Πώς θα την προετοιμάσω ψυχολογικά για αυτό που θα συμβεί;
Με λένε Βάσω, είμαι 34 χρονών και έχω δύο κοριτσάκια 3,5 χρονών και 5 μηνών. Αποφάσισα και εγώ να γράψω για να σας διηγηθώ την ιστορία μου και να ακούσω τις συμβουλές σας για ένα πολύ σημαντικό θέμα που με απασχολεί.
Είμαι πολύ χαρούμενη και αισθάνομαι απίστευτα τυχερή γιατί είχα τα καλύτερα παιδικά χρόνια που μπορεί να έχει ένα παιδάκι. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια δεμένη, αγαπημένη που για τα παιδιά της γίνεται θυσία.
Για μένα όμως αυτή η οικογένεια μετρούσε παραπάνω από 4 μέλη (μαμα-μπαμπάς- αδερφός και εγώ). Για μένα οικογένεια είναι και η γιαγιά και ο παππούς (που δυστυχώς χάσαμε πολύ νωρίς) αλλά και η αδερφή της μαμάς μου με την τετραμελή οικογένεια της.
Όλοι μαζί σε ένα σπίτι. Οι πόρτες των διαμερισμάτων απέναντι η μία από την άλλη και ποτέ δεν έχουν κλείσει. Ακόμα και όταν η μαμά μου δεν ήταν εκεί η γιαγιά πρώτα απ’όλα και μετά η θεία ήταν πάντα εκεί να με κάνουν να νιώθω την ίδια ασφάλεια ως παιδάκι.
Η θεία, αχ αυτή η θεία, που είναι σαν μεγάλη αδερφή αφού έχουμε μόνο 12 χρόνια διαφορά. Η δεύτερη μαμά μου. Αυτή η θεία που όποτε με μάλωνε η μαμά, έτρεχα σε αυτή να βρω παρηγοριά. Η θεία που σε κάθε μου στεναχώρια ήταν εκεί να την εμπιστεύομαι και να μοιράζομαι τα πιο ενδόμυχα μυστικά μου. Μεγαλώνοντας αυτή ήταν που με έβγαλε έξω στο πρώτο μου μπαράκι και της θείας ο ώμος ήταν αυτός που έγειρα στην πρώτη μου ερωτική απογοήτευση. Δίπλα μου και στον γάμο μου να τρέχουμε μαζί για τις ετοιμασίες αλλά και δίπλα μου την ώρα που γεννούσα να περιμένει να αντικρίσει το πρώτο της «εγγόνι». Πάντα μαζί στις χαρές αλλά και στις λύπες.
Και εκεί που όλα κυλούν ιδανικά για αυτή την μεγάλη μας οικογένεια ξαφνικά στα 43 της, πριν από τρία χρόνια ακριβώς, (σαν να είναι σήμερα το θυμάμαι) Σεπτέμβρης ήταν και η θεία είχε ένα πολύ άσχημο κρυολόγημα. Πνευμονία έλεγαν οι γιατροί. Ένα μήνα ταλαιπωρία και να μην ηρεμεί. Οι γιατροί ανησύχησαν… «κάνε και μια αξονική» της είπαν… και βγαίνουν τα αποτελέσματα… Κεραμίδα στο κεφάλι η γνωμάτευση… Καρκίνος στον πνεύμονα!!!!
Δεν μπορούσαμε να διανοηθούμε ότι αυτή η ασθένεια χτύπησε και την πόρτα του δικού μας σπιτιού. Και από εκείνη την στιγμή ξεκινάει ο γολγοθάς πρώτα για εκείνη και μετά για όλους εμάς τους υπόλοιπους να προσπαθούμε να ενημερωθούμε, να τη στηρίξουμε και να της απαλύνουμε τον πόνο. Ξεκίνησε τις χημιοθεραπείες και κάθε φορά που πήγαινε για επαναληπτικές εξετάσεις είμασταν όλοι στην αναμονή να δούμε τα αποτελέσματα. Μετά από αρκετό καιρό πήραμε μια ανάσα αισιοδοξίας όταν ο όγκος δεν μεγάλωνε πια και αναθαρρήσαμε αφού ήταν τόσο δυνατή και το πάλευε για να το ξεπεράσει. Έξι μήνες πέρασαν και κάθε βράδυ στην προσευχή μας ευχαριστούσαμε τον Θεό που η κατάσταση ήταν σταθερή.
Ώσπου μια μέρα ξύπνησε με πονοκέφαλο τρελό. Πήγε πάλι στο νοσοκομείο – το δεύτερο σπίτι της πλέον- και τα αποτελέσματα έδειξαν μετάσταση στον εγκέφαλο. Και εκεί ξεκινάει ο δεύτερος γολγοθάς. Ακτινοθεραπείες δυνατές, τα μαλλιά της ξαναέπεσαν και το πρόσωπο της μαύρισε. Τίποτα πια στην εμφάνιση της δεν θύμιζε την πανέμορφη θεία. Αλλά αυτό ήταν το λιγότερο σημαντικό για όλους εμάς.
Όλη αυτή η ταλαιπωρία όμως τελικά δεν απέδωσε και πολλά αφού οι όγκοι στο κεφάλι έγιναν 18 και κάθε λειτουργία που ελέγχεται από τον εγκέφαλο έχει αρχίσει να επηρεάζεται. Πολλές φορές δεν μπορεί να μιλήσει και κάποιες φορές ξεχνάει και δεν αναγνωρίζει. Περπατάει και χάνει την ισορροπία της και πέφτει. Νευριάζει και η ίδια όταν είναι στα καλά της γιατί σιγά-σιγά χάνει την αξιοπρέπεια της και κλαίει για το πώς κατάντησε. Και οι γιατροί πλέον δεν τολμούν να κάνουν την παραμικρή θεραπεία. «Θα σκοτώσουμε και τα λίγα υγιή κύτταρα που έχουν μείνει αν συνεχίσουμε τις θεραπείες» είπαν «Τώρα αναλαμβάνει ο Θεός» συνέχισαν.
Θρήνος αλλά και μικρές ελπίδες για το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου. «Είναι η εξαίρεση στον κανόνα. Δυνατός οργανισμός… κανονικά θα έπρεπε να έχει φύγει προ πολλού» ξαναείπαν οι γιατροί!!!!
Και εκεί που πριν από 3,5 χρόνια τα όνειρα και τα σχέδια της οικογένειας μας ήταν για το πότε θα παντρέψουμε την έξι μηνών τότε κόρη μου (τόσο σοβαρά προβλήματα είχαμε) ερχόμαστε 3,5 χρόνια μετά να σκεφτόμαστε και να σχεδιάζουμε τη ζωή μας μετά το τελευταίο αντίο, αφού δεν θα αργήσει να έρθει. Είναι κάτι που το περιμένουμε, είναι κάτι για το οποίο προετοιμαζόμαστε όσο και αν το να συζητάς π.χ. για το που θα γίνει η ταφή είναι ένα θέμα μακάβριο και τρομερά επίπονο για όλους μας και ειδικά για την καημένη την 70χρονη γιαγιά που πρώτα απ’ όλα για αυτή είναι το παιδί της!!!!
Και εκεί μέσα σε όλη αυτή την ψυχολογική προετοιμασία το μυαλό μου εκτός φυσικά από το πώς θα στηρίξω τη γιαγιά και τη μαμά μου, που ξέρω ότι θα καταρρεύσουν στα σίγουρα. Που ξέρω ότι αν γλιτώσουμε την κλινική και τα ψυχοφάρμακα θα είμαστε πολύ τυχεροί, το επόμενο που μου περνάει από το μυαλό είναι πως εκείνη την μουντή μέρα θα αντέξω να συγκρατηθώ για να εξηγήσω στο μικρό μου κοριτσάκι ότι η αγαπημένη θεία δεν θα ξανακάτσει στο μπαλκόνι να την χαιρετάμε από το δρόμο. Δεν θα τρέξουμε από το σαλόνι φωνάζοντας το όνομα της για να μας δώσει λιχουδιά χωρίς να το πούμε στη μαμά. Πως θα της εξηγήσω γιατί οι γιαγιάδες κλαίνε και πως θα της εξηγήσω ότι το χαρούμενο σπιτικό μας καταπλακώθηκε. Είναι ένα παιδάκι που καταλαβαίνει τα πάντα. Καταλαβαίνει όταν της λέμε ότι η θεία είναι στο νοσοκομείο πολύ άρρωστη και χαίρεται όταν τη βλέπει στο σπίτι αλλά επειδή είναι αρκετά ευαίσθητη αρκετές φορές αρνείται να περάσει το κατώφλι του σπιτιού της θείας και κάποια φορά που τη ρωτήσαμε γιατί δεν πάει να τη δει, μας απάντησε με πολύ φυσικό ύφος «αφού στενοχωριέμαι!!!!»
Και σας ρωτάω παρακαλώ πως θα προετοιμάσω την ψυχούλα αυτού του παιδιού και πως θα της εξηγήσω τι έχει συμβεί; Αγχώνομαι πάρα πολύ γιατί θέλω να είναι προετοιμασμένη για εκείνη την μέρα που κανείς δεν θα έχει τη δύναμη να ασχοληθεί με το δικό μου κοριτσάκι. Πως θα πρέπει να το χειριστώ; Να την αφήσω στην άλλη γιαγιά της και που να της πω ότι πάω; Να την πάρω μαζί μου και τι επιτρέπεται να δει και τι να μην δει; Είναι τόσο ευαίσθητη ψυχούλα που δεν θέλω κάποιες από τις πράξεις μου να τη στιγματίσουν, αλλά δεν θεωρώ και σωστό να συμπεριφερθώ (όσο και δύσκολο κι αν είναι αυτό) σαν να μην συμβαίνει τίποτα και σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα από την μέχρι τώρα υπέροχη καθημερινότητα μας.
Συγνώμη αν σας κούρασα με το τεράστιο γράμμα μου, αλλά οι σκέψεις μου και τα συναισθήματα μου είναι τόσο μπερδεμένα και πραγματικά δεν ξέρω πώς να χειριστώ οποιαδήποτε τέτοια κατάσταση.
Έχεις μια απορία, μια ερώτηση, μια ιστορία;
Μπορείς να τη στείλεις στο eimaimama@gmail.com
Αγαπημένες μου μανούλες σας ευχαριστώ πολύ για τις υπέροχες συμβουλές σας και πραγματικά φάνηκαν πολύ χρήσιμες...Δυστυχώς την Πέμπτη η αγαπημένη μου Αγγέλα μας "άφησε" για να γίνει ένας Άγγελος στον ουρανό. Τα συναισθήματα τρομερά ανάμεικτα και οδυνηρά. Για την ίδια ήταν μια λύτρωση θέλω να πιστεύω γιατί ειδικά τις τελευταίες δύο εβδομάδες υπέφερε πάρα πολύ!! Για όλους τους υπόλοιπους δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψουν τον "πόνο" μας!!!! Όσο για την μικρή μου, τελικά όπως το έγραψε και μια μανούλα εδώ, ήταν πολύ πιο απλό απ'ότι το φανταζόμουν εγώ. Όλο αυτό το διάστημα που την άφηνα στον μπαμπά της, της έλεγα ότι πάω στο νοσοκομείο για να δω τη θεία που ήταν πολύ άρρωστη. Άλλες φορές ανταποκρινόταν και άλλες απλώς αδιαφορούσε. Δεν την πίεζα παραπάνω. Το βράδυ της Πέμπτης ενώ ήμουν συνέχεια στο νοσοκομείο, έφυγα για λίγο κατά τις 9 για να πάω στο σπίτι να κοιμίσω το μωρό μου. Η μεγάλη ενώ τις άλλες φορές δεν έφερνε αντίρρηση που ξαναέφευγα, εκείνο το βράδυ δεν ήθελε να γυρίσω πίσω. Τελικά έκανα πέτρα την καρδιά μου και ενώ το μυαλό μου ήταν στο νοσοκομείο, έκατσα μαζί της για να της διαβάσω παραμύθια μέχρι να την πάρει ο ύπνος. Με το που ξαπλώσαμε της είπα ότι θα διαβάσουμε 3 παραμυθάκια και μετά θα πρέπει να φύγω, γιατί η θεία είναι πολύ άρρωστη και ότι αν οι γιατροί δεν κατάφερναν να την κάνουν καλά μπορεί να πέθαινε. Δεν μου έδωσε παραπάνω σημασία και μου έδειξε τα παραμύθια της. Και εκεί που διαβάζαμε, χτυπάει το τηλέφωνο. Αμέσως κατάλαβα τι σήμαινε αυτό το τηλεφώνημα. Ήρθε ο άντρας μου στην πόρτα του δωματίου και με μια κίνηση μου έγνεψε αυτό που περίμενα να ακούσω. Εγώ όμως απλώς συνέχισα να διαβάζω παραμύθια. Τελειώνοντας έφυγα για το νοσοκομείο. Την κόρη μου την ξαναείδα την επόμενη μέρα το βράδυ όταν πήγα να την πάρω από της πεθεράς μου. Δεν είχα τη δύναμη να της κάνω συζήτηση το ίδιο βράδυ αφού και εγώ ήμουν εξουθενωμένη από το ξενύχτι. Όλο το σαββατοκύριακο πέρασε σαν να μην είχε γίνει τίποτα. Απέφευγα να ανοίξω οποιαδήποτε συζήτηση. Κάτι με εμπόδιζε... Ώσπου χθες το μεσημέρι πήγα και την πήρα από το σχολείο. Όταν βγήκαμε από το αυτοκίνητο, στο μπαλκόνι (εκεί που και η ίδια πάντα καθότανε) ήταν ο θείος μου με τον ξάδερφο μου. Τους έκανε απίστευτη χαρά. Ανεβαίνοντας τις σκάλες της είπα να πάει να μιλήσει στο θείο και μου απάντησε "όχι δεν πάω, έχουν την Αγγέλα να μιλήσουν..." Κεραμίδα έπεσε στο κεφάλι μου και τότε κατάλαβα ότι δεν μπορούσα άλλο να το αναβάλω. Εκεί επιτόπου στη σκάλα την πήρα αγκαλιά και της είπα "Θυμάσαι που σου είπα ότι η Αγγέλα μας είναι πολύ άρρωστη;" -"Ναι" μου απαντάει. - "Ε, τελικά δεν κατάφερε να γίνει καλά και πέθανε"- "Και που πήγε" με ρωτάει; Τότε ήταν που τα έχασα. Προσπαθούσα να φέρω στο μυαλό μου τα μηνύματα σας και να θυμηθώ τι μου είχατε πει να πω... Δεν ήξερα... Τελικά της είπα ότι πήγε στον ουρανό και ότι δεν θα την ξαναδούμε αλλά θα την έχουμε στο μυαλό μας και την καρδιά μας. Και τι μου απαντάει: "Μα εκεί είναι και ο παππούς, ο μπαμπάς του παππού του Γ." (ο δικός μου ο παππούς, που είχαμε χάσει πριν δύο χρόνια και τότε ο μπαμπάς μου της είχε πει ότι είχε πάει στον ουρανό) Δεν ξέρω αν έκανα καλά που της είπα για τον ουρανό, αλλά τίποτα άλλο δεν μου ερχόταν στο μυαλό. Ανεβήκαμε εντέλει στο σπίτι αλλά αρνήθηκε να πάει στο σπίτι της θείας. Μπήκα εγώ δήθεν για κάτι περιμένοντας να με ακολουθήσει, όπως και έκανε. Και εγώ απλώς παρακολουθούσα τις κινήσεις και το βλέμμα της για να δω αντιδράσεις. Δεν έκανε κάτι διαφορετικό από ότι έκανε συνήθως. Τίποτα διαφορετικό στη συμπεριφορά της. Την ίδια μέρα το μεσημέρι είπε στη μαμά μου "Ο θείος τώρα δεν έχει γυναίκα, αφού η Αγγέλα πέθανε" Αυτό δεν της το είπε κανείς. Μόνη της έκανε το συνειρμό και μας αποστόμωσε. Μερικές φορές με πιάνουν τα κλάματα, αλλά προσπαθώ να μην το κάνω πολύ έντονα μπροστά της. Και από εδώ και πέρα θα πρέπει απλώς να είμαι δίπλα της για να παρακολουθώ τις αλλαγές στην συμπεριφορά της, αφού θα πρέπει να μένει αρκετά με τη μαμά και τη γιαγιά μου. Και σε αυτές δεν μπορώ να τις αναγκάσω να κρύψουν τα συναισθήματα τους, παρόλο που το κάνουν για χάρη των παιδιών με μεγάλη επιτυχία. Ευχαριστώ και πάλι όλες σας και εύχομαι να μην ξαναβρεθεί άνθρωπος σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση και να μην υπάρξει άνθρωπος που θα υποφέρει τόσο όσο η θεία μου!!!! Καλό ταξίδι Άγγελε μου!!!
Αγαπητή Βάσω καλό θα είναι να μην την πάρεις μαζί σου έχω βιώσει ανάλογη περίπτωση σαν παιδί με την αγαπημένη μου γιαγιά που ήμασταν στο ίδιο δωμάτιο,αν και ήμουν μεγαλήτερη (8 χρονών)και δεν πήγα στην κηδεία δεν μου ήταν καθόλου εύκολο γιατί τη είχαν όλο το βράδυ στο σαλόνι μας .....Καλό θα ήταν να της πείς τι θα γίνει με δικά σου λόγια και οτι θα πάει η γιαγιά στον ουρανό αλλά όχι να το δει και να το ζήσει ,φιλικά Δήμητρα.
Prin 4 xronia pethane h pethera mou apo karkino akrivws idia periptwsh opws h theia sou.O megalos mou gios htan 5 xronwn kai ths eixe trelh adunamia."Eutuxws" otan exase to fws ths otan den mas anagnwrize kai eftane to telos htan sto nosokomeio kai to agoraki mou den epitrepotan na paei.Bebaia kathe mera rwtouse gia thn giagia.O petheros mou kai o mpampas mou pethanan otan egw kai o antras mou eimastan mikra.Otan me rwtouse o gios mou giati den exei pappoudes tou elega oti kai oi duo htan para polu kaloi anthrwpoi kai pws o theoulhs tous ekane asterakia gia na einai konta tou alla kai gia na mporoume na tous vlepoume ki emeis.Otan pethane h pethera mou ton krathse h aderfh mou sto spiti.Den hthela na thn dei se auth thn katastasei alla na thn thumate san thn" agaphmenh tou giagia me thn manthla sto kefali" opws thn elege.Otan gurhsame spiti to agoraki mou psunotan ston pureto kai to mono pou mou eipe htan mama tha mou deikseis poio asteraki einai h giagia mou;Den kserw an auto pou ekana htan to swsto. Theodora
Θεοδώρα , κάτι τέτοιο θα έκανα κι εγώ στην θέση της κοπέλας. Ο γιός μου είναι σχεδόν 3 χρονών. Τον πατέρα μου και παππού του δεν τον γνώρισε..., Το καλοκαίρι που μας πέρασε , του είπα οτι έχει και άλλον παππού , εκτός από αυτόν που γνωρίζει. Του έδειξα φωτογραφία και του είπα οτι είναι στον ουρανό. Νομίζω οτι πρέπει να ξέρουν με πολύ απλοικό τρόπο και τα καλά και τα κακά. Δεν νομίζω , όμως , οτι μία κηδεία είναι το κατάλληλο μέρος για να παρεβρεθεί ένα τόσο μικρό παιδάκι. Είναι πολύ σκληρή εμπειρία ακόμη και για εμάς τους μεγάλους... Εγώ προσωπικά δεν θα την ξεχάσω ποτέ....
Πολλές φορές ειναι καλύτερα να αποφευγεις τα λογια ... Γιατί θα δυσκολευτεις να της το εξηγήσεις και μπορει να περάσεις σε λάθος μονοπάτια. Οταν θα έρθει η δύσκολη αυτή στιγμή του αποχωρισμού πες στη μικρή σου να διαβάσετε μαζί ενα παραμύθι, θα κάνει τόσο καλό και στη μικρη αλλά και σε σένα. Δε θα χρειαστεί να πεις τίποτα που να σε φέρει σε αμηχανία γιατί πραγματικά ως νηπιαγωγός θεωρώ ότι ειναι το πιο κατάλληλο παραμύθι για την απώλεια. Η τουλάχιστον έτσι έχω χειριστεί εγω ανάλογα θέματα . Ο τίτλος του ειναι " αν τ'αγαπας ξανάρχονται " της νευρικοπλη βασιλικής. Αυτά τα θέματα ειναι σημαντικά στο πωσ να τα χειριστεις. Πρέπει να είσαι ειλικρινής χωρίς να εμβαθυνεις πολύ γιατί το παιδί θα μπερδευτεί. Χρυσουλα