Τι να κάνω για να γίνει πιο εύκολη η ώρα του ύπνου;

21/01/2016

γράφει η Κρίστη Πόππη

Υποψήφια Διδάκτωρ

Παιδοψυχολόγος

www.kristipoppi.com

Πολλά παιδάκια δυσκολεύονται να κοιμηθούν μόνα, ξυπνάνε πολλές φορές μέσα στο βράδυ, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η κούραση των γονιών και να δημιουργείται ένα αρνητικό κλίμα σχετικά με τον ύπνο. Γιατί άραγε η ώρα του ύπνου να είναι τόσο δύσκολη; Για τους γονείς είναι η στιγμή που επιτέλους θα έχουν λίγο χρόνο για τον εαυτό τους ενώ για τα παιδιά είναι η στιγμή που αναγκάζονται να αποχωριστούν τους γονείς τους και να μείνουν ξαπλωμένα μόνα τους στο σκοτάδι.

Τί μπορούμε να κάνουμε;

• Διάγραμμα. Μπορείτε να ζωγραφίσετε μαζί με το παιδί τη ρουτίνα του ύπνου δηλαδή τί κάνετε πριν καταλήξει το παιδί στο κρεβάτι και να ανατρέχετε στις εικόνες στις οποίες μπορείτε να ζωγραφίζετε και την ώρα που κάνετε το κάθε τι.

• Έλεγχος. Θα μπορούσατε να δώσετε ένα μέρος του ελέγχου στο παιδί. Θα μπορούσε δηλαδή να επιλέξει τις πυτζάμες που θα βάλει ή το αγαπημένο του αντικείμενο, με το οποίο θα ήθελε να κοιμηθεί μαζί ή την ιστορία που θα πείτε.

• Ξεχωριστός χρόνος. Όσο μπορείτε χωρίστε τον χρόνο που παρέχετε στα παιδιά σας ίσα ώστε να σας χορταίνει το καθένα. Προσπαθείστε να είστε επικεντρωμένοι στη ρουτίνα του ύπνου χωρίς να αποσπάτε την προσοχή σας με άλλα πράγματα. Δώστε δέκα λεπτά στο κάθε παιδί αφού κλείσετε φώτα όπου θα σας έχει μόνο για τον εαυτό του. Πολλά παιδιά χρειάζονται τον χρόνο αυτό για να σας μιλήσουν και να εκφράσουν τις ανησυχίες τους ή τις εμπειρίες τους.

• Άγχος αποχωρισμού. Να έχετε κατα νου οτι η ώρα του ύπνου ξυπνάει το άγχος αποχωρισμού οπότε καλό ειναι να επιβεβαιώνετε τα παιδιά σας οτι ακόμα και όταν δεν είστε μαζί τους έχουν μια ξεχωριστή θέση στο μυαλό και στην καρδιά σας. Θα μπορούσατε μάλιστα πριν τη διαδικασία να παίξετε και ένα παιχνιδάκι που διαπραγματεύεται το άγχος αποχωρισμού π.χ. να πείτε στο παιδί οτι θα κρυφτείτε για λίγο και μόλις νιώσει οτι του λείψατε να φωνάξει μια αστεία λέξη, αλλά μόλις βγείτε από την πόρτα προτού προλάβετε να του λείψετε φωνάξτε εσείς μια αστεία λέξη και επιστρέψτε στην αγκαλιά του. Προσέχετε βέβαια ό,τι παιχνίδι επιλέξετε να μην είναι ακριβώς πριν την ώρα του ύπνου και ξεσηκώσει το παιδί. Χρήσιμο μπορεί να σας φανεί και κάποιο αγαπημένο κουβερτάκι/αρκουδάκι που θα βοηθήσει στην μετάβαση και θα προκαλέσει μια αίσθηση ασφάλειας στο παιδί. Αν το παιδί κλαίει καλό είναι να το παρηγορήσετε και να παραμείνετε κοντά του μέχρι να ηρεμήσει.

• Περιορίστε τον χρόνο μπροστά σε οθόνη. Όσο μπορείτε φροντίστε να αποφεύγετε την τηλεόραση/υπολογιστή/tablet μια ώρα πριν τον ύπνο γιατί επηρεάζουν αρνητικά τον ύπνο του παιδιού.

• Φοβίες. Οι φοβίες στα μικρά παιδιά ξυπνάνε καθώς πλησιάζει η ώρα του ύπνου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε οτι για ένα μικρό παιδί μπορεί να είναι τρομακτικό να μείνει μόνο του στο σκοτάδι. Καλό είναι να ακούμε τους φόβους και να δείχνουμε κατανόηση. Δεν χρειάζεται να γελοιοποιούμε αυτό που αισθάνονται (όσο παράλογο και να μας φαίνεται) γιατί για τα ίδια είναι αληθινός ο φόβος που τα διακατέχει. Τα παιδιά χρειάζονται τη δική σας βοήθεια για να νιώσουν ασφάλεια. Αν ας πούμε φοβάται τα φαντάσματα μπορείτε να βρείτε έναν δημιουργικό τρόπο μαζί με το παιδί για να τα εξαφανίσετε. Δεν χρειάζεται να είστε υπερβολικοί και να δείξετε οτι πράγματι υπάρχει κίνδυνος αλλά να είστε δυναμικοί και να στηρίξετε το παιδί ώστε να ξεπεράσετε μαζί αυτό το εμπόδιο. Κάτι άλλο που μπορείτε να κάνετε είναι να ζωγραφίσετε μαζί με το παιδί ό,τι φοβάται ώστε να σας είναι πιο εύκολο να μιλήσετε γι’αυτό και να το καταπολεμήσετε δημιουργικά.

• Άγχος. Καλό είναι να βοηθάμε το παιδί να εκτονώσει το άγχος του μέσα από διάφορα παιχνίδια που θα κάνουμε νωρίτερα και θα προκαλέσουν γέλιο. Για παράδειγμα, μπορεί να προσποιηθεί εκείνο οτι είναι φάντασμα και σας κηνυγάει ή ανάλογα με το τί φοβάται να το επεξεργαστείτε μέσα στο παιχνίδι.

• Ρυθμίστε και τα δικά σας συναισθήματα. Προσπαθείστε να συγκρατήσετε την οργή σας και πάρτε χρόνο για τον εαυτό σας.

• Ρουτίνα. Κάτι ακόμα που είναι σημαντικό στη διαδικασία του ύπνου είναι η ρουτίνα. Καλό είναι να έχετε μια συγκεκριμένη «τελετουργία» που ακολουθείτε για να βοηθήσετε το παιδί να προετοιμαστεί καλύτερα, την οποία να ξεκινάτε από νωρίς γιατί χρειάζεται χρόνο το παιδί για να χαλαρώσει. Όσο πιο νωρίς πάει το παιδί για ύπνο τόσο το καλύτερο γιατί όσο πιο αργά πάει τόσο αυξάνεται η κούραση και η γκρίνια. Θα μπορούσατε ακόμη να κάνετε ένα χαλαρωτικό μπάνιο πριν τον ύπνο. Βέβαια, υπάρχουν παιδιά που ξεσηκώνονται με το μπάνιο οπότε τότε μπορείτε να επιλέξετε κάποια άλλη χαλαρωτική δραστηριότητα. Μπορείτε να διαβάσετε ένα παραμύθι, να πείτε ένα τραγουδάκι και όλα αυτά χαμηλόφωνα με χαμηλό φωτισμό στο δωμάτιο του παιδιού. Κάτι ακόμη που βοηθάει είναι όσο μπορείτε να είναι συμμαζεμένο από παιχνίδια το δωμάτιο, γιατί καμιά φορά μόνο που θα δει το παιδί ένα συγκεκριμένο παιχνίδι μπορεί να βρει αφορμή να ξεσηκωθεί. Σημαντικό είναι επίσης να είστε σταθεροί στα όρια που βάζετε, και εσείς και όποιος συναναστρέφεται με το παιδί σας.

• Νέες συνήθειες. Εαν το παιδί έχει μάθει να το παίρνει ο ύπνος στην αγκαλιά ενώ το κουνάτε καλό θα είναι να αλλάξετε συνήθεια για να μπορέσει σταδιακά να βάζει τον εαυτό του μόνο του για ύπνο. Θα μπορούσατε να αλλάξετε συνήθεια βήμα-βήμα ώστε να γίνει πιο εύκολο για το παιδί να αποδεχτεί τον νέο τρόπο.

• Παιχνίδι/ιστορία. Καλό είναι να οικειοποιηθεί το παιδί την όλη διαδικασία του ύπνου μέσα από το παιχνίδι ή μέσα από μια ιστορία. Προσποιηθείτε οτι βάζετε για ύπνο το αρκουδάκι και εκείνο φοβάται και σηκώνεται και βοηθήστε το αρκουδάκι να ακολουθήσει την ίδια διαδικασία που ακολουθεί και το παιδί σας ώστε να πετύχει να κοιμηθεί μόνο του. Μπορείτε μάλιστα να κάνετε και τους γονείς-αρκουδάκια να λένε πόσο περήφανοι είναι που τα κατάφερε. Τα ίδια μηνύματα μπορείτε να τα περάσετε και μέσα από μια ιστορία που θα επινοήσετε.

Τέλος, καθώς σημειώνει το παιδί πρόοδο να εκφράζετε το πόσο περήφανοι αισθάνεστε για εκείνο. Κάτι άλλο που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι οτι έχουμε να κάνουμε με μικρά παιδάκια και δεν πρέπει να έχουμε υψηλές προσδοκίες και να περιμένουμε να κοιμούνται σαν ενήλικες. Καλό είναι λοιπόν να δείχνουμε κατανόηση, να προσφέρουμε απλόχερα αγκαλιές μέσα στην μέρα και να είμαστε κοντά στα παιδιά μας για να κατάλαβουμε γιατί δεν κοιμούνται. Μπορεί να θέλει κάτι να μας επικοινωνήσει το παιδί μέσα από αυτό. Μπορεί να αισθάνεται ανασφάλεια ή φόβο. Μείνετε κοντά στο παιδί και προσπαθείστε να καταλάβετε τί το ωθεί στο να μένει ξύπνιο. Μπορεί να είναι δύσκολο στην αρχή αλλά μετά θα εκτιμήστε τα αποτελέσματα.

H Κρίστη Πόππη είναι παιδοψυχολόγος και υποψήφια Διδάκτωρ.