Πώς θα προετοιμάσουμε ένα μικρό παιδί να υποδεχτεί το αδερφάκι του;

09/01/2017

Η περίοδος που χρειάζεται ένα μικρό παιδί να προετοιμαστεί για τον ερχομό του/της αδερφού/ής του μπορεί να γίνει αρκετά ψυχοπιεστική για τους γονείς. Οι ίδιοι είναι πιθανόν να φοβούνται τις αντιδράσεις του παιδιού τους και πολλοί αισθάνονται τύψεις που του προκαλούν λύπη. Καλό είναι να είμαστε προετοιμασμένοι οτι η ζήλια είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα που δε θα μπορέσουμε να αποφύγουμε αλλά μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε και να βοηθήσουμε και το ίδιο το παιδί να το αναγνωρίσει.

Τι μπορούμε όμως να κάνουμε για να προετοιμάσουμε ένα παιδί αποτελεσματικά;

γράφει η Κρίστη Πόππη

Διδάκτωρ Παιδοψυχολογίας

www.kristipoppi.com

Καλό είναι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης να ενισχύσετε τη σχέση του παιδιού σας με τον μπαμπά του ή με τον άνθρωπο που θα περνάει ώρα μαζί του όταν θα είστε λεχώνα για να μην αντιμετωπίσετε προβλήματα αργότερα.

Ακόμη και όταν το μωρό είναι στην κοιλιά μπορείτε να αναφέρεστε σε αυτό ως αδερφή/ος ή το μωρό μας για να το νιώσει περισσότερο δικό του.

Καλό είναι να επιβεβαιώνετε τον ρόλο και την αξία του παιδιού σας για να μην νιώσει οτι πρόκειται να το αντικαταστήσετε. Μπορείτε δηλαδή να επισημαίνετε τα «καλά του» και να μιλάτε συχνά για το γεγονός οτι κάθε μέλος της οικογένειας είναι σημαντικό με το δικό του τρόπο και οτι όλοι συμβάλουν στη δημιουργία της οικογένειας σας.

Πολλές φορές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τα παιδιά εκφράζουν έντονα συναισθήματα ή μπορεί και να αρχίσουν κάποιες παλινδρομήσεις. Συχνά επανέρχεται το άγχος αποχωρισμού και ειδικά όταν έρχεται η ώρα του ύπνου αντιδράνε και τα πλημμυρίζει ανασφάλεια. Είναι φυσιολογικό το παιδί σας να αισθάνεται ζήλια και χρειάζεται τν δική σας βοήθεια για να καταλάβει τί είναι αυτό που το κάνει να αισθάνεται τόσο δυσάρεστα. Μπορεί για παράδειγμα να νιώθουν οτι εσείς είστε συνέχεια με το μωρό αφού το «κουβαλάτε» στην κοιλιά σας.

Συνήθως είναι βοηθητικό όταν ο γονιός αφιερώνει χρόνο στο παιδί, οργανώνει ας πούμε ένα ραντεβού για παιχνίδι και το παιδί γνωρίζει οτι αυτός είναι χρόνος που θα έχει μόνο μαζί του.

Ακούω συχνά πολλούς γονείς που τονίζουν συνέχεια οτι π.χ. «ο Γιώργος θα είναι ο μεγάλος αδερφός», και οτι «είναι υπέροχο να είσαι μεγάλος και να κάνεις αυτό και το άλλο κλπ». Φυσικά οι γονείς προσπαθούν να βοηθήσουν το παιδί τους να νιώσει καλύτερα και να το τονώσουν αλλά καμιά φορά όταν εκείνο κάνει το μωρό δεν πειράζει, μπορούμε λίγο να το νταντέψουμε και να του επιτρέψουμε να «χαϊδευτεί».

Μπορούμε να φτιάξουμε και ένα άλμπουμ μαζί του με φωτογραφίες που ήταν και εκείνο μωρό και να προσθέτουμε κατά καιρούς και να μιλάμε για εκείνη την περίοδο. Είναι δύσκολη η μετάβαση από το να είσαι το μωρό της οικογένειας σε μεγάλος αδερφός/ή.

Κάτι άλλο που πρέπει να έχουμε κατα νου είναι να τακτοποιήσουμε όλες τις μεγάλες αλλαγές στην ζωή του παιδιού πριν γεννηθεί το επόμενο, όπως η αρχή στον παιδικό, η εκπαίδευση στην τουαλέτα, η αλλαγή δωματίου κλπ. Δεν εννοώ οτι πειράζει αν γίνουν όλα αυτά ένα χρόνο μετά, αλλά δε θα βοηθήσει αν συμπίπτουν με τη γέννηση του παιδιού.

Καθώς λοιπόν πλησιάζει η ώρα της γέννας σκεφτείτε ποιός θα είναι μαζί με το παιδί σας όταν θα είστε στο νοσοκομείο. Καλό είναι λοιπόν να προετοιμάσετε το παιδί σας για το τί θα γίνει, ποιός θα το προσέχει, εαν θα σας επισκεφτεί, τί θα κάνει όσο θα λείπετε και να του επιβεβαιώσετε οτι θα είναι πάντα στο μυαλό σας και στην καρδιά σας.

Κάτι άλλο που μπορεί να βοηθήσει είναι να φτιάξετε μαζί ένα βιβλίο με φωτογραφίες που να το ονομάσετε πχ. Ο Γιώργος θα αποκτήσει νέο αδερφάκι. Μπορείτε λοιπόν να βάλετε μια φωτο που είστε όλοι μαζί και μετά να γράψετε η μαμά και ο μπαμπάς αγαπάνε τον Γιώργο, μετά μια φωτο του Γιώργου μπροστά στην κοιλιά της μαμάς με λεζάντα «Ο αδερφός του Γιώργου μεγαλώνει στην κοιλιά της μαμάς», άλλη που να τον δείχνει να τραγουδάει με λεζάντα «ο Γιώργος τραγουδάει στον αδερφό του για να μην νιώθει μόνος. Το μωρό τρελαίνεται να ακούει τον αδερφό του». Μετά αφήστε την φαντασία σας ελεύθερη, βγάλτε φωτο το παιδί με μια κούκλα και βοηθήστε να κάνει πρακτική και γράψτε το στην λεζάντα επισημαίνοντας οτι σύντομα το μωρό θα γεννηθεί και θα έρθει να μείνει με τον Γιώργο και την οικογένεια του και οτι τα μωρά χρειάζονται αγάπη ή μπορείτε να βγάλετε φωτο του Γιώργου με την γιαγιά και να γράψετε οτι θα διασκεδάζει μαζί της όταν η μαμά θα γεννάει και στο τέλος μια δική σας που αγκαλιάζεστε και να γράψετε οτι θα σας λείψει και οτι θα γυρίσετε σύντομα κοντά του. Μετά μπορείτε να το συνεχίσετε όταν έρθει το μωρό στο σπίτι.

Από την στιγμή που θα έρθει το μωρό στο σπίτι καλό είναι να μην αναφέρομαστε συνέχεια στο πρωτότοκο ως ο/η μεγάλος/η και να μην του δίνουμε συχνά ευθύνες που δεν αρμόζουν στην ηλικία του, ούτε και να υποτιμάμε το μωρό ώστε να εξυψώσουμε το πρώτο παιδί. Φυσικά και μπορούμε να του αναθέσουμε να μας βοηθάει για να νιώθει οτι συμμετέχει αλλά με μέτρο. Μπορούμε ας πούμε να του ζητήσουμε να τραγουδήσει κάτι στο μωρό αν θέλει ενώ του αλλάζουμε πάνα.

Το παιδί χρειάζεται να ξέρει οτι είστε εκει για να προστατεύετε και τους δυο και οτι χρειάζεται ακόμη φροντίδα. Δεν είναι και εκείνος κηδεμόνας του αδερφού του και πρέπει να είναι ξεκάθαρο αφού πολλά παιδιά μεγαλώνουν και αγχώνονται για τα αδέρφια τους περισσότερο από οτι αγχώνονται για ό,τι έχει να κάνει με τον εαυτό τους. Καλό είναι με τον ερχομό του νέου μωρού να διατηρήσετε τη ρουτίνα του πρώτου παιδιού, όσο είναι δυνατόν σταθερή, και αφήστε το παιδί να συνδεθεί με το μωρό με τους δικούς του ρυθμούς.

Τα παιδικά βιβλία σίγουρα θα βοηθήσουν να ταυτιστεί με κάποιον χαρακτήρα που βιώνει κάτι παρόμοιο όπως και η εκδραμάτιση μέσα στο παιχνίδι.

Ακόμη, οι έρευνες δείχνουν οτι όταν οι γονείς ενθαρρύνουν τα μεγαλύτερα αδέρφια να αντιμετωπίζουν τα μικρά ως αληθινούς ανθρώπους με δικά τους συναισθήματα, τότε εκείνα γίνονται σιγά-σιγά περισσότερο τρυφερά και προστατευτικά απέναντι στο μωρό. Άρα, μπορούμε να λέμε για το μωρό, «φαίνεται να της αρέσει όταν τραγουδάς, δες πώς προσπαθεί να σου μιλήσει» ή «η Μαρία μάλλον τρόμαξε από τον δυνατό θόρυβο».

Τέλος, πρέπει να έχουμε κατα νου οτι το παιδί σας θα χρειαστεί να πενθήσει όσα έχασε, όπως την αποκλειστικότητα. Είναι σαν τον πόνο ένος χωρισμού και χρειάζεται εσάς για να βάλετε λεξούλες σε αυτό που αισθάνεται, π.χ. «φαίνεσαι λυπημένος τώρα και ξέρω οτι μπορεί να πονάς μέσα σου, αλλά η μανούλα σε αγαπάει πάρα πολύ και θα είναι κοντά σου όποτε ζητήσεις αγκαλιά».