Η μοναξιά των ανθρώπων

Ας ξεκινήσουμε με μία λεξιλογική διάκριση: Αυτή ανάμεσα στις έννοιες της μοναξιάς και της μοναχικότητας. Η μοναχικότητα αναφέρεται στο να είναι κανείς μόνος, χωρίς συντροφιά, συνήθως με την θελησή του, επειδή επιλέγει να ζει μόνος του, χωρίς παρέα, η τάση απομόνωσης από το κοινωνικό περιβάλλον…

Από την άλλη η έννοια της μοναξιάς είναι περισσότερο αναφορική μιας εσωτερικής κατάστασης. Είναι μία αίσθηση για το πως νοιώθουμε, πως βιώνουμε τον εσωτερικό μας κόσμο. Γι αυτό και μπορεί να νιώθουμε μοναξιά ακόμα κι αν έχουμε σχέσεις ( φίλους, σύζυγο, παιδιά, συνεργάτες..).

Η μοναξιά μας αποξενώνει. Γινόμαστε σιωπηλοί θεατές της ζωής μας και της ζωής των άλλων, σκιές μιας καθημερινότητας που εξελίσσεται μέσα μας και δίπλα μας. Μοναξιά έχει το πένθος, ο φόβος, η χαμηλή αυτοπεποίθηση, η απόρριψη, το bullying. Μοναξιά επιφέρει η έλλειψη αγάπης και πάνω απ’όλα η γονεϊκή απόρριψη.

Τα παιδιά, ακόμα και όταν γίνονται ενήλικες, ενήλικες που μεγάλωσαν χωρίς αγάπη και αποδοχή από τους γονείς τους, βιώνουν ένα έντονο συναίσθημα μοναξιάς που συνήθως καταφέρνουν να το ξεπεράσουν μόνο όταν αγαπήσουν και αγαπηθούν πραγματικά σε κάποια φάση της ζωής τους.

Αυτό ακριβώς είναι το φάρμακο για τη μοναξιά : Η αγάπη! Tα υπόλοιπα, όπως χρήματα, επαγγελματική καταξίωση, αναγνώριση, όλα, λειτουργούν ως παρηγορητική αγωγή. Χρήσιμη πολύ και αυτή αλλά ανεπαρκής για να “γιατρευτούν” οι πληγές. Γιατί το τραύμα της μοναξιάς είναι βαθύ, βαθαίνει μέσα στο χρόνο, ριζώνει στο παρελθόν, αντιστέκεται γεμάτο αμφιβολία στο δώρο της αλλαγής.

Το ίδιο βλέπουμε να συμβαίνει και στους ανθρώπους που πενθούν. Αυτοί συναντούν τη μοναξιά κατά τη διάρκεια της ζωής τους, συνήθως απότομα, απρόσκλητα, απρόσμενα. Χάνοντας ένα αγαπημένο πρόσωπο, έναν άνθρωπο που έχεις μάθει να ζεις μαζί του, να τον αγαπάς και να σε αγαπάει, η ζήση μας φτωχαίνει και σε μεγάλο βαθμό χάνει το νόημα της- τουλάχιστον όπως το είχαμε γνωρίσει μέχρι τότε.

Θέλει χρόνο και υπομονή απ’ αυτόν που πενθεί ( και κατανόηση απ΄το περιβάλλον του, προκειμένου να κάνει υπομονή και να του δώσουν το χρόνο που χρειάζεται…) μέχρι το τραύμα σιγά σιγά να επουλωθεί, μέχρι καινούρια νοήματα να διαμορφωθούν και να τοποθετηθούν δίπλα στα παλαιότερα.

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας.

Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.