Μονογονεϊκότητα σημαίνει »γονιός μόνος»;

Γράφει ο Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος Γιάννης Ξηντάρας 

Ας μιλήσουμε για την μονογονεϊκότητα στην πράξη. Τι σημαίνει ή τι θα έπρεπε να αφορά ο ορισμός αυτός; Μονογονεϊκότητα εννοούμε όταν ο ένας γονιός μεγαλώνει μόνος του το/τα παιδιά που απέκτησε μαζί με τον/την σύντροφό του. Συνήθως αυτό αφορά τις μητέρες… Οι οποίες είναι αυτές που μετά το διαζύγιο ως επί των πλείστων έχουν την επιμέλεια των παιδιών. (Βέβαια η μονογονεϊκότητα αφορά και οικογένειες όπου ο ένας γονιός έχει πεθάνει και τότε δεν υπάρχει η φυσική επιλογή για το »ποιος θα πάει με ποιόν…» – εδώ ωστόσο ας σταθούμε στις περιπτώσεις όπου το καθεστώς της μονογονεϊκότητας αφορά μόνο τους διαζευγμένους γονείς…).

Λοιπόν, σκέφτομαι: Χωρίζουν οι γονείς; Ίσως σκεφτείτε πως Ναι; Κι όμως η σωστή απάντηση είναι Οχι! Διότι αυτοί που χωρίζουν (θα έπρεπε να) είναι οι σύζυγοι, οι σύντροφοι, οι εραστές. Οι γονείς (θα έπρεπε να) μένουν ενωμένοι μέχρι το τέλος, μέχρι να τους χωρίσει ο θάνατος… Αυτοί είναι οι πραγματικοί δεσμοί αίματος! Κατά τ’ άλλα είμαστε ελεύθεροι (οι σύντροφοι, οι εραστές) να κάνουμε ότι θέλουμε: να αγαπηθούμε, να χωρίσουμε, να ξαναφτιάξουμε την ζωή μας… Πόσο όμως συνεπείς είμαστε οι γονείς την ώρα του διαζυγίου στις απαιτήσεις του ρόλου μας απέναντι στα παιδιά μας; Στις ισόβιες δεσμεύσεις μας; Πόσο συνεπείς είναι (κάποιοι) μπαμπάδες που θυμωμένοι με την (πρώην) γυναίκα τους εγκαταλείπουν μαζί μ’ αυτήν και τα παιδιά τους; Ή (κάποιοι) άλλοι μπαμπάδες όταν δίνουν το παρόν μόνο σε γιορτές και σε χαρές κι απουσιάζουν από τα δύσκολα; Ή (κάποιες) μαμάδες που εκδικούνται τους (πρώην) συζύγους τους, αποκλείοντάς τους απ’ τις ζωές των παιδιών τους… Ή, ή, ή… Τα παραδείγματα και οι συνδυασμοί των υποθέσεων, δυστυχώς, είναι πολλοί, με μόνους χαμένους τα παιδιά, που εν τελει εκτός απ’ την κανονικότητα της καθημερινότητας τους ανατρέπεται και η φυσιολογία της σχέσης τους με τον έναν γονιό, πατέρα ή μητέρα.

Ας συμφωνήσουμε λοιπόν στο αυτονόητο: Οι υποχρεώσεις μας ως γονείς δεν τελειώνουν στο διαζύγιο, αυτό (θα έπρεπε να) αφορά μόνο την συζυγική μας σχέση. Αντιθέτως οι υποχρεώσεις μας ως γονείς αυξάνονται με ένα διαζύγιο καθώς πρέπει ο καθένας χωριστά να ανταποκριθεί ταυτόχρονα στις απαιτήσεις και των δύο ρόλων… Ο καθένας στο βαθμό, στην ένταση και στον χρόνο που του αντιστοιχεί και ο καθένας με τον τρόπο που μπορεί: Όμως χρειάζεται οπωσδήποτε να είμαστε παρόντες!

Κατά συνέπεια θα μπορούσαμε να πούμε ότι μονογονεϊκότητα είναι μόνο ένας όρος που αφορά την απουσία (της φυσικής παρουσίας) του ενός γονιού στην τρέχουσα καθημερινότητα των παιδιών, αλλά καθόλου δεν (θα έπρεπε να) σημαίνει ότι τα παιδιά αυτά μεγαλώνουν μόνο με τον έναν γονιό… Συνοψίζοντας λοιπόν θα λέγαμε ότι »και χώρια αλλά και μαζί» είναι μια βιολογική και θεσμική “κατά-δίκη” για τους δυο γονείς στη μετά-διαζύγιο εποχή, αλλά ίσως, αν το καλοσκεφτούμε, μπορεί να είναι και ένα βάλσαμο για το τέλος της σχέσης (το πάθος της οποίας κάποτε κάρπισε ένα ή και περισσότερα παιδιά)…

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.