Καθιστή θέση W: Μια θέση προς αποφυγή

Έχουμε παρατηρήσει όλοι κάποιο παιδάκι να παίζει στο πάτωμα με τα αυτοκινητάκια ή τις κούκλες του και να κάθεται σε θέση W. Μάλιστα φαίνεται πολύ άνετο στη θέση αυτή. Δεδομένου ότι αυτό είναι ένα συχνό φαινόμενο, μπορεί κάποιοι να μην το θεωρήσουν ιδιαίτερα ανησυχητικό, όμως είναι γεγονός ότι κάποιες φορές εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει σε ποικίλα αναπτυξιακά ζητήματα.

Η ‘’θέση W’’ είναι ένας όρος που περιγράφει την καθιστή θέση ενός παιδιού στο πάτωμα του οποίου τα πόδια σχηματίζουν το αγγλικό γράμμα W (τα οπίσθια του βρίσκονται ανάμεσα στα λυγισμένα πόδια του τα οποία είναι στραμμένα έτσι ώστε να κοιτούν προς τα έξω).

Φυσιολογικά, τα παιδιά επιλέγουν αυτή τη θέση στιγμιαία (μπαίνουν και βγαίνουν σχεδόν αμέσως) είτε κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού τους είτε όταν θέλουν να μεταβούν από την τετραποδική θέση μπουσουλήματος στην καθιστή θέση. Είναι μία θέση από την οποία περνούν όταν η κίνησή τους είναι ανώριμη ακόμη γιατί η θέση αυτή παρέχει μία μεγάλη βάση στήριξης οπότε δεν απαιτεί ιδιαίτερη μυϊκή λειτουργία και αποτελεί την εύκολη λύση για τον αδύναμο ακόμα κορμό τους.

Ωστόσο, εάν αυτή η θέση επιλέγεται πολύ τακτικά και το παιδί παραμένει για αρκετή ώρα σε αυτή είναι πολύ πιθανό να επιδράσει αρνητικά στη συνολική ανάπτυξη του παιδιού και να παρουσιαστούν διαφόρων ειδών ζητήματα. Εάν δείτε το παιδί σας να κάθεται και να παίζει στη θέση αυτή αποτρέψτε το αμέσως.

Οι λόγοι για τους οποίους η καθιστή θέση W θεωρείται μία επίφοβη θέση για την ανάπτυξη του παιδιού αναφέρονται παρακάτω:

Παραμόρφωση στα ισχία

Στη θέση W τα ποδαράκια του παιδιού φαίνονται να είναι γυρισμένα προς τα έξω, όμως στην ουσία οι αρθρώσεις των ισχίων δέχονται μία τεράστια πίεση στην εσωτερική τους πλευρά. Οι μύες που σταθεροποιούν την άρθρωση του ισχίου βραχύνονται και περιορίζεται σημαντικά η μελλοντική κινητικότητά τους. Αυτό είναι πολύ πιθανό να επηρεάσει την ποιότητα της βάδισης και γενικά την κίνηση των ισχίων και της πυέλου στην καθημερινή δραστηριότητα του παιδιού. Επιπλέον, για την ίδια την άρθρωση, η οποία αποτελείται από την κεφαλή του μηριαίου οστού και την κοτύλη της πυέλου, αυξάνονται οι πιθανότητες εξαρθρήματος (δηλαδή, η κεφαλή του μηριαίου να βγει μέσα από την κοτύλη) γιατί τοποθετείται σε μια πολύ ακραία θέση στροφής κατά την καθιστή θέση W.

Παραμόρφωση στα γόνατα και τα πέλματα

Στην καθιστή θέση W, με τα ισχία στην ακραία θέση έσω στροφής, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, τα γόνατα επίσης τοποθετούνται και αυτά σε ακραία θέση έσω στροφής, ενώ οι ποδοκνημικές στρίβουν ακραία προς τα έξω. Η έντονη αυτή δύναμη που ασκείται στο γόνατο σε συνδυασμό με την έντονη δύναμη που ασκείται στο ισχίο εξαιτίας της θέσης αυτής προκαλεί αναπόφευκτα σύσπαση στους οπίσθιους μηριαίους (οι μυς στην οπίσθια πλευρά του ποδιού), στους προσαγωγούς και τους βραχύνει, όπως επίσης και τον αχίλλειο τένοντα. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά με πόνο χαμηλά στην πλάτη κατά την προεφηβεία και εφηβεία σχεδόν πάντα παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα στα ισχία τους και σχεδόν το 100% από αυτά έχουν βραχυμένους τους οπίσθιους μηριαίους μύες. Επιπλέον, τα παιδιά που κάθονται σε W έχουν την τάση να υιοθετούν την προσθιοπίσθια ταλάντωση, όπως επίσης την τάση να βαδίζουν στρέφοντας τα πόδια τους προς τα μέσα ή να παρουσιάζουν μυοσκελετικές παραμορφώσεις στα πέλματα με πιο συνήθη την βλαισοπλατυποδία.

Μία ακόμα πολύ σημαντική επίπτωση της καθιστής θέσης W είναι η φτωχή δραστηριοποίηση των μυών του κορμού (ένα ακόμα γεγονός που σχετίζεται με τον πόνο χαμηλά στην πλάτη των παιδιών της προεφηβείας και εφηβείας). Επειδή το παιδί σταθεροποιείται ιδιαίτερα στη θέση W- γιατί η βάση στήριξης στη θέση αυτή είναι ευρύτατη- δε χρειάζεται να χρησιμοποιήσει τους μυς του κορμού οπότε αυτοί δεν δραστηριοποιούνται ώστε το σώμα να κρατηθεί ευθυγραμμισμένο ούτε παίρνουν ανατροφοδότηση από τον εγκέφαλο σχετικά με την ισορροπία και την αντίληψη του χώρου. Τα ισχία και η λεκάνη ‘’κλειδώνουν’’ σε μία σταθερή θέση και οι μύες του κορμού δεν είναι απαραίτητο να λειτουργούν.

Έλλειψη στροφικής κίνησης του κορμού

Σχετίζεται άμεσα με τη φτωχή δραστηριοποίηση των μυών του κορμού που αναφέρθηκε προηγουμένως. Η έλλειψη σταθερότητας και δύναμης στους μύες του κορμού δεν επιτρέπει την στροφική κίνησή του.

Όπως είναι γνωστό, η στροφική κίνηση του κορμού ή αλλιώς η διαγώνια δραστηριοποίηση του είναι απαραίτητη προϋπόθεση για το σωστό χιαστό μπουσούλημα του παιδιού αλλά και για την ποιοτική του βάδιση. (δοκιμάστε να βαδίσετε χωρίς να αιωρείτε τα χέρια σας και θα διαπιστώσετε πόσο δύσκολο είναι να κινείς το σώμα σου χωρίς να το δραστηριοποιείς διαγώνια).

Αν παρατηρήσετε ένα παιδάκι που κάθεται σε θέση W θα διαπιστώσετε ότι το δεξί χεράκι του παραμένει πάντα στη δεξιά πλευρά και λειτουργεί μόνον εκεί. Αντίστοιχα και για το αριστερό του χέρι. Έτσι ο κορμός δεν θα δραστηριοποιηθεί ποτέ σε στροφή γιατί κάθε χέρι δουλεύει μόνον στη σύστοιχη πλευρά και καθόλου στην αντίστοιχη.

Η στροφική κίνηση του κορμού είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και είναι απαραίτητη για την επίτευξη πιο προηγμένων δεξιοτήτων όπως η ανάγνωση και η γραφή γιατί επιτρέπει τη διέλευση της μέσης γραμμής με το χεράκι του όταν διαβάζει και γράφει στο σχολείο.

Ελλείμματα στην ισορροπία του παιδιού

Η καθιστή θέση W είναι αποθαρρυντική για μία καλή ισορροπία γιατί επιδρά αρνητικά στους μύες και τις αρθρώσεις της ράχης, των ισχίων, των γονάτων και των ποδοκνημικών. Εξάλλου και η χρήση των μυών του κορμού είναι προϋπόθεση ώστε τα παιδιά να έχουν αποτελεσματικές ισορροπιστικές αντιδράσεις στην κίνησή τους. Ο όρος ισορροπιστικές αντιδράσεις αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο το σώμα μας κινείται ή αντιδρά με σκοπό να διατηρήσει μία θέση όταν ξαφνικά η ισορροπία μας διαταραχθεί για κάποιο λόγο όπως όταν βαδίζουμε σε μία ανώμαλη επιφάνεια ή όταν κάποιος άλλος μας σπρώξει απότομα. Όσο περισσότερο ένα παιδί αναπτύξει καλύτερα τις ισορροπιστικές του αντιδράσεις ,τόσο καλύτερη ισορροπία θα έχει όταν το παιδί τρέχει ή παίζει στην παιδική χαρά.

Η θέση W αναστέλλει την εξερεύνηση του περιβάλλοντος, αποτρέπει το παιδί να αναπτύξει πιο ώριμα πρότυπα κίνησης και να κατακτήσει υψηλότερου επιπέδου δεξιότητες. Θα πρέπει οπωσδήποτε ένα παιδί να επιλέγει πολλούς διαφορετικούς τρόπους για να μετακινείται από το ένα μέρος στο άλλο, πολλούς τρόπους για να σηκώνεται όρθιο, πολλούς τρόπους να κάθεται και να παίζει γιατί η φυσιολογική ανάπτυξη περιλαμβάνει μία τεράστια ποικιλία κινητικών προτύπων.

Το κλειδί είναι η πρόληψη!

Εάν το παιδί σας έχει υιοθετήσει την καθιστή θέση W ως μία βασική θέση για το παιχνίδι του συμβουλευτείτε έναν παιδιατρικό φυσικοθεραπευτή ώστε να σας δώσει συγκεκριμένες προτάσεις σχετικά με τον τρόπο που μπορείτε να το διορθώσετε και να αποφύγετε τις πιθανές συνέπειες που αναφέρθηκαν παραπάνω.

πηγή: kalaitzi.gr