Άρνηση για το σχολείο

Δώρα Παπαγεωργίου, Κλινική Ψυχολόγος

Συχνά τα παιδιά, όταν πηγαίνουν για πρώτη φορά στο σχολείο, αρχίζουν, μετά τις πρώτες μέρες, να εμφανίζουν μια έντονη άρνηση ειδικά για το σχολείο.

Εύλογα, οι γονείς συχνά προβληματίζονται και πολλές φορές δεν ξέρουν τι να κάνουν. Κάποιες φορές μάλιστα θυμώνουν μ’ αυτή τη συμπεριφορά του παιδιού, χωρίς βέβαια ο θυμός να φέρνει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η άρνηση για το σχολείο μπορεί να εμφανιστεί και σε παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας τα οποία ήδη φοιτούν στο σχολείο.

Πώς εκδηλώνεται η άρνηση για το σχολείο

Συνήθως, η άρνηση για το σχολείο στις μικρές ηλικίες εκδηλώνεται με κλάμα, εμετούς, παράπονα για πόνο στην κοιλιά ή στο στομάχι. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι πιθανό να διαπιστωθεί ότι το παιδί αρχίζει να βρέχεται το βράδυ, να έχει μωρουδίστικες συμπεριφορές και να προσκολλάται στη μητέρα ή σε κάποιο άλλο ενήλικο πρόσωπο του συγγενικού περιβάλλοντος, π.χ. στη γιαγιά.

Σε μεγαλύτερες ηλικίες το παιδί παραπονιέται για πονοκέφαλο ή ότι δεν μπορεί να συγκεντρωθεί, δεν κοιμάται ή δεν τρέφεται καλά (μειώνει το φαγητό του ή τρώει σε μεγάλες ποσότητες λιχουδιές) ή ακόμη σε κάποιες περιπτώσεις φαίνεται να είναι θλιμμένο.

Σε άλλες περιπτώσεις το παιδί αναφέρει ότι οι συμμαθητές του το κοροϊδεύουν ή ότι δεν το δέχονται στην παρέα τους. Μπορεί επίσης να το ακούσουμε να λέει ότι ο δάσκαλος είναι πολύ αυστηρός, στοιχείο που δυνατόν να μη συμβαίνει στην πραγματικότητα, αλλά να είναι απλά η εντύπωση του παιδιού.

Πιθανοί λόγοι άρνησης για το σχολείο

Σε μικρές ηλικίες η άρνηση για το σχολείο οφείλεται συνήθως στο γεγονός ότι τα παιδιά δε θέλουν να αποχωριστούν τη μητέρα τους ή το φροντιστή τους. Το άγνωστο τα φοβίζει, γι’ αυτό και προτιμούν την ασφάλεια του σπιτιού τους.

Πρόσθετα, σε κάποιες περιπτώσεις η άρνηση του σχολείου οφείλεται στη δυσκολία κάποιου

από τους γονείς, ιδιαίτερα της μητέρας, να αποχωριστούν το παιδί τους.

Σε μεγαλύτερες ηλικίες οι πιο πιθανοί λόγοι που συνήθως οδηγούν σε μια τέτοια άρνηση είναι:

• άγχος,
• φόβος αποτυχίας,
• υψηλές προσδοκίες των γονέων, υψηλές προσδοκίες του δασκάλου,
• σοβαρά προβλήματα μεταξύ των δύο γονέων, σοβαρό πρόβλημα υγείας στην οικογένεια, πρόβλημα υγείας στο παιδί – αναπηρία, αλλαγή δασκάλου,
• αποχωρισμός από ένα γονιό.

Οδηγός για γονείς

Οι γονείς δεν πρέπει να θυμώνουν στα παιδιά τους, ιδιαίτερα αν αυτά είναι μικρής ηλικίας. Αντίθετα, οφείλουν να τους δείχνουν κατανόηση. Με σταθερότητα και υπομονή να τα παίρνουν στο σχολείο, να μένουν για λίγο μαζί τους στην αυλή και μετά να φεύγουν, αφού πρώτα τα ενθαρρύνουν να συνεχίσουν.

Ένα σημαντικό στοιχείο είναι η στάση του εκπαιδευτικού σε σχέση κυρίως με την ένταξη του παιδιού στην ομάδα.

Με τη σειρά τους οι γονείς μπορούν να το βοηθήσουν, στην έκταση που είναι πρακτικά εφικτό, να γνωρίσει παιδιά της ομάδας του. Μπορούν, για παράδειγμα, να καλούν κάποια από αυτά τα παιδιά στο σπίτι ή να διευθετούν, σε συνεννόηση με άλλους γονείς, κοινές εξόδους στο πάρκο. Το παιχνίδι θα βοηθήσει σίγουρα το παιδί να νιώσει πιο άνετα με τα άλλα παιδιά, στοιχείο που θα το βοηθήσει να προσαρμοστεί στο σχολικό πλαίσιο.

Γενικά, είναι ιδιαίτερα σημαντική η στάση των γονιών. Δεν πρέπει να φοβούνται την άρνηση του σχολείου ούτε να αρχίσουν να ρίχνουν την ευθύνη σε άλλους. Χρειάζεται πάντα σταθερότητα και κατανόηση χωρίς όμως υπερβολές. Όταν διαπιστώσουν ότι οι συμπεριφορές του παιδιού είναι υπερβολικές, μπορούν να τις αποδυναμώσουν με τη δική τους στάση.

Όσον αφορά τη σχέση των γονέων με τα παιδιά τους που είναι μεγαλύτερης ηλικίας, θα ήταν καλό να κουβεντιάζουν με αυτά, να συζητούν τους λόγους που τα κρατούν μακριά από το σχολείο. Πρέπει να έχουν κατά νουν ότι η τεμπελιά και η αδιαφορία συνήθως δεν περιλαμβάνονται σ’ αυτούς τους λόγους.

Ιδιαίτερα προσέξτε τα πιο κάτω:

• Δεν αλλάζουμε το σχολείο του παιδιού. Αν αλλάξουμε σχολείο, η άρνηση θα εξακολουθήσει να εκδηλώνεται και στο νέο σχολείο.
• Προσπαθούμε να εντοπίσουμε τους πραγματικούς λόγους που το κρατούν μακριά από το σχολείο.
• Στόχος μας είναι να επιστρέψει και να παραμείνει στο χώρο του σχολείου.
• Η επίδοση είναι ένα θέμα που  πρέπει να το δούμε πολύ αργότερα.
• Στις περιπτώσεις που οι προσπάθειες μας αποτύχουν, τότε ζητούμε έγκαιρα βοήθεια από ειδικό ψυχικής υγείας.

πηγή www.paidiatros.com