Διδάσκοντας την συναισθηματική νοημοσύνη (Ε.Q)

Από την παιδαγωγό Αργυρώ Ανέστη.

Διδάσκοντας την συναισθηματική νοημοσύνη (Ε.Q) στο παιδί μου

Με τον όρο συναισθηματική νοημοσύνη εννοούμε την ικανότητα ενός ατόμου να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του και τα συναισθήματα των άλλων, να τα χειρίζεται αποτελεσματικά και να δημιουργεί κίνητρα για τον εαυτό του. Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι επίκτητη μέσω της ανεπίσημης εκπαίδευσης κατά την παιδική και ενήλικη ζωή. Έτσι, λοιπόν, σημαντικό ρόλο για την απόκτηση της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών αποτελεί ο γονέας.

Οι γονείς πρέπει να είναι συναισθηματικοί μέντορες ή συναισθηματικοί παιδαγωγοί για τα παιδιά. Όπως για παράδειγμα οι προπονητές προετοιμάζουν τους αθλητές για τους δύσκολους αγώνες , έτσι και οι γονείς πρέπει να διδάσκουν στα παιδιά τους στρατηγικές για να αντιμετωπίσουν τα  σκαμπανεβάσματα της ζωής. Δεν ενοχλούνται, δεν αποδοκιμάζουν και δεν αγνοούν τις εκφράσεις θυμού, της λύπης ή του φόβου των παιδιών τους.

Αντίθετα, πρέπει να αποδέχονται τα αρνητικά τους συναισθήματα ως μια πραγματικότητα και να χρησιμοποιούν τις συναισθηματικά φορτισμένες στιγμές ως ευκαιρία ώστε να δώσουν στα παιδιά σημαντικά μαθήματα για τη ζωή αλλά και να οικοδομήσουν στενότερες σχέσεις μαζί τους.

Έτσι, λοιπόν, οι γονείς πρέπει να είναι θερμοί και θετικοί απέναντι στα αρνητικά συναισθήματα των παιδιών τους. Στην πραγματικότητα είναι πολύ συνηθισμένο το φαινόμενο οι γονείς να αγαπούν και προσέχουν τα παιδιά τους , αλλά να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα αρνητικά τους συναισθήματα. Από  το παραπάνω γεγονός προκύπτουν τρείς τύποι γονέων που αδυνατούν να διδάξουν την συναισθηματική νοημοσύνη.

1. Οι «αποστασιοποιημένοι»

Είναι οι γονείς που παραβλέπουν την συναισθηματική κατάσταση του παιδιού τους. Για παράδειγμα στην εκδήλωση κάποιου αρνητικού συναισθήματος θα χαρακτήριζε την αντίδραση του ως «ανόητη» και πως δεν υπάρχει λόγος να είναι λυπημένο. Στη συνέχεια, θα προσπαθούσε να αποσπάσει τις σκέψεις του δωροδοκώντας το με μια λιχουδιά ή μιλώντας για τις δραστηριότητες του.

2. Οι «επικριτικοί – αποδοκιμαστικοί»

Είναι οι γονείς που επικρίνουν και αποδοκιμάζουν τη συναισθηματική έκφραση των αρνητικών συναισθημάτων του παιδιού. Συνήθως τιμωρούν το παιδί ή απειλούν με χειροδικία.

3. Οι «επιτρεπτικοί – παραχωρητικοί»

Είναι οι γονείς οι οποίοι επιτρέπουν την έκφραση των αρνητικών συναισθημάτων του παιδιού τους, συμπάσχουν μαζί τους αλλά τους είναι αδύνατον να προσφέρουν καθοδήγηση και να θέσουν όρια στη συμπεριφορά του.

 Τι διαφορετικό θα έκανε ο γονιός που διαπαιδαγωγεί συναισθηματικά το παιδί του;

Ο γονιός ως ‘συναισθηματικός μέντορας’ θα έδειχνε στο παιδί του ενσυναίσθηση και θα το άφηνε να καταλάβει ότι αναγνωρίζει τη λύπη του. Θα βοηθούσε το παιδί να κατονομάσει και να βιώσει το συναίσθημα του καθώς και ότι σέβεται αυτό που αισθάνεται και θεωρεί τις επιθυμίες του θεμιτές. Παρόλα αυτά θέτει τα όρια του και δίνει κάποιες λύσεις για το υπάρχον πρόβλημα.

Έτσι, λοιπόν, αν θέλετε να διαπαιδαγωγήσετε συναισθηματικά το παιδί σας ακολουθήστε τα παρακάτω πέντε στάδια:

1. Γνωρίστε τα συναισθήματα του παιδιού σας.
2. Το συναίσθημα είναι ευκαιρία για διδασκαλία.
3. Ακούστε προσεκτικά, δείξτε ενσυναίσθηση και αναγνωρίστε τα αρνητικά συναισθήματα του παιδιού.
4. Βοηθήστε το παιδί να κατονομάσει τα συναισθήματά του.
5. Θέστε όρια και βρείτε τρόπους επίλυσης του συγκεκριμένου προβλήματος.

Βιβλιογραφία

John Gottman: Η συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών. 2011, Εκδόσεις Πεδίο

πηγή oloigiatopaidi.gr