Παιδιά στο αμάξι… Τι πρέπει και τι δεν πρέπει να γίνεται.

11/02/2022

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ (“100 παιδιά θύματα τροχαίου κάθε χρόνο” , 25/11/2009), περίπου 100 παιδιά στην Ελλάδα χάνουν κάθε χρόνο την ζωή τους ή τραυματίζονται σοβαρά κατά την μεταφορά τους με αυτοκίνητα. Κύρια αιτία του προβλήματος είναι η άγνοια των γονέων για την επιτακτική ανάγκη χρήσης ειδικών καθισμάτων για παιδιά μέχρι και 4 ετών.

Στην Ελλάδα, τα μωρά και τα πολύ μικρά παιδιά μέχρι 3 χρονών ταξιδεύουν στην αγκαλιά κάποιου ενήλικα (στην καλύτερη περίπτωση). Ωστόσο, μια τέτοια τακτική εγκυμονεί πολλούς κινδύνους.

Σε αντίθεση με την Ελλάδα, στη Σουηδία το 2008 δεν καταγράφηκε ούτε ένα θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα με θύμα παιδί, καθώς εκεί εφαρμόζεται με ιδιαίτερη επιτυχία το επονομαζόμενο σκανδιναβικό μοντέλο.

Τι είναι όμως το σκανδιναβικό μοντέλο ;

Πυρήνας του σκανδιναβικού μοντέλου είναι η χρήση των κατάλληλων παιδικών καθισμάτων για το αυτοκίνητο, ανάλογα με το βάρος και την ηλικία του παιδιού. Τα μωρά, από την πρώτη στιγμή, από την στιγμή που θα βγουν από το μαιευτήριο, ταξιδεύουν τοποθετημένα σε ειδικό καθισματάκι. Μάλιστα, θεωρείται οτι μέχρι τα 2,5 χρόνια τα παιδιά πρέπει να κάθονται σε καθίσματα ανάποδης τοποθέτησης.

Τα καθίσματα ανάποδης τοποθέτησης είναι 5 φορές ασφαλέστερα από τα ειδικά καθισματάκια όπου το παιδί κοιτάζει προς τα μπροστά. Αυτό ισχύει κυρίως κατά τις μετωπικές συγκρούσεις, που είναι και οι πλέον συνηθισμένες. Το ανάποδα τοποθετημένο κάθισμα απορροφά σχεδόν όλες τις πιέσεις από την πρόσκρουση και δεν αναπτύσσονται δυνάμεις που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρούς ή και θανάτηφόρους τραυματισμούς, ιδίως στα πολύ μικρά παιδιά που δεν έχει σχηματιστεί τελείως και δυναμώσει η σπονδυλική στήλη και ο αυχένας τους. Για αυτούς τους λόγους, οι σκανδιναβοί συνιστούν ακόμα και μέχρι τα 4 χρόνια τέτοια καθισματάκια.

Το σίγουρο είναι οτι οι γονείς στην Ελλάδα πρέπει να αλλάξουν νοοτροπία. Είναι απαράδεκτο να βλέπουμε μωρά στις αγκαλιές γιαγιάδων μπροστά ή πίσω, παιδιά να κάθονται μπροστά με ή χωρίς ζώνη ασφαλείας, παιδιά σαν τρίτο επιβάτη σε μηχανάκια…

Ας γίνουμε λίγο πιο υπεύθυνοι και ας καταλάβουμε οτι :

Παιδιά κάτω των 13 ετών πρέπει να κάθονται στα πίσω καθίσματα και όχι στην θέση του συνοδηγού (όσο και αν το θέλουν). Ακόμα και αν φοράνε ζώνη. Η ζώνη και ο αερόσακος είναι κατασκευασμένα για ενήλικες, για άτομα με μεγαλύτερο ύψος και βάρος. Έχει βρεθεί οτι ακόμα και σε μικρές συγκρούσεις (με χαμηλές ταχύτητες), η ζώνη και ο αερόσακος προκαλούν σοβαρούς ή θανάσιμους τραυματισμούς σε παιδιά. Η μικρή σωματική διάπλαση των παιδιών δεν βοηθά στην προστασία τους. Η ζώνη και ο αερόσακος τα πνίγουν και τα συνθλίβουν.
Δεν αφήνουμε τα παιδιά να στέκονται γονατιστά στο πίσω κάθισμα κοιτάζοντας πίσω, ούτε να είναι όρθια, ούτε να κάθονται ανάμεσα στα 2 μπροστινά καθίσματα. Σε ένα απλό φρενάρισμα ή σε μια μικρή σύγκρουση, υπάρχει κίνδυνος το παιδί να χτυπήσει πολύ σοβαρά στο κεφάλι ή να πεταχτεί έξω από το τζάμι.
Δεν μεταφέρουμε βρέφη μέσα σε πορτ μπεμπέ, καθώς αυτά δεν παρέχουν καμία ασφάλεια σε περίπτωση απότομου φρεναρίσματος ή σύγκρουσης.

Κανένας επιβάτης δεν πρέπει να κρατά παιδί ή πορτ μπεμπέ στην αγκαλιά του. Σε περίπτωση σύγκρουσης, το παιδί λειτουργεί σαν “ασπίδα” που δέχεται όλο το χτύπημα, προστατεύοντας τον ενήλικα.

Τα παιδιά πρέπει να κάθονται σε ειδικά καθισματάκια, που θα τηρούς τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές “ECE 44”. Αναζητήστε στο καθισματάκι μια ετικέτα ή μια ανάγλυφη στάμπα που φέρει τα αρχικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και τον αριθμό που υποδηλώνει οτι πληροί τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές ασφαλείας. Οι γονείς πρέπει να ζητούν μια επίδειξη τοποθέτησης του καθίσματος στο αυτοκίνητό τους, καθώς έχει βρεθεί οτι οι περισσότεροι δεν το χρησιμοποιούν σωστά, με αποτέλεσμα να μην παρέχει ασφάλεια.

Οι προδιαγραφές ασφαλείας ενός ειδικού παιδικού καθίσματος, αλλά και των ζωνών ασφαλείας, δεν ισχύουν μετά από μια σημαντική σύγκρουση. Κατά συνέπεια, μετά από τέτοια συμβάντα θα πρέπει να αντικαθίστανται.

Τα παιδικά καθίσματα θα πρέπει να τοποθετούνται για μεγαλύτερη ασφάλεια στο πίσω κάθισμα. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει αυτή η επιλογή (διθέσιο όχημα), το κάθισμα πρέπει να τοποθετείται ανάποδα, με την πλάτη στο ταμπλό και να απενεργοποιείται απαραιτήτως ο αερόσακος. Ποτέ δεν βάζουμε παιδικό κάθισμα μπροστά αν δεν έχει απενεργοποιηθεί ο αερόσακος.
Μόλις το παιδί μεγαλώσει πολύ και δεν είναι δυνατόν να κάθεται σε τέτοιο καθισματάκι, οι γονείς πρέπει να προτιμούν τα ειδικά ανυψωτικά καθίσματα ασφαλείας. Μέχρι το παιδί να αποκτήσει ύψος 1.45 μ, η ζώνη των πίσω θέσεων δεν εφαρμόζει καλά στην μέση και στους ώμους του, με αποτέλεσμα να μην του παρέχει προστασία (η ζώνη ασφαλείας πρέπει να περνάει από τον θώρακα, και όχι τον λαιμό του παιδιού, από το ισχίο και από την περιοχή του μηρού). Με τα ειδικά ανυψωτικά καθίσματα όμως, το παιδί αποκτά το ύψος αυτό, με αποτέλεσμα όλα να εφαρμόζουν όπως πρέπει. Για να βρει ο γονιός το κάθισμα που είναι κατάλληλο για το παιδί του, πρέπει να έχει υπόψιν του οτι υπάρχουν, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, 5 ομάδες παιδικών καθισμάτων, με κριτήριο το βάρος του παιδιού (καλύπτονται περιπτώσεις παιδιών από 0 μέχρι 36 κιλά, δηλαδή και μέχρι 12 χρονών πρακτικά).

Σκεπάζουμε πάντα το καθισματάκι όταν σταθμεύουμε το αυτοκίνητο στον ήλιο. Τα μεταλλικά μέρη μπορούν να θερμανθούν και να προκαλέσουν ερεθισμούς στο δέρμα μικρών παιδιών, ακόμα και εγκαύματα. Το ίδιο ισχύει και για τα μεταλλικά σημεία της ζώνης ασφαλείας.

Δεν δένουμε ποτέ παιδί στη δική μας ζώνη και δεν δένουμε ποτέ δύο παιδιά στην ίδια θέση με την ίδια ζώνη.

Φοράμε πάντα την δική μας ζώνη, ακόμα και για πολύ μικρές διαδρομές μέσα στην πόλη, για να δώσουμε το καλό παράδειγμα στα παιδιά. Επιμένουμε να φορούν πάντα όλοι ζώνη ασφαλείας, ακόμα κοι οι επιβάτες στα πίσω καθίσματα.

Και φυσικά ….

Μην αφήνετε ποτέ το παιδί σας μόνο του μέσα στο αυτοκίνητο. Ούτε για λίγα λεπτά. Η έκθεση του αυτοκινήτου στο ηλιακό φως σε μέρες με ήπιες θερμοκρασίες μπορεί να αυξήσει τρομερά την θερμοκρασία της καμπίνας πολύ γρήγορα, προκαλώντας θάνατο σε παιδιά και βρέφη από θερμοπληξία.