Στάση γονέων απέναντι στο παιδί με «ειδικές ικανότητες»

Της ψυχολόγου Μαρίνας Κόντζηλα

Όταν οι γονείς μαθαίνουν πως έφεραν στον κόσμο ένα παιδί με «ειδικές ικανότητες», μια συνηθισμένη ερώτηση που διατυπώνεται, κυρίως από τις μητέρες, είναι τι θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει και τι έπρεπε να κάνουν καλύτερα προκειμένου να γεννιόταν ένα «φυσιολογικό» βρέφος. Η άγνοια προκαλεί ανασφάλεια στους γονείς και αρχίζουν να νιώθουν ενοχές.

Οι γονείς ενός παιδιού με «ειδικές ικανότητες» περνούν μια σειρά ψυχολογικών διεργασιών καθώς προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τον πόνο, την απογοήτευση και τον θυμό που συνήθως νιώθουν. Η drElizabethKubler-Ross περιγράφει πέντε ψυχολογικά στάδια μέσα από τα οποία διέρχεται το άτομο που έρχεται αντιμέτωπο με μια τραυματική εμπειρία, η οποία μπορεί να περιγραφεί τόσο επώδυνη όσο και η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου.

Στο πρώτο στάδιο, το οποίο ονομάζει άρνηση, οι γονείς αρνούνται επίμονα το επώδυνο γεγονός, π.χ. αποφεύγουν να το συζητήσουν, αρνούνται να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες του παιδιού ή υπάρχουν ακόμα και κάποιοι που φτάνουν στο σημείο να εγκαταλείψουν το «προβληματικό» περιβάλλον.

Στο δεύτερο στάδιο οι γονείς βιώνουν έντονα συναισθήματα θυμού που μπορεί να εκδηλώνονται με συμπτώματα επιθετικότητας (σαρκασμό, ειρωνεία) και έμμονες σκέψεις π.χ. γιατί έτυχε αυτό σε εμένα;

Στο τρίτο στάδιο οι γονείς αισθάνονται θλίψη, εκδηλώνουν συμπτώματα κατάθλιψης και αρχίζουν να αποσύρονται μέσω της άρνησης να συμμετάσχουν στις δραστηριότητες της καθημερινότητας, π.χ. δεν επιθυμούν να πάνε στην εργασία τους.

Στο επόμενο στάδιο, στο τέταρτο κατά σειρά, τίθεται σε λειτουργία ένας πολύπλοκος μηχανισμός μέσω του οποίου οι γονείς αρχίζουν να ελπίζουν σε μια βελτίωση της κατάστασης του παιδιού ή σε ένα θαύμα που θα θεραπεύσει το πρόβλημα. Σε αυτό το στάδιο οι γονείς συχνά μπορεί να επικαλούνται τη θεϊκή βοήθεια μέσω της προσευχής ή να συνομιλούν με τον Θεό.

Τέλος, στο πέμπτο στάδιο αρχίζει να μπαίνει σε λειτουργία ο μηχανισμός της αποδοχής. Οι γονείς αρχίζουν να δέχονται το επώδυνο γεγονός της γέννησης ενός «μη φυσιολογικού» παιδιού.

Αυτή η ψυχολογική διεργασία, λειτουργεί σαν αμυντικός μηχανισμός που προστατεύει τους γονείς και τους βοηθά να ξεπεράσουν το τραυματικό γεγονός. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη πως δεν είναι απαραίτητο το άτομο να περάσει και από τα πέντε αυτά στάδια, εφόσον συχνά βλέπουμε κάποιον να προσπερνά κάποιο από αυτά. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι το υποσυνείδητό μας δημιουργεί τέτοιου είδους μηχανισμούς άμυνας προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα στο συνειδητό μέρος του εαυτού μας να ξεπεράσει επιτυχώς τις δυσκολίες. Αξίζει να σημειωθεί πως όλα τα στάδια θεωρούνται φυσιολογικά και ζωτικής σημασίας για να αποδεχτούμε και να αντιμετωπίσουμε το «τραυματικό περιστατικό».

Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το κάθε παιδί αναπτύσσεται με τον δικό του τρόπο και ρυθμό. Πρέπει επομένως η συμπεριφορά μας να είναι «κομμένη και ραμμένη» στα μέτρα του κάθε παιδιού. Οι γονείς θα πρέπει να δίνουν στο παιδί αγάπη και φροντίδα με συνέπεια και σταθερότητα και να το ενθαρρύνουν περισσότερο για την προσπάθεια που κάνει παρά για την επιτυχία.

πηγή schooltime.gr