Καφές, αλκοόλ, τρόφιμα: Τι μπορεί να καταναλώσει μία έγκυος;

Οι έγκυες έχουν να αντιμετωπίσουν πολλά «πρέπει» σχετικά με το τι θα φάνε και τι θα πιουν, καθώς και σε άλλες πτυχές της ζωής τους. Οι περιορισμοί δεν είναι πάντα σαφείς, αλλά βοηθάει να ξέρει κανείς… στατιστική.

«Όταν έμαθα πως είμαι έγκυος, ήθελα πολύ να πιω έναν καφέ. Για μένα ήταν το πρώτο πράγμα που έκανα το πρωί. Και έπειτα σκέφτηκα ξαφνικά: «Ω Θεέ μου, μπορώ άραγε να πιω καφέ;», θυμάται η Emily Oster, αναπληρώτρια καθηγήτρια στα οικονομικά στο University of Chicago.

Στράφηκε στο ίντερνετ και είδε πως υπήρχαν διαφωνίες. Και στα βιβλία υπήρχαν διαφωνίες… και ο γιατρός της δε συμφωνούσε πάντα με το ό,τι έλεγαν τα βιβλία.

Ορισμένοι αναφέρουν πως οι έγκυες θα πρέπει να αποφεύγουν τον καφέ εντελώς. Άλλοι συμβουλεύουν πως μπορούν να πιουν έως δύο κούπες το πολύ. Άλλοι βάζουν το όριο στις τρεις κούπες.

«Έχω διαβάσει βιβλία που λένε και έξι. Και σκέφτηκα πως θα πρέπει να υπάρχει μία απάντηση σε αυτό», λέει η Oster.

«Η απάντηση δεν είναι πάντα ή μηδέν ή έξι. Σίγουρα θα πρέπει να υπάρχει ένας αριθμός, και θέλησα να καταλάβω τόσο το γιατί διαφωνούσαν όσο και το ποια είναι πραγματικά η σωστή επιλογή».

Χρησιμοποιώντας τις γνώσεις της στη στατιστική, η Oster αποφάσισε να μελετήσει η ίδια την ιατρική βιβλιογραφία.

Δεν πειράζει αν πιει μια έγκυος δύο κούπες τη μέρα, κατέληξε. Περιγράφει τον εαυτό της όμως ως «μια γυναίκα που πίνει δύο με τέσσερις κούπες καφέ τη μέρα» και σ’ αυτό το επίπεδο, λέει, τα στοιχεία είναι μπερδεμένα.

«Στην αρχή ένιωθα απαίσια και δεν μπορούσα να πιω καφέ, κάτι που με στεναχωρούσε, αλλά μόλις μπήκα στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο και άρχισα να αισθάνομαι καλύτερα, ένιωθα άνετα να πίνω συχνά τρεις κούπες τη μέρα».

Η Oster είναι σήμερα η περήφανη μαμά μιας υγιέστατης κορούλας δύο ετών και έχει καταγράψει την έρευνά της σε ένα βιβλίο, το Expecting Better. Ελπίζει πως εκεί όπου υπάρχει σύγχυση, οι αναγνώστες μπορούν να λάβουν υπόψη τα δεδομένα και να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις, ανάλογα με το πώς αισθάνονται πιο άνετα.

Είναι δύσκολο να βγάλεις οριστικά συμπεράσματα, λέει, επειδή οι περισσότερες έρευνες δεν είναι τυχαιοποιημένες – δεν θα ήταν δίκαιο να χωρίσει κανείς για τις ανάγκες μίας έρευνας τις έγκυες σε δύο τυχαίες ομάδες και να ζητήσει από τη μία ομάδα να πιει καφέ και από την άλλη όχι.

Συνεπώς, λέει η Oster, όσες συμμετέχουν σε έρευνες διαφέρουν πολύ και όχι μόνο στις συνήθειες του καφέ τους, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει την πορεία της εγκυμοσύνης τους.

«Το μεγάλο θέμα είναι πως η κατανάλωση καφεΐνης σχετίζεται πολύ με το πόση αδιαθεσία αισθάνεσαι. Πολλές έγκυες είναι πολύ αδιάθετες, ιδίως στις αρχές – όσες είναι πιο αδιάθετες πίνουν λιγότερο καφέ».

«Γνωρίζουμε πως η αδιαθεσία είναι σημάδι μιας υγιούς εγκυμοσύνης. Και βλέποντας γυναίκες να πίνουν λιγότερο καφέ και να έχουν πιο επιτυχημένες εγκυμοσύνες, δεν ξέρουμε σίγουρα αν είναι απλά ο καφές ή η ανησυχία αυτής της ναυτίας».

–

Σύμφωνα με την NHS (Εθνική Υπηρεσία Υγείας) της Μεγάλης Βρετανίας, δε χρειάζεται να κόψετε τελείως την καφεΐνη, αλλά μην καταναλώνετε περισσότερο από 200 mg τη μέρα… αν φάτε για παράδειγμα μία μπάρα σοκολάτας και πιείτε μια κούπα καφέ φίλτρου, έχετε φτάσει σχεδόν στα 200 mg καφεΐνης. Μην ανησυχείτε αν κατά καιρούς καταναλώνετε περισσότερο – οι κίνδυνοι είναι μικροί.

Για να μειώσετε την καφεΐνη, δοκιμάστε τσάι και καφέ ντεκαφεϊνέ, χυμό φρούτων ή μεταλλικό νερό, αντί κανονικό τσάι, καφέ, κόλα και energy drinks.

–

Ο καφές όμως είναι απλά ένα στοιχείο από μια μακριά λίστα απαγορευμένων και ημι-απαγορευμένων πραγμάτων που η Oster θέλησε να ερευνήσει.

Το αλκοόλ ήταν ένα άλλο.

Ορισμένες υπηρεσίες υγείας, όπως η Εθνική Υπηρεσία Υγείας της Μεγάλης Βρετανίας, συστήνουν στις γυναίκες να αποφύγουν τελείως το αλκοόλ στην εγκυμοσύνη, η Oster όμως λέει πως σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ένιωθε άνετα να καταναλώνει τρία ποτήρια κρασί – σθνολικά – στο πρώτο τρίμηνο και έπειτα μισό ποτήρι τρεις ή τέσσερις φορές τη βδομάδα στο δεύτερο και τρίτο τρίμηνο.

«Ένα συμπέρασμα που βγαίνει αμέσως και είναι σημαντικό να επισημάνει κανείς, είναι πως η κατανάλωση πολύ αλκοόλ στην εγκυμοσύνη είναι επικίνδυνη. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στα δεδομένα», λέει η Oster.

«Όταν όμως δούμε τα στοιχεία που έχουμε σχετικά με την περιστασιακή κατανάλωση αλκοόλ – μερικά ποτά τη βδομάδα κατά το πρώτο τρίμηνο, έως ένα ποτό τη μέρα στα επόμενα τρίμηνα – είδα πως τα στοιχεία υποδεικνύουν πως είναι ασφαλές».

«Δεν έχουμε μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες, αλλά έχουμε πολλές υψηλού κύρους έρευνες που δείχνουν πως τα παιδιά των γυναικών που έπιναν περιστασιακά αλκοόλ είχαν παρόμοια αποτελέσματα με τα παιδιά εκείνων που δεν έπιναν καθόλου».

Η Εθνική Υπηρεσία Υγείας της Μεγάλης Βρετανίας δε συμφωνεί με αυτό.

Ο Dr. Vivek Muthu, διευθυντής υγείας στο Economist Intelligence Unit και βασικό στέλεχος της συμβουλευτικής εταιρείας σε στατιστικά υγείας, Bazian, λέει πως τα στοιχεία υποδεικνύουν πως ακόμη και η μικρή κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το αναπτυσσόμενο έμβρυο.

«Γι’ αυτό η καλύτερη και η πιο απλή συμβουλή που δίνει η NHS είναι να μην πίνουν καθόλου», αναφέρει.

Και παρόλο που ο κίνδυνος μιας βλάβης μπορεί να είναι χαμηλότερος όσο λιγότερο αλκοόλ καταναλώνει μία έγκυος, αυτό δε σημαίνει, λέει ο Muthu, πως η σοβαρότητα της βλάβης είναι μικρότερη.

«Οι συνέπειες μπορούν να είναι το ίδιο σοβαρές όσο και με την υψηλότερη κατανάλωση αλκοόλ και μπορεούν να οδηγήσουν σε μόνιμες και σοβαρές φυσιολογικές και νοητικές αναπηρίες», αναφέρει.

Προσθέτει επίσης: «Υπάρχουν επιπλέον δυσκολίες στο να προσδιορίσουμε από τα στοιχεία τι ορίζεται ως «χαμηλή κατανάλωση» σε σχέση με το αλκοόλ και αυτό μπορεί να ερμηνευθεί διαφορετικά από διαφορετικούς ανθρώπους στην πράξη».

–

Η NHS αναφέρει για το αλκοόλ: Όταν πίνετε, πίνει και το μωρό σας – αποφύγετε το αλκοόλ όταν είστε έγκυος…

Μπορεί να προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες όπως παραμορφώσεις στο πρόσωπο και μπορεί να προκαλέσει μαθησιακές δυσκολίες και προβλήματα στη συναισθηματική ανάπτυξη. Μπορεί να εμποδίσει την ικανότητα ανάπτυξης του μωρού σας, ακόμη και μετά τη γέννησή του και αυξάνει τον κίνδυνο αποβολής και εμβρυακής θνησιμότητας.

Αν αποφασίσετε να πιείτε, για να μειώσετε τον κίνδυνο να βλάψετε το μωρό σας, μην πιείτε πάνω από 1-2 μονάδες αλκοόλ – περίπου όσο ένα μικρό ποτήρι κρασί – μία με δύο φορές την εβδομάδα.

–

Φυσικά υπάρχουν πολλά άλλα πράγματα που οι έγκυες λέγεται πως πρέπει να αποφύγουν.

«Ένα από τα πράγματα που βρήκα τρομερό σχετικά με τη λίστα των τροφίμων είναι πως ήταν πολύ μεγάλη», λέει η Oster.

«Υπήρχαν τόσα πράγματα που δεν πρέπει να τρως. Την είχα μαζί μου προσπαθώντας να τη βγάλω στο μεσημεριανό στα κρυφά, έτσι ώστε να μην καταλάβουν πως είμαι έγκυος. Και κατέληξα να σκέφτομαι το εξής: «Θα πρέπει να καταλάβω γιατί αυτά τα τρόφιμα είναι σε περιορισμό, ώστε να έχω κάποιο πλαίσιο κατανοώντας τι τρέχει».

Η Oster εξέτασε τα δεδομένα κρουσμάτων λιστερίασης από το Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών της Αμερικής τα τελευταία 15 χρόνια.

Τα στοιχεία για το μη παστεριωμένο γάλα και τυρί ήταν σαφέστερα από ό,τι σε άλλα «απαγορευμένα» τρόφιμα, λέει η Oster.

«Ανακάλυψα πως το 20% των κρουσμάτων οφειλόταν σε μη παστεριωμένο τυρί – περίπου το 10% σε γαλοπούλα. Υπάρχει όμως ένα κρούσμα που οφειλόταν στο ζαμπόν – και ένα άλλο κρούσμα που οφειλόταν σε πεπόνι – ένα κρούσμα οφειλόταν στο σέλινο – ένα στις φύτρες φασολιών – υπήρχαν πολλά αντίστοιχα στοιχεία. Και σκέφτηκα πως είναι πολύ δύσκολο να κάνεις προβλέψεις.

«Γι’ αυτό και αποφάσισα πως αν ήθελα να φάω ζαμπόν θα ήταν εντάξει».

–

Τι να αποφεύγετε σύμφωνα με την NHS

• Ορισμένα τυριά

• Ωμά αβγά

• Κρύα αλλαντικά

• Ωμά οστρακοειδή

• Μη ψημένο κρέας

• Συκώτι

• Ορισμένα ψάρια

• Μη παστεριωμένο γάλα

• Καφεΐνη

• Τρόφιμα που έχουν επάνω χώμα

–

Πολλές από τις πληροφορίες που λαμβάνουν οι έγκυες είναι υπεραπλουστευμένες σύμφωνα με την άποψη της Oster. Οι γιατροί δεν έχουν το χρόνο να εξηγούν τα πράγματα λεπτομερώς, ώστε να βοηθήσουν τους ασθενείς να πάρουν τις αποφάσεις τους.

«Και σκέφτηκα πως ήταν καιρός μάλλον για τις γυναίκες να κατανοήσουν τις αποφάσεις αυτές – να σκεφτούν τις λεπτομέρειες οι ίδιες – και αυτό θα βελτίωνε στην τελική την ποιότητα της ιατρικής περίθαλψης», αναφέρει.

«Οπότε μπορείς να πας στο γιατρό σου και να πεις «Κοίταξε, τώρα καταλαβαίνω τι τρέχει, ας μιλήσουμε λοιπόν με το τι ισχύει για τη δική μου περίπτωση»».

Και τότε είναι, λέει, που ξεκινά ο παραγωγικός διάλογος.

πηγή: bbc.co.uk