Κάρμεν Ρουγγέρη: Τα παιδιά είναι οι αυστηρότεροι κριτές και καλά κάνουν!

Την αποκαλούν, και όχι άδικα βασίλισσα του παιδικού θεάτρου αλλά και Κάρμεν των παραμυθιών. Ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος, συγγραφέας, μαμά αλλά και γιαγιά είναι μερικές από τις ιδιότητες της. Σπούδασε στο Ελληνικό Ωδείο και στη δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης και Πειραϊκού Συνδέσμου καθώς και όπερα στην Περούτζια. Έχει λάβει μέρος σε πολλές επιτυχημένες παραστάσεις και τηλεοπτικές παραγωγές. Μας υποδέχτηκε στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και μας μίλησε για όλα.

συνέντευξη: Αγγελική Μποζίκη

Η πρώτη ερώτηση που μου έρχεται στο μυαλό είναι πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό θέατρο.

Όταν ήταν τα δικά μου παιδιά μικρά, για να περνάμε ωραία, έφτιαξα μια ομάδα στη γειτονιά και άρχισα να γράφω και να σκηνοθετώ για να παίζουν τα παιδιά. Μάζεψα τριάντα παιδιά. Αυτό, όπως λέω εγώ, ήταν το ντοκτορά μου.  Έμαθα πολλά πράγματα από τα παιδιά. Πως σκέφτονται. Κυρίως έμαθα να βλέπω τις παραστάσεις μέσα από τα μάτια των παιδιών και να τις τροποποιώ ανάλογα. Κάναμε πολύ ωραίες παραστάσεις και μαθεύτηκε με αποτέλεσμα να μου ζητήσει ο τότε διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου ο κ. Σολωμός, να κάνω μια παράσταση στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Σκηνοθέτησα την Αντζελίνα την Σταχτοπούτα με τεράστια επιτυχία και οι ουρές, παρόλο που δεν με ήξερε ο κόσμος, έφταναν μέχρι την Ομόνοια. Από εκεί και ύστερα μου ζητήθηκε από τον Νίκο Κούρκουλο να αναλάβω την δημιουργία της παιδικής σκηνής του Εθνικού και έτσι προχωρήσαμε και αργότερα δημιούργησα, και είμαι πολύ περήφανη για αυτό και την Όπερα για τα παιδιά στην Λυρική σκηνή που δυστυχώς δεν υπάρχει πλέον αν και ήταν εισπρακτικά η πρώτη σκηνή της Λυρικής γιατί η διοίκηση επέλεξε να κάνει πιο μοντέρνα πράγματα που δεν απέδωσαν.

Από εκεί και ύστερα όταν έφυγα από το Εθνικό Θέατρο ο κόσμος με ακολούθησε. Και έφυγα γιατί ενώ έκανα καλά την δουλειά μου, ενοχλούσε η προσωπική επιτυχία και έτσι παραιτήθηκα. Αγαπώ ιδιαίτερα το παιδικό θέατρο και με έφερε σε επαφή με τα παιδιά που είναι μοναδική εμπειρία για μένα.

Φέτος παρουσιάζετε δύο παιδικές παραστάσεις, την Οδύσσεια στο Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη και το Παραμύθι χωρίς όνομα στο Θέατρο Κιβωτός. Μιλήστε μας λίγο γι’ αυτές.

Η Οδύσσεια αυτοδιαφημίζεται. Το όνομα της, τα λέει όλα. Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Το Παραμύθι χωρίς όνομα το υπογράφω με δύο χέρια. Εισάγει τα παιδιά στην πεζογραφία. Είναι μεταφορά του μυθιστορήματος στο θέατρο με μεγάλο σεβασμό. Όταν ασχολούμαι με οποιαδήποτε λογοτεχνικό πόνημα σέβομαι απόλυτα αυτόν που το πρωτοδημιούργησε. Έτσι λοιπόν είναι απόλυτα πιστό στο αρχικό κείμενο και κατανοητό από όλες τις ηλικίες γιατί βρήκα ένα τρόπο να το απαλύνω μέσω της μουσικής, των πολύ ωραίων πολύχρωμων κουστουμιών της Χριστίνα Κουλουμπή και των σκηνικών που εναλλάσσονται ανάλογα με τις ανάγκες των σκηνών και γενικά είναι μια παράσταση που τη λατρεύω.

Ποια πιστεύετε ότι είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει η επαφή ενός παιδιού με το θέατρο;

Στις παραστάσεις μου έρχονται και παιδιά από παιδικούς σταθμούς. Δεν πρέπει να υποτιμάμε τα παιδιά. Είναι τόσο πολύχρωμο και παραμυθένιο, που παρακολουθούν με προσοχή. Βέβαια τα νοήματα μπορεί να τα καταλάβει η μαμά και να τα συζητήσει με το παιδί. Κάθε παιδί ανάλογα με την ηλικία του θα κερδίσει κάτι και το κυριότερο τη μαγεία του θεάτρου.

Πως επιλέγετε την μουσική που θα ντύσει τις παραστάσεις σας;

Η μουσική είναι πολύ σημαντική για μένα. Επειδή έχω σπουδάσει μουσική έχω την δυνατότητα να κατευθύνω τον εκάστοτε δημιουργό. Η μουσική για παράδειγμα στο Παραμύθι χωρίς όνομα είναι μουσική από πολύ γνωστά παιδικά μας τραγούδια όπως το «πούντο πούντο το δαχτυλίδι» ή το «χαρωπά τα δυο μου χέρια τα χτυπώ», αλλά όλα αυτά ενορχηστρωμένα και φτιαγμένα σαν συμφωνικά ποιήματα.  Αυτό βοηθάει να το λατρεύουν και τα πολύ μικρότερα παιδιά. Στην σημερινή παράσταση είχαν συγκινηθεί πολύ οι γονείς και γενικά είναι μια παράσταση εύληπτη αλλά γεμάτη νοήματα.

Πόσο σημαντικοί είναι οι ήρωες για τα παιδιά;

Συμφωνώ γιατί λειτουργούν και ως πρότυπα που είναι πολύ σημαντικό. Μια από τις αποστολές που έχει το θέατρο είναι να δίνει ποιοτικές παραστάσεις υψηλού επιπέδου και οι θεατές να φεύγουν γεμάτοι από την παράσταση.

Και στο τέλος της παράστασης πως αντιδρούν τα παιδιά; 

Είναι συγκλονιστικές οι αντιδράσεις. Τα παιδιά φεύγουν ενθουσιασμένα. Το Παραμύθι χωρίς όνομα σε κάποια στιγμή γίνεται διαδραστικό και συμμετέχουν τα παιδιά και αυτό τους αρέσει πολύ.

Είναι τα παιδιά αυστηρά ως θεατές;

Είναι οι αυστηρότεροι και καλά κάνουν. Αν δεν τους κρατήσει το θέαμα θα φύγουν χωρίς δεύτερη σκέψη. Χάρηκα πάρα πολύ που ενώ τα παιδιά έρχονται με ηλεκτρονικά παιχνίδια στο χέρι μετά το θέαμα τους μαγεύει.  Εκεί πιστεύεις ότι έχεις κερδίσει ένα λαχείο.

Σε αυτή την δύσκολη εποχή που διανύουμε, πιστεύετε ότι το θέατρο θα μπορούσε να λειτουργήσει εκπαιδευτικό εργαλείο;

Βέβαια. Τα σχολεία ευτυχώς έρχονται. Πρέπει οι εκπαιδευτικοί να είναι πολύ προσεκτικοί με τις επιλογές τους.

Εκτός από τα θεατρικά σας όμως έχετε και πλούσιο συγγραφικό έργο. Μιλήστε μας λίγο για αυτό.

Συνήθως δεν ανεβάζω έργα που δεν είναι δικά μου γιατί θέλω να έχω και το μαχαίρι και το πεπόνι. Έχει τύχει σε παράσταση να φέρω το έργο γραμμένο και όταν άρχισα να το σκηνοθετώ το άλλαξα κατά 65%. Πολλές φορές σταματούσα την πρόβα και επέστρεφα την άλλη μέρα με άλλο κείμενο. Και μετά γίνονται βιβλία και τα παιδιά μπορούν να ανατρέξουν σε αυτό.

Πιστεύετε ότι οι παραστάσεις σας μπορούν να αποτελέσουν ερέθισμα έτσι ώστε τα παιδιά να στραφούν σε ένα βιβλίο για περισσότερες πληροφορίες και έτσι να αγαπήσουν και το διάβασμα;

Γενικά με ενδιαφέρει να δίνουν οι παραστάσεις μου ερεθίσματα στα παιδιά για να πάρουν ένα βιβλίο στο χέρι και δεν αναφέρομαι στα δικά μου βιβλία. Είναι πολύ σημαντικό αυτό και μεγάλο κέρδος για το παιδί.

Πως ήσασταν ως παιδί;

Έκανα πάρα πολλά πράγματα. Γλώσσες, πιάνο, ζωγραφική. Μέτρια μαθήτρια αλλά πολύ καλή στην έκθεση.

Η άλλη σας ιδιότητα είναι αυτή της μητέρας. Πως είστε ως μαμά;

Λέω πάντοτε ότι η μητρότητα είναι ότι δυσκολότερο μπορεί να κάνεις κανείς τη ζωή του γιατί συχνά δεν ξέρει πώς να φερθεί. Δεν πήγα σε ψυχολόγους αλλά ρωτούσα τα ίδια τα παιδιά και τους ζητούσα να με βοηθήσουν να γίνω μια καλή μητέρα. Τα συζητούσα όλα μαζί τους με ειλικρίνεια. Συμβουλή είναι ότι αν το παιδί σου θέλει να μιλήσει πρέπει να τα αφήσεις όλα.

Από πού αντλείτε αυτή την ενέργεια και αισιοδοξία φαίνεται ότι σας χαρακτηρίζουν;

Από τη δουλειά μου. Έχω πετύχει πολλά με πολύ δουλειά αλλά είναι πολύ πιο ωραίο αυτό και με γεμίζει ενέργεια. Και γενικά λέω ότι παρά τις δύσκολες μέρες με δουλειά και ιδέες μπορείς να καταφέρεις πολλά. Εγώ ήταν μια εποχή που δυσκολευόμουν οικονομικά και σκέφτηκα να κάνω ζωγραφική σε ύφασμα. Φανταστείτε τότε έβγαζα από το Εθνικό Θέατρο ως ηθοποιός 3.000 δραχμές το μηνά και από την ζωγραφική 50 χιλιάδες. Έκανα ζωγραφισμένα νυφικά με ασορτί λαμπάδες και μπομπονιέρες και έτσι κατάφερα να αποκτήσω το σπίτι μου. Το έκανα για οκτώ χρόνια. Φυσικά σε όλα αυτά συνέβαλαν οι γονείς μου που με ενθάρρυναν να κάνω πράγματα και με πίεζαν όσο έπρεπε για να καταφέρω πράγματα που αποτέλεσαν εφόδια αργότερα.

Εκτός όλων των άλλων δεν αρνείστε ποτέ την προσφορά σας σε εθελοντικές δράσεις για αυτούς που έχουν ανάγκη.  Πρόσφατα σας συναντήσαμε στο συνέδριο για την «Ψυχοκοινωνική στήριξη του παιδιού με καρκίνο και της οικογένειας του», όπου μας διηγηθήκατε ένα πολύ όμορφο παραμύθι. Για πείτε μας λίγο για αυτό αλλά και για την δύναμη του εθελοντισμού και της προσφοράς.

Όπου μπορώ βοηθάω. Είναι ωραίο και είναι υποχρέωση μας να βοηθάμε όπως μπορούμε.

Πιστεύετε στην θεραπευτική δύναμη των παραμυθιών και του θεάτρου;

Βλέπω τα παιδιά που έρχονται στις παραστάσεις και πως αντιμετωπίζουν την παράσταση. Έρχονται παιδιά με αυτισμό για παράδειγμα και κάθονται και παρακολουθούν ακίνητα. Οπότε πιστεύω ότι τα παραμύθια είναι πολύτιμο εργαλείο.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Θα ήθελα να ανεβάσω την Ηλιάδα του χρόνου. Την έχω κάνει ξανά αλλά πέσαμε σε ατυχή χρονική περίοδο. Πιστεύω ότι είναι ένα έργο που θα λατρέψουν τα παιδιά. Κρύβω μέσα μου μια δασκάλα. Αν είχα χρόνο θα έβρισκα τον τρόπο να φτιάξω βιβλία για να διδάσκονται τα μαθήματα μέσα από το θέατρο. Επίσης σκέφτομαι ότι κάτι πρέπει να κάνω για το bullying και την αντιμετώπιση του. Είναι πολύ σοβαρό και μεγάλο το πρόβλημα.

Ποια συμβουλή θα δίνατε σε ένα νέο παιδί;

Να βρουν ομορφιά μες στην δουλειά.

Ένα μήνυμα για τις μαμάδες που παρακολουθούν το Είμαι Μαμά.

Να ψάχνουν πολύ πριν φέρουν τα παιδιά τους σε επαφή με οτιδήποτε. Οτιδήποτε γίνεται γύρω από παιδί μας είναι πάρα πολύ σοβαρό γιατί διαμορφώνεται ο χαρακτήρας του και η προσωπικότητα του και πρέπει να είμαστε διπλά προσεκτικές. Όπως ποτίζουμε ένα λουλούδι και το φροντίζουμε έτσι πρέπει και στα παιδιά μας να δίνουμε τα κατάλληλα ερεθίσματα για να ανθίσουν.

Διαγωνισμός

Οι εκδόσεις Ψυχογιός χαρίζουν στους αναγνώστες του Είμαι Μαμά από δύο αντίτυπα των πολύ πετυχημένων βιβλίων της Κάρμεν Ρουγγέρη, Το μαγικό Κλειδί και Περσέας και Ανδρομέδα.

Το μαγικό Κλειδί παρουσιάστηκε την περίοδο 2013-2014 στο θέατρο Κιβωτός. Ένα παραμύθι εμπνευσμένο από το έργο της Πηνελόπης Δέλτα, «Η καρδιά της βασιλοπούλας». Μια βασιλοπούλα ψάχνει να βρει την καρδιά της και κάπως έτσι ξεκινάει η ιστορία. Ένα παραμύθι με θέμα την αφοσίωση, την αλληλεγγύη και την χαρά της προσφοράς.

Το Περσέας και Ανδρομέδα είναι ο γνωστός σε όλους μας μύθος του Περσέα γιου του Δία και της Δανάης, όπως μεταφέρθηκε στο θέατρο.

Και τα δύο βιβλία συνοδεύονται από την μουσική των παραστάσεων.

Για να πάρετε μέρος στον διαγωνισμό, αφήστε μας ένα σχόλιο μέχρι την Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2015 και γράψτε μας ποιο βιβλίο διεκδικείτε!

Καλή επιτυχία!