Δεν είσαι ΤΡΕΛΗ, Είσαι Τραυματισμένη!
“Gaslighting” είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια μορφή συναισθηματικής κακοποίησης όπου το θύμα πείθεται σταδιακά ότι η αντίληψή του είναι λανθασμένη. Αφήνει δηλαδή τα θύματα να αμφιβάλουν για την λογική/ψυχική υγεία τους. Ο όρος προέρχεται από το θεατρικό “Gas Light” του 1939 που έγινε ταινία το 1944, όπου ένας άντρας προσπαθεί να πείσει την γυναίκα του ότι είναι τρελή επειδή έβλεπε τα φώτα να αναβοσβήνουν, ενώ ο ίδιος αρνούνταν το τρεμοπαίξιμο. Στόχος του ήταν να την κλείσει σε άσυλο για να κληρονομήσει την περιουσία της.
Παρόλο που η ταινία έχει πια ξεχαστεί, ο όρος gaslighting είναι πια δημοφιλής, δεδομένου ότι όλο και περισσότερα άτομα εκτίθενται στην ύπουλη επιρροή του φαινομένου στις ανθρώπινες σχέσεις, και πιο συγκεκριμένα στις ζωές των γυναικών. Πιθανώς να μην υπάρχει ζωντανή γυναίκα που να μην έχει βιώσει κάποια μορφή του gaslighting, αλλά αυτή που σχετίζεται με το τραύμα του τοκετού ή τη θλίψη μετά τον τοκετό είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα που δεν έχειεξεταστεί.
Όποτε κάποιος λέει σε μια γυναίκα να εστιάσει στο υγιές μωρό της γιατί δεν έχει σημασία πώς αυτό γεννήθηκε, όταν κάποια άλλη γυναίκα της επισημαίνει επιπόλαια ότι είχε παρόμοια εμπειρία αλλά εκείνη δεν τραυματίστηκε, όταν της λένε ότι οι γιατροί/νοσοκόμες/μαίες δε θα έκαναν ποτέ τίποτα που να βλάψει την ίδια ή οποιαδήποτε περιττή διαδικασία, τότε αυτό είναι gaslighting.
Ανεξάρτητα από την πρόθεση του ατόμου που το λέει, η επίδραση είναι η ίδια. Η γυναίκα σιωπά και αρχίζει να αμφιβάλλει για την αντίληψή της.
Όταν της λένε «Τουλάχιστον έχεις ένα υγιές μωρό», μια τραυματισμένη γυναίκα ακούει «Κάποιο λάθος σου συμβαίνει, μην προβληματίζεσαι για σένα, είσαι εγωίστρια, δεν αγαπάς αρκετά το μωρό σου!».
Όταν κάποια που έκανε καισαρική της λέει «Μα εγώ αγαπώ την τομή μου!» μια τραυματισμένη γυναίκα ακούει «Είσαι μια γκρινιάρα, κάτι στραβό σου συμβαίνει, είσαι πολύ αδύναμη!»
Όταν της λένε «Οι γιατροί δεν θα έκαναν ποτέ τίποτα που να σε πληγώσει» η τραυματισμένη γυναίκα ακούει «Είσαι ψεύτρα, το σώμα σου δεν ανταποκρινόταν και ο γιατρός νοιάστηκε περισσότερο από σένα το παιδί σου γιατί έκανε οτιδήποτε ήταν απαραίτητο!»
Γιατί έχουμε επενδύσει τόσο πολύ στην άρνηση των συναισθημάτων των γυναικών σχετικά με τη γέννα τους; Γιατί πιστεύουμε ότι απορρίπτοντας τα συναισθήματά τους θα τους βοηθήσει να αισθανθούνε καλύτερα; Γιατί οι άνθρωποι νιώθουν τόσο άβολα ακούγοντας γυναίκες μιλούν για πόνο και θλίψη;
Το gaslighting στην ενδοοικογενειακή βία αφήνει τις γυναίκες να αισθάνονται μόνες και φοβισμένες, να αμφιβάλλουν για την προσωπική αντίληψή τους για τα γεγονότα, να αισθάνονται απελπισμένες, και στο τέλος, σαν να χάνουν την επαφή με τη λογική τους. Το gaslighting που αφορά το τραύμα της γέννας μπορεί να συμβεί στις προσωπικές τους σχέσεις, αλλά μπορεί επίσης να συμβεί με τους φίλους, την οικογένεια, και τυχαίους αγνώστους. Μερικές γυναίκες έχουν ακόμα αναφέρει επαγγελματίες θεραπευτές από τους οποίους έχουν υποστεί gaslighting όταν αναζήτησαν υποστήριξη για διαταραχή μετατραυματικού στρες, επιλόχεια κατάθλιψη ή/και τραύμα ή θλίψη μετά από τοκετό.
Όταν μια γυναίκα νιώθει τραυματισμένη από τον τοκετό της δεν είναι τρελή, δεν φαντάστηκε πράγματα που δεν συνέβησαν, δεν είναι εγωίστρια ούτε αδιάφορη για την υγεία του μωρού της. Είναι γιατί κάποιες φορές τα πράγματα στην γέννα δεν πάνε σύμφωνα με το πλάνο. Φαίνεται ότι μπερδεύουμε τη γνώση ότι τα πράγματα δεν πάνε πάντα όπως τα προγραμματίσαμε, με το γεγονός ότι αυτό μπορεί να είναι τραυματικό. Οι άνθρωποι περιμένουν από τις νέες μαμάδες να νιώθουν ευγνωμοσύνη επειδή επιβίωσαν από τη γέννα και δεν αναφέρουν οτιδήποτε που μπορεί να τις τρόμαξε ή να τις πλήγωσε κατά τη διάρκειά της.
Το να βιώνουν gaslight είναι συνηθισμένο για πολλές γυναίκες. Πολλοί δεν θα είναι ποτέ σε θέση να ονοματίσουν τί τους συμβαίνει επειδή αυτός ο τρόπος κακοποίησης είναι μόλις στην επιφάνεια για δημόσιο διάλογο. Αυτό είναι αρκετά επικίνδυνο, αλλά λόγω του γεγονότος ότι ο μοναδικός μεγάλος “δολοφόνος” των νέων μητέρων είναι η αυτοκτονία, το gaslighting είναι ένα εντελώς άλλο στοιχείο κινδύνου για τις γυναίκες που έχουν τραυματιστεί μετά από γέννα.
Το gaslighting κερδίζει την προσοχή με την αργή αύξηση της κοινωνικής ευαισθητοποίησης σχετικά με την ενδοοικογενειακή βία, όπως επίσης και το τραύμα μετά τον τοκετό. Αυτά τα δύο με το φως της ημέρας έρχονται όλο και πιο κοντά, όχι πολύ γρήγορα για πολλές γυναίκες, αλλά μερικές φορές η απλή γνώση ότι δεν είναι μόνες κάνει την διαφορά. Ομάδες υποστήριξης ξεφυτρώνουν σε ολόκληρο το διαδίκτυο και μερικές συναντιούνται και πρόσωπο με πρόσωπο.
Αν έχετε βιώσει gaslighting μετά από τραυματικό τοκετό, πρέπει να γνωρίζετε ότι ΔΕΝ είστε μόνες, και υπάρχουν άνθρωποι εκεί έξω που ξέρουν ακριβώς πόσο αγαπάτε το μωρό σας,άνθρωποι που πιστεύουν την ιστορία της γέννας σας, και πολλές πολλές γυναίκες που έχουν τις δικές τους ιστορίες που τους τραυμάτισαν, όπως η δική σας εσάς. ΔΕΝ είστε τρελές. Θρηνείτε και είστε ψυχικά τραυματισμένες, αλλά δεν είστε τρελές. Ίσως οι άνθρωποι που σκέφτονται ότι ο τρόπος γέννησης δεν έχει σημασία είναι οι τρελοί…
πηγή: enca-hellas.blogspot.gr
Η αλήθεια είναι πως είναι λιγάκι πειραγμένες όσες τρελενονται για αυτά, αλλά κανείς τέλειος.
Αντιγράφω από το κείμενο: "Όταν μια γυναίκα νιώθει τραυματισμένη από τον τοκετό της δεν είναι τρελή, δεν φαντάστηκε πράγματα που δεν συνέβησαν, δεν είναι εγωίστρια ούτε αδιάφορη για την υγεία του μωρού της. Είναι γιατί κάποιες φορές τα πράγματα στην γέννα δεν πάνε σύμφωνα με το πλάνο." Νιώθω ψυχικά τραυματισμένη εξαιτίας της καισαρικής που υπέστην, και το υπογραμμίζω το υπέστην, καθώς δεν υπήρχε καμία απολύτως ένδειξη για χειρουργική παρέμβαση στη 40 εβδομάδων και ολίγων ημερών κύησή μου. Είχα και εγώ, και γιατί όχι άλλωστε, το δικό μου «πλάνο» (όπως αναφέρεται στο άρθρο) για φυσιολογικό τοκετό, καθώς κυλούσαν όλα πολύ καλά. Και φυσικά άκουσα από το καλοπροαίρετο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον μου όλα τα υποστηρικτικά λόγια, ώστε να πάψω να σκέφτομαι «έτσι». Άλλωστε, αυτό το μωρό δεν είχε έρθει στη ζωή μας εύκολα, ήταν υγιές, ήμουν υγιής , δεν είχα επιλόχειο κατάθλιψη, …εγώ όμως θρηνούσα. Δεν αδικώ κανέναν τους, δε γνώριζαν τον κατάλληλο τρόπο να με υποστηρίξουν. Στην ουσία, δεν έπαψα να αισθάνομαι-σκέφτομαι «έτσι» ποτέ. Τον πρώτο καιρό το συζητούσα συνέχεια με κάθε αφορμή. Νομίζω ότι επτά περίπου μήνες μετά τη γέννηση του παιδιού σταμάτησα να το πολυσυζητώ…μάλλον, παραιτήθηκα, καθώς άρχισα να αισθάνομαι λίγο γραφική… Είναι απόλυτο δικαίωμά μου να νιώθω όπως αισθάνομαι, ουσιαστικά όπως με έκαναν να αισθάνομαι για αυτή την εμπειρία. Ακόμη και σήμερα, δυόμισι χρόνια μετά που η ένταση του πόνου αυτού έχει εξασθενίσει. Ότι μειώθηκε βέβαια η ένταση, δε σημαίνει ότι δεν τραυματίστηκα ψυχικά. Το σημειώνω, καθώς συχνά οι άνθρωποι μόνοι μας υποβαθμίζουμε φτάνοντας ακόμη και στο σημείο να αρνούμαστε αυτά που μας συμβαίνουν. Από την άλλη πλευρά, βρίσκω ότι είναι λάθος μου που, ενώ είχα ενημερωθεί για τόσα πολλά σημαντικά που έπονται της γέννησης ενός παιδιού, είχα προνοήσει για διάφορα που θα μπορούσαν να δυσκολέψουν το μωρό μου, δεν φρόντισα να προνοήσω για στήριξη από σύμβουλο ψυχικής υγείας για νέες μαμάδες σε περίπτωση που εγώ θα κλονιζόμουν (και είναι τόσα αυτά που μπορεί να κλονίσουν μια νέα μαμά).Είναι εξίσου σημαντικό…εξάλλου, φροντίζοντας τον εαυτό μας εξασφαλίζουμε ακόμη περισσότερο το μωρό μας! Και από τις συζητήσεις και από όσα διαβάζω, διαπιστώνω ότι ( 1) πολλές μαμάδες έχουν ανάγκη στήριξης ουσιαστικής για τα μικρά και τα μεγάλα που δεν έγιναν (η στήριξη αυτή στη δική μας κοινωνία δεν πρέπει να θεωρείται «πολυτέλεια»), (2) δε μας ωφελεί να θάβουμε την ψυχική κακοποίηση που σχετίζεται με τον τοκετό, γιατί θα υποβόσκει πάντα με τον ένα ή άλλο τρόπο…