Αποφρακτικό Σύνδρομο – Εκκριτική Ωτίτις

Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα της παιδικής ηλικίας είναι το αποφρακτικό σύνδρομο, που προκαλείται από την υπερτροφία των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) ή και των δυο που συνδυάζονται πολύ συχνά με εκκριτική ωτίτιδα (υγρό στο μεσαίο κομμάτι του αυτιού, πίσω από την τυμπανική μεμβράνη).

ΟΙ αμυγδαλές είναι λεμφικός ιστός του στοματοφάρυγγα και οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις λεμφικός ιστός του ρινοφάρυγγα. Η υπερτροφία τους οφείλεται στην αντίδραση του λεμφικού ιστού, στις επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού.  Η διάγνωση της υπερτροφίας των αμυγδαλών γίνεται με απλή επισκόπηση του στοματοφάρυγγα, ενώ η διάγνωση της υπερτροφίας των αδενοειδών εκβλαστήσεων γίνεται με τη βοήθεια ενδοσκοπίων ή εναλλακτικά με ακτινογραφία. 

Οι αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια) βρίσκονται στο πίσω μέρος της μύτης.  Η διάγνωση της εκκριτικής ωτίτιδας γίνεται με μια απλούστατη εξέταση που ονομάζεται τυμπανόγραμμα. Οι δύο αυτοί σχηματισμοί (αμυγδαλές – αδενοειδείς εκβλαστήσεις) μαζί με την υπόλοιπη ανατομική περιοχή του φάρυγγα, ρινοφάρυγγα, λάρυγγα κλπ. συμβάλλουν στην άμυνα του οργανισμού και ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος ως πύλη εισόδου του σώματος, του στόματος και της μύτης.  Το ρόλο αυτό βασικά τον παίζουν μέχρι τα τέσσερα πέντε πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού. 

Όταν ένα παιδί δεν αναπνέει σωστά από τη μύτη, λόγω υπερτροφίας των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια) υπάρχει μια σειρά πραγμάτων που μπορεί να συμβαίνουν. 

Επιβαρύνεται το κατώτατο αναπνευστικό με συχνότερες λοιμώξεις (τραχειολαρυγγίτιδες, βρογχίτιδες, πνευμονία, αλλεργικό άσθμα).

Επιβαρύνεται λόγω απόφραξης της ευσταχιανής σάλπιγγας (λόγω του μεγέθους των αδενοειδών εκβλαστήσεων, των συχνών φλεγμονών τους ή συνδυασμού των δύο) το μεσαίο κομμάτι του αυτιού (μέσο ους) οπότε δημιουργείται κατ αρχήν αντιδραστικό υγρό (άσηπτο) που κάτω από ορισμένες συνθήκες μπορεί να εξελιχθεί σε μέση πυώδη ωτίτιδα.  Αυτό μεταφράζεται σε βαρηκοΐα αγωγιμότητας γιατί εμποδίζει τη μετάδοση του ήχου στο όργανο της ακοής (έσω ους) και την αντίληψη του ήχου. Αυτό έχει σαν συνέπεια το παιδί που δεν ακούει σωστά, προσωρινά και για όσο υπάρχει το υγρό, να μη δέχεται σωστά τα ακουστικά ερεθίσματα, πράγμα που ενδεχομένως έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες στην ανάπτυξη του λόγου. 

Επίσης μπορεί να επηρεάζεται η όσφρηση και κατ επέκταση και η γεύση. 

Φανταστείτε τον εαυτό σας όταν υπάρχει κάποιο έντονο κρυολόγημα και δεν αναπνέετε σωστά από τη μύτη που σημαίνει ότι δεν μπορείτε να κοιμηθείτε ικανοποιητικά, πως είστε την άλλη μέρα. Κόπωση, κακή διάθεση, εκνευρισμός. Αυτό αντίστοιχα σε ένα παιδί με υπερτροφία των αδενοειδών εκβλαστήσεων και των αμυγδαλών συμβαίνει κάθε μέρα. Διότι δεν κοιμάται σωστά λόγω της άπνοιας που προκαλούν τα παραπάνω αποφρακτικά φαινόμενα. Επιπλέον επιβαρύνεται η απόδοση στο σχολείο.  

Άπνοια σημαίνει ότι κάποιος υποοξυγονώνεται. Το αναπνευστικό του κέντρο τον υποχρεώνει σε μικροξυπνήματα που ο ίδιος δεν αντιλαμβάνεται. Το αντιλαμβάνεται κάποιος άλλος που τυγχάνει να είναι κοντά του και παρατηρεί ένα παιδί να κοιμάται ανήσυχα, με ανοιχτό το στόμα σα να είναι μπουκωμένο συνεχώς ή συμβαίνει το παιδί αυτό να κοιμάται περισσότερες ώρες από όσες χρειάζεται γιατί δεν χορταίνει τον ύπνο του.

Η φυσιολογική δίοδος του αέρα από τη μύτη συμβάλει στη σωστή οστική ανάπτυξη της άνω γνάθου. Πολλά παιδιά στα οποία γίνονται ορθοδοντικές παρεμβάσεις και εργασίες σε μεγαλύτερη ηλικία θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει μέρος αυτών των παρεμβάσεων ή και όλες, αν στα πρώτα χρόνια της ζωής τους ανέπνεαν φυσιολογικά από τη μύτη. 

Η σίτιση ενός παιδιού που έχει αποφρακτικό σύνδρομο είναι συχνά πλημμελής (λόγω του μόνιμου μπουκώματος). 

Συμπερασματικά καταλήγουμε στο ότι όταν υπάρχει πρόβλημα υπερτροφίας αμυγδαλών ή/και υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων σε ένα παιδί, είναι ιδιαίτερα ευεργετικό γι’ αυτό να το βοηθήσουμε χειρουργικά. Η υπηρεσία που προσφέρουμε στο παιδί αυτό είναι πάρα πολύ μεγάλη και η ποιότητα της ζωής του αλλάζει δραματικά προς το καλύτερο. Oι καλύτεροι μάρτυρες αυτού του γεγονότος είναι οι ίδιοι οι γονείς και το περιβάλλον του παιδιού αυτού. 

Η χειρουργική επέμβαση συνίσταται σε αφαίρεση των αμυγδαλών και των αδενοειδών εκβλαστήσεων (του ενός ή και των δύο, ανάλογα με το πρόβλημα) και αυτό συχνά συνδυάζεται με αφαίρεση του υγρού από το μέσο αυτί (παρακέντηση, αναρρόφηση του νερού, με ή χωρίς τοποθέτηση σωληνίσκων αερισμού).

Θα είναι χαρά μου να συζητήσουμε ότι θέλετε ηλεκτρονικά ή από κοντά. 

Αβραμίδης Βασίλης

Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος

Mail: vasilisavramidis@gmail.com