Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα δημόσιας υγείας και το ποσοστό εμφάνισής της αυξάνεται παγκοσμίως με ταχύτατο ρυθμό, προσεγγίζοντας τις διαστάσεις επιδημίας. Η Αμερικανική Ιατρική Ένωση (AMA) αναγνώρισε τον Ιούνιο του 2013 την παχυσαρκία ως ασθένεια και συνέστησε μια σειρά μέτρων για την καταπολέμησή της. Στην αναγνώρισή της ως ασθένεια, έχει προχωρήσει ήδη και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO).
Tα ποσοστά παχυσαρκίας έχουν διπλασιαστεί μεταξύ των ενηλίκων τα τελευταία 20 χρόνια και τριπλασιαστεί στα παιδιά μέσα σε μία και μόνο γενιά. H ραγδαία αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας αναμένεται να αυξήσει κατακόρυφα την παχυσαρκία στην ενήλικη ζωή, ενώ παράλληλα οι παχύσαρκοι γονείς των παιδιών κάτω των 10 ετών φαίνεται να υπερδιπλασιάζουν τον κίνδυνο να γίνει το παιδί παχύσαρκος ενήλικας. Η παχυσαρκία συνδέεται με ποικίλες σοβαρές ασθένειες, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ορισμένες μορφές καρκίνου, ενώ παράλληλα αυξάνονται οι δαπάνες των κρατών στον τομέα της υγείας.
H πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας μπορεί να επιτευχθεί με την ελάττωση και τη διατήρηση ενός χαμηλότερου σωματικού βάρους, συμβάλλοντας στη μείωση των προβλημάτων υγείας που οφείλονται ή επιδεινώνονται με την ύπαρξή της και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής. Έτσι, η έμφαση δίνεται στη διατροφική εκπαίδευση, τη φυσική δραστηριότητα και την τροποποίηση της συμπεριφοράς, τόσο σε γονείς όσο και σε παιδιά.
Το παραπάνω βίντεο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του ΜΠΣ «Διατροφή, Δημόσια Υγεία και Πολιτικές», του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με σκοπό να αφυπνίσει τους γονείς μπροστά στη μάστιγα της εποχής μας, την παιδική παχυσαρκία. Στοχεύει στην ανάδειξη της σημαντικότητας των τροφικών επιλογών καθώς και στην ενημέρωση των γονέων για την πρόληψή της, τη δημιουργία σωστών βάσεων διατροφικών συνηθειών των παιδιών και την προτροπή ανάληψης ηγετικού ρόλου των γονέων στην εκπαίδευση και τη μύηση των παιδιών τους στην υγιεινή διατροφή.
Μόνο αν ενωθούν η αγάπη και η θέλησή μας για την υγεία των παιδιών θα καταφέρουμε να είμαστε νικητές απέναντι στο μεγάλο, αλλά όχι ανίκητο, εχθρό της υγείας, την παιδική παχυσαρκία, χαρίζοντας ευεξία, μακροζωία και χαμόγελα στα πιο αξιαγάπητα πλάσματα, τα παιδιά μας.
Από εδώ και μπρος, λοιπόν, γονείς αναλάβετε δράση στη διατροφή με σύνθημα «Μενού και … νου!».
Σταματίνα Αναστασάκη
MSc Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Στο "Είμαι Μαμά!" όλοι έχουν λόγο! Θες να μοιραστείς μαζί μας μια εμπειρία σου; Να γράψεις κάποιο κείμενο σχετικό με την ειδικότητά σου; Είδες κάτι ενδιαφέρον που πιστεύεις ότι αξίζει να δημοσιεύσουμε; Επικοινώνησε μαζί μας στο eimaimama@gmail.com
Εγώ είμαι παιδί παχύσαρκης μάνας. Δεν μπορώ να σου περιγράψω πόσα προβλήματα έχει δημιουργήσει αυτό στην ιδιοσυγκρασία μου. Όλη μου τη ζωή, από πολύ νωρίς στην εφηβεία, προσπαθώ να κάνω δίαιτα, έχω καταφέρει τώρα πλέον μετά από 39 χρόνια να είμαι σε ένα ικανοποιητικό, σταθερό βάρος. Έχουν έρθει περίοδοι στη ζωή μου που έχω φτάσει σε ιδιαίτερα χαμηλό βάρος. Και φυσικά, ποτέ μα ποτέ δεν νιώθω ότι είμαι καλή στα κιλά μου. Όχι δεν έχω περάσει ποτέ ανορεξία. Ούτε βουλιμία, ούτε άλλες διατροφικές διαταραχές. Παρ'όλα αυτά, έχοντας γίνει μητέρα με τη σειρά μου, έχω καταλάβει κάποια πράγματα. Κατ'αρχήν, αυτό που έχει περισσότερη σημασία ακόμα κι από την ίδια την σωστή διατροφή, κατά τη γνώμη μου, είναι να προσφέρουμε στο παιδί μας υγιείς προσλαμβάνουσες σχετικά με το φαγητό. Να μην το στερούμε, να μην κάνουμε πολύ μεγάλο θέμα σχετικά με το φαγητό (ούτε για να φάει, ούτε για να μη φάει). Αλλά πολύ βασική είναι η εικόνα που δίνουμε κι εμείς στο παιδί. Δηλαδή, είναι μάταιο να προσπαθούμε να δημιουργήσουμε σε ένα παιδί μια υγιή σχέση με το φαγητό, όταν μας βλεπει να παραπονιόμαστε για τα κιλά μας, την εικόνα μας, ή την εμφάνισή μας, ή να τρώμε μπροστά του πράγματα που δεν "πρέπει" να τρώει εκείνο. Πάν μέτρον άριστον, θεωρώ... Δεν γνωρίζω αν το παιδί μου θα γίνει παχύσαρκο, ελπίζω όχι, αυτό όμως που θα ήθελα πάνω απ'όλα θα ήταν να αγαπάει τον εαυτό του, το σώμα του, όποιο και να είναι αυτό και να δίνει μεγαλύτερη σημασία στο μέσα παρά στο απ'έξω.
* Nα συμπληρώσω κ κάτι που ξέχασα να γράψω: Φοβάμαι ότι μπορεί να του στερήσω κ τα βασικά, οπού αυτό θα είναι κ το χειρότερο. Γιατί εντάξει να μην τρώει γλυκά, καραμέλες, κλπ κλπ αλλά όχι κ να μην τρώει τα βασικά.
Ναι είμαι παχύσαρκη, το λέω κ ντρέπομαι! Ντρέπομαι γιατί είναι κάτι που δεν με αρέσει καθόλου. Με την παχυσαρκία παλεύω μια ζωή. Έχουν υπάρξει φορές στην ζωή μου που τα έχω καταφέρει κ έχω διώξει από πάνω μου πολλά κιλά, άλλες φορές έκανα μια τρύπα στο νερό. Τις φορές που έχανα τα παραπανίσια κιλά, κατάφερνα κ τα διατηρούσα για κάποιο διάστημα, ένα με δυο χρόνια, και μετά σιγά σιγά αρχίζα να τα ξανά βάζω. Τώρα είμαι κ πάλι στην διαδικασία της δίαιτας. Όσες βρίσκονται στην ίδια κατάσταση με εμένα ξέρουν πολύ καλά πόσο δύσκολο κ ψυχοφθόρο είναι η περίοδος αυτή, η περίοδος της στέρησης. Όπως κ η περίοδος μετά, η περίοδος της συντήρησης. Αυτό που έχω καταλάβει για εμένα είναι ότι απαξ κ χάσω κιλά θα πρέπει μετά να είμαι επί μονίμου βάσεως σε συντήρηση κ σε σωστή, προσεγμένη διατροφή για να μην τα ξανά βάλω. Ξέρω πολύ καλά τι σημαίνει να είσαι παχύσαρκη. Την ψυχολογία του παχύσαρκου. Τι αντιμετωπίζει στην καθημερινή του ζωή. Ειδικά όταν είσαι παιδί. Τι βάρος (κ δεν εννοώ τα κιλά) κουβαλάει επάνω του. Το πως τον αντιμετωπίζουν οι άλλοι. Τον πόνο, την στεναχώρια, την απόγνωση, την μοναξιά, την απόριψη, την απέχθεια, την ειρωνία... Επειδή τα ξέρω όλα αυτά δεν θέλω να περάσει τα ίδια κ το παιδί μου (ή τα παιδιά μου). Υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες κ το παιδί μου να έχει την τάση για παχυσαρκία, μιας κ ο σύντροφος μου είναι λίγο παχύς (όχι όμως παχύσαρκος). Γι' αυτό έχω σκοπό να λάβω όλα τα απαραίτητα μέτρα, να κάνω ότι περνάει απ' το χέρι μου για να μην γίνει κ το δικό μου παιδί παχύσαρκο. Βεβαία τον φοβάμαι τον εαυτό μου κ το λέω αυτό γιατί νομίζω ότι από τον φόβο να μην παχύνει το παιδί μου, θα του στερήσω τα πάντα! Φοβάμαι ότι μπορεί να φτάσω στο άλλο άκρο. Φοβάμαι ότι παιδί μου δεν θα γνωρίσει την ζάχαρη, την σοκολάτα, τις κρέμες, τα γλυκά, τις καραμέλες, τα παγωτά, τις πίτσες, τους γύρους, τα γαριδάκια/πατατάκια/ποπ κορν, τα φαστ φουντ κ ότι άλλο είναι άκρως παχυντικό. Φοβάμαι ότι θα καταντήσω το παιδί μου ανορεξικό. Πόσο τα φοβάμαι όλα αυτά! Βέβαια ο φόβος πάντα λειτουργούσε θετικά μέσα μου. Το ξέρω ότι σας ακούγεται παράξενο πως ένα αρνητικό συναίσθημα μπορεί να ασκήσει θετική επιροή επάνω σου, σωστά; Αυτό που θέλω να πω είναι ότι ανέκαθεν ότι φοβόμουν ποτέ δεν το έκανα κ σε κάποια πράγματα αυτό ήταν καλό, σε κάποια άλλα όχι γιατί κανονικά πρέπει να ξεπερνάς τους φόβους σου. Τέλος πάντων.... Οπότε νομίζω ότι έτσι κάπως θα μου βγει όταν έρθει η ώρα. Σίγουρα κάπου, κάπως θα ξεφύγω, αλλά έχω σκοπό, θέλω όταν θα μεγαλώνω το παιδί μου η διατροφή του να είναι σύμφωνη με κάποιο διαιτολόγιο που θα έχω πάρει από κάποιον γιατρό. Θέλω να προστατέψω το μελλοντικό μου παιδί από αυτά που έζησα (κ ζω ως τώρα) εγώ. Όταν βλέπω στον δρόμο, σε εστιατόρια, κάπου οπουδήποτε παχύσαρκα παιδιά, τρελαίνομαι κ μου έρχεται να βάλω τις φωνές στους γονείς τους που δεν τα προσέχουν, που δεν ανήγουν τα μάτια τους να δουν πως είναι το παιδί τους, που δεν ενδιαφέρονται για την υγεία του παιδιού τους κ που με περηφάνια λένε ότι το παιδί τους τρώει όλο του το φαι κ το μπουκωνουν συνέχεια με διάφορα φαγώσιμα. Κ τρελαίνομαι κ φρικάρω ακόμα πιο πολύ όταν βλέπω παχύσαρκους γονείς να έχουν παχύσαρκα παιδιά. Αυτό γιατί ξέρω ότι γνωρίζουν το πρόβλημα, είναι στην ίδια κατάσταση με εμένα, κ ενώ γνωρίζουν αφήνουν το παιδί τους να είναι έτσι. Τέλος, άν δεν μπορώ να σώσω τον εαυτό μου θα σώσω το παιδί μου!