Πολλές φορές ειναι καλύτερα να αποφευγεις τα λογια ... Γιατί θα δυσκολευτεις να της το εξηγήσεις και μπορει να περάσεις σε λάθος μονοπάτια. Οταν θα έρθει η δύσκολη αυτή στιγμή του αποχωρισμού πες στη μικρή σου να διαβάσετε μαζί ενα παραμύθι, θα κάνει τόσο καλό και στη μικρη αλλά και σε σένα. Δε θα χρειαστεί να πεις τίποτα που να σε φέρει σε αμηχανία γιατί πραγματικά ως νηπιαγωγός θεωρώ ότι ειναι το πιο κατάλληλο παραμύθι για την απώλεια. Η τουλάχιστον έτσι έχω χειριστεί εγω ανάλογα θέματα . Ο τίτλος του ειναι " αν τ'αγαπας ξανάρχονται " της νευρικοπλη βασιλικής. Αυτά τα θέματα ειναι σημαντικά στο πωσ να τα χειριστεις. Πρέπει να είσαι ειλικρινής χωρίς να εμβαθυνεις πολύ γιατί το παιδί θα μπερδευτεί. Χρυσουλα

πριν 10 μερες εχασα την μαμα μου.....καρκινος καταραμενος..στο παγκρεας....εφυγε και λυτρωθηκε απο τους φρικτους πονους...μα ηταν μονο 55χρ....το μωρο μου ειναι 13 μηνων,η ανηψια μου ομως ειναι 6...ειδε την γιαγια στο φερετρο και την αποχαιρετησε!!...ειχε μια τελευταια στιγμη μαζι της...κι ας ενιωσε αμηχανα..εγω την καταλαβα!!!`Να ειστε δυνατοι κοριτσι μου!!!!

Απαντήσεις στα παιδιά όπως "πήγε στον ουρανό, την πήρε ο θεούλης κοντά του, είναι μέσα σε αυτο το δεντράκι "κλπ πιστεύω οτι μόνο περιπλέκουν τα πράγματα, τα κάνουν πιο δυσνόητα για τα παιδιά και τα κάνουν να νιώθουν οτι δεν είναι άξια της αλήθειας.

ακριβως το ιδιο ζουμε εδω κ ενα μηνα περιπου στην οικογενια μας μονο που στο προσωπο της θειας σου βρισκετε ο πατερας μου!! ολα εγιναν τοσο ξαφνικα 6 μηνες ζωης ειπαν οι γιατροι . δεν ξερω τι να πω στην κορη μου που λατρευει τον παππου . δεν μπορω να δεχτω πως θα ερθει η στιγμη που δεν θα μπορω να του μιλαω. ΠΟΝΑΕΙ ΠΟΛΥ ολο αυτο δεν ξερω πως να το χειριστω! ευχομαι να βρουμε τον τροπο κ οι 2 μας.......

Καλησπέρα! Οταν ήμουν 10 χρόνων έχασα τον μπαμπά μου έτσι ξαφνικά απο έμφραγμα.. Δεν υπήρχαν ενδείξεις πριν οπότε η Μαμα μου δεν μπόρεσε να προετοιμαστεί για τίποτα! Συμβουλευτικό παιδοψυχιατρο για το πως να το χειριστεί! Λυπάμαι με την αδερφή μου κατασκήνωση (η αδερφή μου 8 ετών τότε) έστειλε λοιπόν την αδερφη της να μας πάρει με το πρόσχημα ότι ο μπαμπάς ήταν στο νοσοκομείο και ήθελε να μας δει. Κατα έναν περίεργο τροπο το καταλάβαμε αμέσως ότι ο μπαμπάς πέθανε και οι 2! Οταν φτάσαμε Σπιτι μας μας περίμενε η Μαμα μας στην είσοδο της πολυκατοικίας για να μην αντικρισουμε την κατάσταση στο Σπιτι απροετοιμαστες. Φοράνε τα ρούχα που φοράγε πάντα μέσα στο σπιτι μας πήρε αγκαλιά στα σκαλιά της εισόδου και μας είπε "ο μπαμπάς πέθανε" έτσι απλα!! Για την κηδεία της είχε πει η παιδοψυχιατρος ότι αν ήθελα εγω μπορούσα να πάω η μικρη έπρεπε να το αποφύγει!!!! Εγω απο τότε δεν έχω καμία εντύπωση ότι θα ξαναδώ τον μπαμπά μου όπως μπορει να είχα αν μας έλεγε ότι έγινε αστέρι πήγε στον ουρανό έφυγε.. Κλπ!! Τωρα λοιπόν που έγινα μανούλα κατάλαβα ότι η Μαμα μου έπραξε με τον καλύτερο τροπο!! Επίσης κατάλαβα ότι τα παιδιά έχουν ένστικτο και καταλαβαίνουν τα πάντα!!! Ελπίζω να σε βοήθησαν έστω και λίγο!!! Και κουράγιο κορίτσι μου!!!! Μείνει δυνατή για τα μικρούλια σου!!!

οσο και να προετοιμασεις ενα παιδακι για τον θανατο, η πραγματικοτητα ειναι παντα ασχημη και θλιβερη ....υπαρχουν βιβλια στο εμποριο.... καπου ειχα διαβασει για κατι παιχνιδια....ενναλλακτικα μπορεις να παρεις μια κουκλα (τυπου μπαρμπι) και να την ''αρρωστησεις'' σιγα σιγα... αρχικα κοβωντας τα μαλλακια της....θα ενθαρυννεις το παιδι να παιζει με την κουκλα αλλα θα την βαζεις να ''ξεκουραζεται''....και μια μερα θα πατε να την θαψετε στον κηπο ή σε μια παραλια για να ''ξεκουραστει'' για παντα.... σε ολα τα σταδια της ''ασθενειας'' θα συζητας με το παιδι για το πως νιωθει κλπ κλπ εαν δεν επιθυμει να παιζει με αυτη την ''αρρωστη'' κουκλα θα το αποδεχτεις και δεν θα το πιεσεις.... ολο αυτο ειναι ενα role play game που βαζει το παιδι στην ''πραγματικοτητα'' μεσα απ το παιχνιδι... καποιοι λενε πως τα κατοικιδια ειναι μια καλη εξοικειωση με τον θανατο και ειδικα τα χρυσοψαρα που ειναι πολυ ευαισθητα και δεν ζουν πολυ (εμεις εχουμε χασει 4 σε ενα χρονο)...εγω προτιμω να ''πεθανω'' κατι αψυχο παρα κατι εμψυχο.....

Εγώ έχω ένα πρόβλημα με το θάνατο, που δεν είναι ο ίδιος ο θάνατος, αλλά αυτά που ακολουθούν μετά. Που σε λυπούνται, που περιμένουν συνέχεια να είσαι στενοχωρημένος, που περιμένουν να φοράς μαύρα ρούχα κλπ. Εγώ δε θέλω οι μαμάδες που έχουν μικρά παιδάκια ούτε μαύρα να φοράνε, ούτε να κλαίνε όλη μέρα, ούτε να μη γελάνε με τα παιδιά τους γιατί έχουν πένθος. Εγώ έτσι απλά θα το εξηγούσα στο παιδί, όπως απλά μου το εξήγησε κι εμένα μικρότερη ένας παπούλης. Ότι ο θάνατος είναι κάτι που μας στενοχωρεί, αλλά δε θα έπρεπε γιατί ο άνθρωπος που φεύγει από εδώ και στο εξής θα είναι συνέχεια ευτυχισμένος και δε θα πονάει πια κι εμείς θα είμαστε ευτυχισμένοι που είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε έναν τόσο καλό άνθρωπο στη ζωή μας. Ο συγκεκριμένος παπάς λίγα χρόνια μετά έχασε ξαφνικά ένα του παιδί και ούτε μαύρα φόρεσαν τα υπόλοιπα παιδιά του, ούτε η γυναίκα του (εντάξει δε φόραγε εμπριμέ, αλλά ολόμαυρο σχεδόν καθόλου δεν έβαλε) και τη ζωή συνέχισαν κανονικά τα παιδιά του και για καφέ έβγαιναν και όλα γύρισαν πολύ γρήγορα στον κανονικό τους ρυθμό. Και ο παπάς έλεγε δεν κλαίω γιατί ο γιός μου είναι σε καλά χέρια, αλλά καμιά φορά το βράδυ επειδή εκτός από παπάς είμαι και πατέρας με πιάνει το παράπονο και μου λείπει ο γιος. Αλλά τότε η γυναίκα μου, μου το θυμίζει πως είμαστε εδώ για να ζούμε και να ευγνωμονούμε το θεό κλπ,κλπ, κλπ. Απλά, χωρίς πολύ κλάμα, χωρίς να πέσει η δυστυχία να πλακώσει το σπίτι σας. Το ξέρεις και το ξέρω πως από το να βλέπεις τον άλλον κυριολεκτικά να αργοπεθαίνει από τον καρκίνο, προτιμάς να ξεκουραστεί και να τον θυμάσαι όπως ήταν κάποτε. Στην κηδεία και στο μνήμα δεν έχεις κανένα λόγο να πάρεις τόσο μικρό παιδάκι. Δε θα της προσφέρει τίποτα. Καλύτερα να της μείνει η εικόνα που είχε.

Λυπάμαι πολυ για τη θεία σου..έχω χάσει και γω τον παππού μου απο την ίδια αρρώστια οταν ήμουν 10 χρονων και εκείνος 60.. Δύσκολες καταστάσεις..εμένα μου είχαν εξηγήσει τι γινόταν αλλα στην κηδεία δεν με είχαν παρει μαζι..το κάθε παιδι ειναι διαφορετικό..αλλα ειναι πιο ευαίσθητα και αλλα όχι..συμφωνώ με τις κοπέλες που έγραψαν να συμβουλευτεις κάποιον ειδικό..γιατί θα σου δώσει απάντηση στο ερώτημα σου με βάση το χαρακτήρα του παιδιού σου και αυτο ειναι το καλύτερο..εδώ κάθε μανούλα σου απαντάει με βάση της δικές της εμπειρίες και δεν ειναι βέβαιο ότι το παιδι σου θα αντιδράσει με τον ίδιο τροπο..κάπου είχα διαβάσει(δεν ειμαι σίγουρη όμως ότι θυμάμαι καλα) ότι μέχρι την ηλικία των 10 ειναι καλο να μην παίρνουμε τα παιδιά στην κηδεία,μετα τα 10 τα ρωτάς αν θέλουν να έρθουν..καλη δύναμη..

το καθε παιδι αντιλαμβανεται πολυ διαφορετικα την απωλεια.στην θεση σου θα συμβουλευομουν εναν παιδοψυχολογο.καλο κουραγιο στην οικογενεια σας

Μαμά Βάσω θα σου πω εν συντομία τι έκανα εγώ σε αντίστοιχη κατάσταση και πήγε Απίστευτα καλά. Η μητέρα μου έφυγε το Φεβρουάριο που μας πέρασε μετά από πολλούς μήνες μέσα-έξω στα νοσοκομεία, από μετάσταση στους λεμφαδένες και στα οστά. Η κόρη μου μόλις είχε κλείσει τα 3 όταν εντοπίσαμε το πρόβλημα και 3,5 όταν πια τη χάσαμε. Λίγες μέρες πριν φύγει και εφόσον ήταν πασιφανές ότι από ώρα σε ώρα θα συνέβαινε, φυσικό ήταν να με απασχολούν τα ίδια ζητήματα. Τι θα κάνω με την πανέξυπνη κόρη που δεν αφήνει τίποτα να πέσει κάτω και ρωτάει για όόόόλα μέχρι τελικής πτώσεως, που την απασχολούν απίθανα κοινωνικά και φιλοσοφικά προβλήματα (που εμένα ούτε στα 40 μου χρόνια δε μ' έχουν απασχολήσει) κλπ κλπ; Γνώριζε από την αρχή την πορεία των πραγμάτων και σταδιακά την εξέλιξή τους. Πρώτα ότι η γιαγιά της ήταν άρρωστη, ότι ήταν συχνά στο νοσοκομείο, την έπαιρνα και μαζί μου κάποιες φορές και την έβλεπε. Μη φανταστείς πολύ. Ίσα που έμπαινε στο δωμάτιο, τα λέγανε για κάνα-δυό λεπτά και μετά την κατέβαζα στο λόμπυ να καθίσει μαζί με την άλλη γιαγιά ή άλλους συγγενείς κ να παίξει όσο εγώ θα ήμουν επάνω στο δωμάτιο. Να σημειώσω ότι ξεκινώντας η όλη ιστορία με τη μητέρα μου, ξεκίνησε και η δεύτερη εγκυμοσύνη μου (έχω γράψει ένα σχετικό άρθρο εδώ στο "είμαι μαμά" Καρκίνος – Διπολικότητα - Εγκυμοσύνη. Τρία ταξείδια που ξεκινούσαν παράλληλα... ). Το ίδιο γινόταν και στα διαστήματα που η μητέρα μου βρισκόταν εκτός νοσοκομείου, στο σπίτι της. Πηγαίναμε όλοι μαζί και έτσι είχε εικόνα της εξέλιξης. Κάθε φορά λοιπόν, όταν επιστρέφαμε κουβεντιάζαμε για το θέμα (εκτός κι αν έβλεπα ότι δε ήθελε) και της εξηγούσα με πολύ απλά λόγια την κατάσταστη. Φρόντιζα να χρησιμοποιώ λέξεις που γλυκαίνουν την περιγραφή και απέφευγα αιχμηρές ή τρομακτικές λέξεις και φράσεις. Ποτέ όμως δεν της είπα ψέμματα ή γλυκανάλατες παραπλανητικές ιστορίες. Ως τη μέρα που έπρεπε ν' αποφασίσω τί θα κάνω στην κηδεία. Κι ενώ είχα κατά νου να την πάρω μαζί μου, αλλά να την κρατήσει κάποιος και να την απασχολήσει σε κάποιο κοντινό παιδότοπο (γιατί έτσι απαιτούσε η κοινή λογική απέναντι σε ένα 3χρονο), ξαφνικά αντιλαμβάνομαι ότι δε νιώθω καθόλου καλά μ΄ αυτήν την εκδοχή. Μου έμοιαζε με τέλεια κοροϊδία, που θα έπρεπε να συνεχιστεί και για πολύ καιρό μετά και να μπούμε όλοι σε μια διαδικασία συνεννόησης για κάθε μας κουβέντα και δικαιλογίες και μπαλώματα και και και... Κι εμένα όλο αυτό μου έμοιαζε με ίντρικα και δολοπλοκία κι εγώ δεν είμαι γι΄αυτά. Είμαι απλός, ευθής και ξεκάθαρος άνθρωπος. Κι έτσι έκανα το πολύ πολύ απλό: Το προηγούμενο βράδυ από την κηδεία, την πήρα και καθίσαμε ήσυχα οι δυό μας στο κρεβάτι και κουβεντιάσαμε. Της εξήγησα ακριβώς τα στάδια της διαδικασίας και αφού της τα είχα πει όλα, τη ρώτησα τί θέλει εκείνη να κάνει. Μου είπε πως προτιμάει να έρθει. Τη ρώτησα και την ξαναρώτησα και πάλι το ίδιο μου απήντησε. Είναι και παιδί με απόλυτες θέσεις! Όχι χωρίς σκέψη όμως. Σκέφτεται και απλά μετά ξέρει τι θέλει. Κι επειδή θα αναρωτιέσαι πώς της εξήγησα κάθε στάδιο, θα σου πω χοντρικά. Της είπα ότι η γιαγιά μας χαιρέτισε και ξεκίνησε το ταξείδι της για να πάει κοντά στο Θεό, το Χριστούλη και την Παναγίτσα... Αλλά για να πάει αυτό το ταξείδι, χρειάζεται να τη χαιρετίσουμε κι εμείς. Θα μαζευτούμε λοιπόν όλοι όσοι την αγαπάμε και θα πάμε σ' ένα μέρος που λέγεται κοιμητήρι. Εκει, α) Θα χαιρετήσουμε το σώμα της -που δε θα ξαναδούμε- με μια ειδική τελετή και β) θα προσευχηθούμε για να γίνει η ψυχούλα της ανάλαφρη και να πάει κοντά στο θεούλη... Οι λεπτομέρειες τώρα: Θα βάλουμε τη γιαγιά σ' ένα μεγάλο κουτάκι που τη χωράει ολόκληρη κι αυτό θα είναι το όχημά της και το κρεβάτι της μαζι. Θα μαζευτούμε πρώτα σ΄ένα χώρο που κάθε ένας μπορεί να περάσει και να τη χαιρετίσει με ένα φιλί. Είναι πολύ πιθανό οι άνθρωποι που θα είναι εκεί, να φοράνε σκουρόχρωμα ή μαύρα ρούχα, γιατί μ' αύτόν τον τρόπο δείχνουν ότι είναι στενοχωρημένοι. Ή μπορεί και να κλαίνε γιατί θα είναι πραγματικά στενοχωρημένοι. (Κάποια της τα περιέγραφα και με όρους που χρησιμοποιεί η ίδια όταν ζωγραφίζει, πχ θα έχουν τα προς τα κάτω τους, δηλ όπως όταν ζωγραφίζεις στα ανθρωπάκια σου το στόμα προς τα κάτω. Δε θα έχουν τα προς τα πάνω τους, όπως όταν τα σχεδιάζεις με το στόμα προς τα πάνω...). Μετά θα πάμε στην εκκλησία, αλλά εκεί δεν θα μπορούμε να είμαστε μαζί συνέχεια. Εγώ, ο παππούς και ο θείος θα καθόμαστε σε καρέκλες που θα είναι κοντά στο κουτάκι της γιαγιάς κι όλοι υπόλοιποι θα είναι λίγο πιό μακριά. Κι εσύ αν θες να μπεις στην εκκλησία δε θα μπορείς να είσαι ακριβώς δίπλα μου, εκτός κι αν το θες και μπορείς να παραμείνεις ήσυχη. Μπορείς να καθίσεις με τον μπαμπά ή με όποιον εσύ θέλεις, όμως θα πρέπει να μην κάνεις φασαρία. Μπορεί να με δεις να κλαίω κι εγώ. Είναι πολύ φυσικό γιατί θα χαιρετάω τη μανούλα μου. Μπορείς αν θες και να μην είσαι στην εκκλησία, αλλά έξω με τη νονά πχ και να κάνεις βόλτα. Όταν τελειώσουμε από κει, θα πάρουμε το κρεβατάκι και τη γιαγιά και θα πάμε να το ακουμπήσουμε σ' ένα μέρος πολύ όμορφο, κάτω από τα δέντρα, για να ξεκουραστεί στη δροσιά και να το χαιρετήσουμε για πάντα. Κι επειδή όλοι θα έχουν θυμηθεί κάτι υπέροχο από τη γιαγιά και θα θέλουν να το διηγηθούν και στους άλλους, θα μαζευτούμε σ' ένα καφενεδάκι να τα πούμε και μπλα μπλα μπλα.... Ελπίζω να κατάλαβες το πλαίσιο γύρω από το οποίο κινήθηκα. Με άκουγε με απίστευτη προσοχή, με ρωτούσε φυσικά για όποια λεπτομέρεια δεν είχα εξηγήσει επαρκώς, αλλά στο τέλος ήταν απόλυτα ξεκάθαρη ότι ήθελε να έρθει και να χαιρετήσει κι εκείνη τη γιαγιά της. Και την επομένη, πρίν από κάθε στάδιο τη ρωτούσα για να δω τι θέλει να κάνει. Βέβαια έκανε κι αρκετές βόλτες και με τρόπο έχασε κάποια μικρά κομμάτια (για τα οποία ακόμα μου το χτυπάει ότι δεν τα είδε), αλλά το τόπ για μένα και η μεγάλη έκπληξη ήταν το πόσο ήσυχη στάθηκε και τήρησε όσα είχαμε πει, σε πλήρη αντίθεση με το χαρακτήρα της, όπου με τη ζωντάνια και την ανησυχία που τη διακρίνει θα μπορούσε να μας έχει ακούσει όλο το οικοδομικό τετράγωνο. Και φυσικά ξανά αποσπασματικές κουβέντες μετά και ερωτήσεις από κείνη σε ανύποπτες στιγμές και κόντρα ερωτήσεις και δώστου απαντήσεις... Όμως το πιό τρυφερό μετά από καιρό, ήταν όταν κάποιες φορές με έπιανε το μάτι της να είμαι δακρυσμένη ενώ εκείνη έπαιζε και να έρχεται να μ΄ αγκαλιάζει και να μου λέει: Μαμά μη στενοχωριέσαι, ξέρω κλαίς για τη μανούλα σου, αλλά αφού εκείνη μπορεί να είναι κοντά μας κι ας μην τη βλέπουμε εμείς, δε χρειάζεται να κλαίς... Εγώ πάντως μετά από όλο αυτό, ήμουν ήρεμη, περήφανη και σίγουρη ότι έπραξα το σωστό για την οικογένεια και την κόρη μου κάτω από τις συγκεκριμένες συνθήκες. Αλλά κι εγώ αντίστοιχα όταν κάνω φλάς μπακ στα "μικράτα" μου και θυμάμαι πόσο προστατευμένη με είχαν οι δικοί μου από κάτι τέτοια θέματα, το φέρω βαρέως και δε συμφωνώ για διάφορους λόγους. Αντίθετα, θυμάμαι πως είχα εκτιμήσει πολύ το γεγονός ότι με είχαν αφήσει να χαιρετήσω τον παππού μου, παρότι ήμουν πολύ μικρή. Υπάρχουν όμως κι άλλοι τρόποι για να της έρθει πιό γλυκά. Σκέψου πχ να εκτυπώσετε φωτό και να φτιάξετε ένα κολάζ με τις ευχές της ίδιας της θείας σας και να το έχετε σε κάποιο τοίχο κοντά σας... Πάντως σε όποια περίπτωση, αν δεις τα σκούρα, απευθύνσου σε ειδικό για το θέμα της απώλειας. Αυτά. Ελπίζω να σε βοήθησα λιγάκι. Καληνύχτα και καλή δύναμη...

Λυπαμαι για οσα περνατε... τα παιδια δεν αντιλαμβανοντε τι εστι θανατος και απωλεια οπως τον αντιλαμβανομαστε εμεις, αν ειναι κοντινοι ανθρωποι που εβλεπαν καθημερινα, με το περασμα των ημερων καταλαβαινουν την ελειψη της παρουσιας του προσωπου και εκει αρχιζουν οι ερωτησεις... πως να προετοιμασεις ενα παιδι, εδω δεν μπορουμε εμεις να το δεχτουμε, πως να προετοιμασεις ενα παιδι... με απλες λεξεις, χωρις πολλες λεπτομεριες αναλογα την ηλικια του παιδιου λες παντα την αληθεια ειδικα οταν κανει ερωτησεις... προσωπικα θα ελεγα, ειναι αρρωστη, πονα, κουρασμενη και ο θεουλης καποια στιγμη θα την παρει παρεουλα να ξεκουραστει και μετα θα ελεγα, εγινε αστερακι στον ουρανο και μας βλεπει απο εκει και μας προσεχει, μας χαμογελα.... και μια συμβουλη, μην διστασεις αν νοιωσεις να κλαψεις μπροστα στο παιδι, ο θανατος καλως ειναι κακως ειναι μεσα στην ζωη μας, εισαι στεναχωρημενη και κλαις γιατι σου λειπει, οπως κλαιει και το παιδι οταν στεναχωριεται, αλλα πολυ συντομα θα σου περασει και θα ξαναγελασεις... ευχομαι να γινει ενα θαυμα και να αργησει να ερθει το ''αναποφευκτο'', κουραγιο και να χαιρεσαι την οικογενεια σου!!

Μερικές φορές το να εξηγήσεις κάποια πράγματα, ειδικά ένα τόσο σοβαρό θέμα, σε ένα τετράχρονο παιδάκι είναι κάτι πολύ δύσκολο. Επίσης αρκετές φορές δεν υπάρχει κάποιος καλός τρόπος για να το πεις, απλά πρέπει να το πεις. Αλλά σε ένα τετράχρονο παιδί πως; Ίσως θα έπρεπε να αρχίζεις σιγά σιγά να την προετοιμάζεις για εκείνη ή μάλλον για εκείνες τις ημέρες (γιατί ο θρήνος κ το πένθος για τον χαμό του αγαπημένου σας προσώπου δεν θα διαρκέσει μόνο μια ημέρα). Προσπάθησε να βρεις κάποιο βιβλίο που μιλάει για τον θάνατο κ απευθύνεται σε παιδιά της ηλικίας της κόρης σου. Να της πεις ότι σύντομα η θεία θα φύγει από κοντά σας κ ότι δεν θα την ξανά δείτε, αλλά όσο πιο απλά γίνεται κ εσύ να προσπαθήσεις να είσαι όσο πιο ήρεμη γίνεται όταν την μιλάς. Βασικά νομίζω ότι αυτό είναι το πιο σημαντικό κ όχι πως θα της το πεις κ τι ακριβώς λόγια θα χρησιμοποιήσεις για να της το εξηγήσεις. Αν δει εσένα να τρέμεις ή να κλαίς, να είσαι ευάλωτη κλπ κλπ τότε κ αυτή θα αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο όπως κ εσύ. Αλλά αν δει την μαμά της ήρεμη, σταθερή, συγκρατημένη τότε σίγουρα θα το πάρει όλο αυτό πιο "εύκολα". Τα παιδιά αντιγράφουν κ μιμούνται συμπεριφορές κ επίσης αντιλαμβάνονται ακριβώς τι γίνεται στο περιβάλλον τους κ πότε η μαμά τους είναι στεναχωρημένη κ πότε κάτι κακό έχει συμβεί. Θα σου πω ένα παράδειγμα (πολύ απλό κ άσχετο με αυτό που συμβαίνει στην οικογένεια σου, αλλό στο γράφω για να καταλάβεις), έχω μια ανηψια, τώρα είναι 6 αλλά το περιστατικό αυτό είχε γίνει όταν ήταν 2 χρονών. Τότε είχαν μπει διαρήκτες στο σπίτι του αδερφού μου κ έτυχε να είμαι κ εγώ εκεί για επισκέψη (ζουν στο εξωτερικό). Έγινε ένας πανικός στο σπίτι κ φοβηθήκαμε αρκετά γιατί αυτό έγινε το βράδυ ενώ κοιμόμασταν στο επάνω πάτωμα. Η νύφη μου τρόμαξε πάρα πολύ κ έκλαιγε δυνατά στην αγκαλία του αδερφού μου. Έπρεπε να ήσουν εκεί να δεις τα γεμάτα τρόμο μάτια της ανηψιάς μου, που δεν καταλάβαινε τι είχε γίνει (για την διάρηξη λεω) αλλά καταλάβαινε απόλυτα κ 100% ότι η μαμά της δεν ήταν καλά. Πιο πολύ με είχε σοκάρει το βλέμμα της ανηψιάς μου παρά η ίδια η διάρρηξη ή το κλάμα της νύφης μου. Γι' αυτό προσπάθησε να είσαι όσο πιο ήρεμη κ μη συναισθηματικά φορτισμένη γίνεται εκείνη την στιγμή που θα της μιλάς. Δεν θέλω να δεις αυτό το βλέμμα που είχα δει εγώ τότε. Κάτι τελευταίο, είμαι της γνώμης ότι θα ήταν καλύτερο να μην πάρετε μαζί σας την μικρή στην κηδεία, νομίζω ότι είναι πολύ μικρή για κάτι τέτοιο. Από την άλλη τα παιδιά, ακόμα κ τα τετράχρονα, πολλές φορές αντέχουν πολλά περισσότερα απ' ότι εμείς οι μεγάλοι νομίζουμε ότι μπορούν να αντέξουν, Πάντως αν την πάρετε μαζί σας καλύτερα να μην είναι στην πρώτη γραμμή κ ας την έχει κάποιο άλλο άτομο της οικογένειας σας που το ξέρει καλά κ το αγαπάει (πχ οι γονείς του άντρα σου). Κουράγιο σου εύχομαι κ όλες οι στιγμές που έζησες με την θεία σου να μείνουν χαραγμένες στο μυαλό σου, να την θυμάσαι κ να χαμογελάς!

Καλησπέρα ! Διάβασα το κειμενο σας και πραγματικα καταλαβαινω τον πονο σας καθως ετσι εχασα και εγω τον παππου μου πριν λιγα χρονια !!! Ο σον αφορα το θεμα του παιδιου μιας και ειμαι νηπιαγωγος , γνωριζω πως ειναι ενα πολυ ευαισθητο και δυσκολο θεμα το ''πενθος'' , Αλλα ειναι εντυπωσιακο πως αυτο το θεμα ειναι τελικα δυσκολο προς τους ενηλικες για το πως θα το διαχειριστουΝ και πως να το πουν στα παιδια. Αρχικα τα παιδια ειναι πολυ πιο δυνατα απο εμας και καταλαβαινουν οπως αναφερατε τα παντα , βλεπουν πιο καθαρα απο μας για αυτο αλλωστε και πολλες φορες με ατακες ή απαντησεις τους μας αποστομωνουν. Το καλυτερο που μπορουμε να πουμε στα παιδια ειναι την αληθεια. Ναι ειναι σκληρο το ξερω. αλλα ειναι το καλυτερο για ολους. γιατι μαθαινουν απο μικρη ηλικια την αληθεια για καποια φυσιολογικα πραγματα , δηλαδη , την βιολογικη εξελιξη του ανθρωπου. Μπορειτε φυσικα να πειτε την αληθεια στο παιδι τι επροκειτο να γινει , που πηγαινει το σωμα , τι γινεται .... φυσικα οχι με λεπτομερειες αποκρουστικες ... μεχρι εκει που ειναι για την ηλικια του καθε παιδιου. Κ φυσικα για το θεμα αργοτερα που ευχομαι να αργησει πολυ αυτη η στιγμη που θα επισκευτει την τελευταια κατοικια η γυναικα , μπορειτε να αφησετε την επιλογη στο παιδακι αν θελει να δει ή οχι. Επισης καλο θα ηταν να υπαρχει ηρεμια στο γυρω περιβαλλον για να μην ταραχθει η ψυχολογια του η οποια θα ειναι πολυ ευαισθητη την παρουσα περιοδο. Πιθανοτατα θα υπαρξουν αρνητικες αντιδρασεις πανω σε αυτο το κειμενο γενικα αλλα ειναι πολυ καλυτερο να γνωριζει την αληθεια και οχι ιστοριες οπως συννεφακια κτλ. Αν θελετε να παρουσιασετε το θανατο πιο ευκολα για εσας υπαρχει ενα παραμυθι που λεγεται "αντιο ποντικουλή " του Robie H. Harris εκδοσεις Ελληνικη Παιδεία Α.Ε. Ειναι ενα αρκετα καλογραμμενο βιβλιο. Καποιο αλλο αντιστοιχο παραμυθι δεν γνωριζω. Τελος υπαρχουν και βιβλια ψυχολογιας που μπορουν να σας βοηθησουν και να δωσουν πολυτιμες συμβουλες. Ελπίζω να σας βοηθησα και να μην σας κουρασα με το κείμενο !

Αστο στους ειδικους...http://www.merimna.org.gr/

Αχ Βάσω.... Πόσο σε νιώθω και καταλαβαίνω την αγωνία σου.... Σε μια τέτοια κατάσταση βρίσκομαι κι εγώ.... Ο μπαμπάς μου είναι με καρκίνο και στους δύο πνεύμονες διαγνωσμένο από τον περασμένο Νοέμβριο. Έχει κάνει τον πρώτο κύκλο χημειοθεραπειών, μειώθηκαν σημαντικά οι όγκοι και μέσα στους τέσσερις μήνες που τον άφησε ο γιατρός χωρίς θεραπείες για να ξεκουραστεί ο οργανισμός του αυτά ξαναμεγάλωσαν και τώρα σε λίγες μέρες ξεκινά τον δεύτερο κύκλο φτου κι από την αρχή.... Έχω δυο παιδιά, ο γιος μου είναι σχεδόν 12 ετών και η κόρη μου 10. Η αγωνία μου και το άγχος μου είναι πώς μπορώ να προετοιμάσω αυτά τα δυο παιδιά, τα εγγόνια του, που μεγάλωσαν στα χέρια του που έχουν αδυναμία στον παππού και ο παππούς αδυναμία στα δυο μοναδικά του εγγόνια για το ενδεχόμενο του θανάτου.... Είναι πολύ σκληρό και δύσκολο να κάνεις κάτι το οποίο εσύ η ίδια αρνήσαι πεισματικά ότι πρόκειται να συμβεί και ελπίζεις στο θαύμα, προσεύχεσαι στο Θεό να τον κάνει καλά και όλα να είναι ένα κακό όνειρο. Ήδη είναι δύσκολο όταν ο παππούς χρειάζεται να πάει για τις χημειοθεραπείες στο νοσοκομείο και πας να τα πάρεις από το σχολείο και σε ρωτάνε:"Γύρισε ο παππούς;" Και ακόμη πιο δύσκολο όταν χρειάστηκε 3 φορές να νοσηλευτεί. Παρ' όλο που είναι μεγάλα παιδιά δεν παύει να πονάς και να σφίγγεις τα δόντια όταν τα γεμάτα αγωνία για την υγεία του παππού μάτια τους, σε ρωτούν πότε ο παππούς θα βγει από το νοσοκομείο. Πόσο πιο δύσκολο θα είναι να τα προετοιμάσεις για κάτι τέτοιο..... Μακάρι να μην νιώσουν τα παιδάκια μας την απώλεια των αγαπημένων τους προσώπων.... Να γίνει το θαύμα και να γίνουν οι άνθρωποί μας καλά.... Μακάρι να μας δίνει ο Θεός δύναμη...... Συγνώμη αν σε κούρασα....

Καταρχήν να σας ευχηθώ κουράγιο για όλη αυτή την περιπέτεια. Περάσαμε κ εμείς κάτι παρόμοιο με την πεθερά μουκ ξέρω ότι είναι πολύ οδυνηρό να Βλέπεις τον άνθρωπο σΟΥ να αργοσβηνει. Δεν είναι ειδικός αλλά θα σου προτεινα να μην είναι το παιδί σου στην κηδεία. Όταν ήμουν τρελών ήμουν στην κηδεία του προ παππού μου. Έχω μνήμες από εκείνες τις μέρες. Και απέκτησα κ πολλές φοβίες με τους νεκρούς. Πιστεύω ότι ένα παιδί σε τόσο μικρή ηλικία δεν μπορεί να διαχειριστεί κάτι τόσο μεγάλο. Να χαίρεσαι την οικογένεια σου κ κουράγιο.

Είναι πολύ δύσκολο να χάνεις ένα από τα πιο αγαπημένα σου πρόσωπα!!!Μακάρι να γινόταν κάτι και να άλλαζαν τα πάντα προς το καλύτερο!Γνώμη μου είναι πως καλύτερα να πάρεις τη γνώμη ενός παιδοψυχολόγου για το θέμα της μικρής σου και πως θα την προετοιμάσεις για όλο αυτο!!Καλό κουράγιο εύχομαι σε σένα και την οικογένειά σου,θέλει πολύ δύναμη!!!

είναι πραγματικά πολύ δύσκολη η κατ΄στασή σας.... δεν ξέρω τι να σε συμβουλέψω για αυτό θα σου πω την εμπειρία μου όταν έχασα τον παππού μου που ήμουν 5 1/2 χρονών. ήξερα ότι ο παπούς είναι στο νοσοκομείο αλλά τον περίμενα πότε θα βγεί για να με πάει σχολείο (ότι ξεκινούσα την 1η δημοτικού εκείνο το σεπτέμβρη) με το ποδήλατο όπως μου είχε υποσχεθεί. ένα μεσημέρι ήρθε ο μπαμπάς μου να με πα΄ρει από το σχολείο και αντί να πάμε σπίτι μας άφησε εμένα και τον αδερφό μου σε μια γειτόνισσα. δεν θυμάμαι τπτ από εκέινο το απόγευμα μάλλον γιατί τα έχει μπλοκα΄ρει ο εγκέφαλός μου. το βράδυ όμως που γυρίσαμε σπίτι, είδα μέσα στο σαλόνι το φέρετρο και τον παππού σκεπασμένο εκεί μέσα με ένα σεντόνι. δεν με άφησαν να τον δω και μου είπαν μια βλακεία ότι τον έβαλαν εκεί με ενα φάρμακο για να γίνει καλά και ότι δνε κα΄νει αν τον ξεσκεπάσουμε γιατί θα τον πα΄ρει η νύχτα. εκείνο το βράδυ θυμάμαι ότι μόλις έκλεισα τ αμάτια μου γιοα 'υπνο αμέσως έπρεπε να ξυπνήσω για το σχολείο. την επόμενη εγώ είδα στην αυλή το κάλυμα από το φέρετρο, τότε ήταν που κατάλαβα ότι είχε πεθάνει... αυτό που με βοήθησε στη διαχείριση του πένθους ήταν η ιδέα του παραδείσου στον οποίο βρίσκεται ο παππούς και μας βλέπει όπως μου έλεγε η μαμά μου και η ιδέα της 2ας παρουσίας. ελπίζω ότι θα κάνεις το καλύτερο γαι τη μικρή σου. καλό κουράγιο σου εύχομαι....