Όταν τα παιδιά θυμώνουν

19/11/2015

γράφει η Κρίστη Πόππη

Υποψήφια Διδάκτωρ

Παιδοψυχολόγος

www.kristipoppi.com

Είμαστε όλοι πλασμένοι έτσι ώστε να νιώθουμε έντονα συναισθήματα. Τα συναισθήματα ορισμένες φορές λειτουργούν και σαν οδηγοί που μας δείχνουν τί πρέπει να κάνουμε ώστε να επέλθει ισορροπία στη ζωή μας. Για παράδειγμα, η χαρά μας στέλνει μήνυμα να συνεχίσουμε ό,τι κάνουμε, η λύπη μας ειδοποιεί οτι χρειαζόμαστε στήριξη, ο φόβος μας προειδοποιεί και ο θυμός είτε μας αποδιοργανώνει είτε μας προστατεύει και μας κινητοποιεί. Καλό είναι να έχουμε κατα νου οτι όλα τα συναισθήματα είναι σημαντικά τόσο για εμάς όσο και για τα παιδιά μας. Όλα όσα δεν θέλουμε να νιώθουμε μπορεί να βρίσκουμε έναν τρόπο να τα κρύβουμε αλλά εκείνα θα καταφέρουν κάποια στιγμή να αποδράσουν. Άρα, εαν μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε κάθε φορά τί αισθανόμαστε τότε θα καταφέρουμε σταδιακά να ανακαλύψουμε έναν αποτελεσματικό τρόπο να τα εκφράσουμε και δεν θα τα αφήσουμε να πάρουν τον έλεγχο της ζωής μας. Πολλές φορές πίσω από την έκρηξη θυμού ενός παιδιού μπορεί να κρύβονται άλλα συναισθήματα όπως ο φόβος, η απογοήτευση, η λύπη κλπ. Μάλιστα πρέπει να έχουμε κατα νου οτι τα μικρά παιδιά δεν είναι βιολογικά έτοιμα να «αυτορυθμιστούν» οπότε έχουν ακόμη πιο έντονες εξάρσεις. Πώς θα βοηθήσουμε όμως ένα μικρό παιδί με τον θυμό του;

• Αναπνοές/Κίνηση/Εκτόνωση

Εξασκούμε τις αναπνοές που οδηγούν σε χαλάρωση μαζί με τα παιδιά, προσποιούμαστε οτι φουσκώνουμε ένα μπαλόνι. Επίσης, η κίνηση βοηθάει αρκετά στην αντιμετωπίση του θυμού (π.χ. χορός, τρέξιμο). Καλό είναι να βοηθάμε το παιδί να εκτονώσει τον θυμό του. Μπορεί να διώξει τον θυμό αγκαλιάζοντας σφιχτά ένα αρκουδάκι ή χτυπώντας ένα μαξιλάρι. Κάποια παιδιά προτιμάνε να μουτζουρώσουν ένα χαρτί. Σκεφτείτε δημιουργικούς τρόπους μαζί με το παιδί.

• Επιτρέπουμε στο παιδί να νιώθει όλα τα συναισθήματα

Καλό είναι να βοηθήσουμε το παιδί να καταλάβει οτι είναι φυσιολογικό να νιώθει θυμό αλλά ο τρόπος που τον εκφράζει χρειάζεται να αλλάξει. Δεν θέλουμε το παιδί να κρατάει θυμό μέσα του απλά χρειάζεται ένας αποτελεσματικότερος τρόπος διαχείρισης αυτού.

• Όρια

Το να επιτρέπουμε στο παιδί να θυμώνει δεν σημαίνει οτι θα επιτρέψουμε να χτυπάει ή να κάνει κάτι άλλο αντίστοιχο. Δείχνουμε κατανόηση αλλά δεν αφήνουμε να κάνει κακό σε μας, στα πράγματα γύρω του ή στον εαυτό του. Ο γονέας έχει την δύναμη να περιορίσει το παιδί και εκείνο έχει ανάγκη να νιώσει οτι υπάρχει κάποιος που μπορεί να το «αντέξει».

• Μένουμε κοντά στο παιδί

Είναι καλό να γνωρίζουν τα παιδιά οτι οι γονείς δεν φοβούνται την θυμωμένη τους πλευρά και οτι μπορούν να παραμείνουν κοντά τους ώστε να τα βοηθήσουν να ηρεμήσουν. Εαν δεν σας θέλουν κοντά, τότε απλά μπορείτε να πείτε «Αφού θέλεις να φύγω θα πάω προς τα πίσω αλλά είμαι εδώ για ό,τι χρειαστείς. Δεν σε αφήνω μόνο/η με όλα αυτά που νιώθεις».

• Αναζητούμε τα σημάδια που πυροδοτούν έντονες εκρήξεις θυμού

Είναι σημαντικό για όλους μας να γνωρίζουμε τί μας κάνει να θυμώνουμε. Ίσως φταίει η κούραση, η πείνα ή το άγχος. Όταν είναι μικρά τα παιδιά προσπάθουμε εμείς να καταλάβουμε τί τα ωθεί σε έντονες αντιδράσεις και προλαμβάνουμε.

• Παραμένουμε ήρεμοι και ενισχύουμε την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης

Όταν φωνάζουμε σε ένα θυμωμένο παιδί δυσχεραίνουμε μια ήδη δύσκολη κατάσταση. Όταν ένα παιδί νιώθει οτι απειλείται είναι σαν να ενεργοποιείται ένα ξυπνητήρι που «ξυπνάει» την αδρεναλίνη και προκαλείται η γνωστή αντίδραση «πάλη ή φυγή» (fight or flight). Ενώ όταν η παρουσία σας βοηθάει το παιδί να νιώσει ασφάλεια το βοηθάτε να αναπτύξει τους απαραίτητους εσωτερικούς μηχανισμούς για να μπορεί να διαχειριστεί τον θυμό του. Τέλος, είναι σημαντικό να «ακούμε» τις ανάγκες των παιδιών, να τα βοηθάμε να κατανοήσουν τί αισθάνονται και να γινόμαστε πρότυπα της συμπεριφοράς που επιθυμούμε να έχουν.

[divider]

H Κρίστη Πόππη είναι παιδοψυχολόγος και υποψήφια Διδάκτωρ.