Αδελφικοί καβγάδες|Πώς θα ενισχύσουμε θετικά τις σχέσεις ανάμεσα στα αδέρφια;

γράφει η Κρίστη Πόππη

Υποψήφια Διδάκτωρ

Παιδοψυχολόγος

www.kristipoppi.com

Συνήθως όταν μια οικογένεια αποκτάει δεύτερο παιδί αρχίζει να αγχώνεται για τη σχέση που θα αναπτυχθεί μεταξύ τους. Καμιά φορά τα πρωτότοκα παιδιά αισθάνονται οτι οι γονείς τους ήθελαν κι άλλο παιδί επειδή δεν είναι τα ίδια αρκετά καλά. Άλλωστε για ποιον άλλο λόγο να έφεραν ένα νεότερο μοντέλο στο σπίτι; Η εκδήλωση αδελφικής ζήλιας είναι αναμενόμενη και δεν ακυρώνει το συναίσθημα της αγάπης που αναπτύσσεται ανάμεσα στα αδέρφια. Πώς μπορούμε όμως να ενισχύσουμε θετικά τις αδελφικές σχέσεις;

• Αποφεύγουμε τη σύγκριση. Καλό είναι να γνωρίζουν από την αρχή οι γονείς οτι δεν πρέπει να συγκρίνουμε τα παιδιά μεταξύ τους ή και με άλλα.

• Ξεχωριστός χρόνος. Η προσοχή στο κάθε παιδί ξεχωριστά είναι πολύτιμη και μειώνονται δραματικά οι συγκρούσεις όταν οι γονείς έχουν συγκεκριμένη ώρα για παιχνίδι με τον καθένα ξεχωριστά.

• Πρόληψη. Η πρόληψη επίσης όπως θα ξέρετε είναι άκρως σημαντική. Μερικές φορές τα αδέρφια καταλήγουν να καβγαδίζουν όταν βαριούνται, άρα μπορείτε να παρέμβετε και να αποφύγετε μια δυσάρεστη κατάληξη.

• Προσωπικός χώρος. Πολλά αδέρφια καταλήγουν συχνά να καβγαδίζουν όταν πρέπει να τα μοιράζονται όλα. Ακόμη και αν μοιράζονται ένα δωμάτιο καλό είναι να το διαμορφώσετε έτσι ώστε να έχουν τον προσωπικό τους χώρο και όρια.

• Δεν επιβαρύνουμε το μεγαλύτερο παιδί. Δε χρειάζεται να δίνουμε περισσότερες ευθύνες στο μεγαλύτερο από τα αδέρφια, όπως το να προσέχει το μικρό του αδερφάκι, γιατί θέλουμε να ξέρει οτι είναι ακόμα παιδί και οτι είστε εκεί για να το φροντίσετε. Αν μάλιστα προσπαθήσει μόνος/η να επιβάλει έναν κανόνα του σπιτιού στο μικρότερο αδερφάκι μπορείτε να πείτε «ευχαριστώ πολύ και χαίρομαι που γνωρίζεις τους κανόνες και είσαι τόσο καλός/η στο να τους ακολουθείς αλλά είναι η δουλειά των γονιών να είναι υπεύθυνοι για αυτούς».

• Δεξιότητες. Ένας ακόμη τρόπος που βοηθάει είναι από μικρή ηλικία να μάθουν τα παιδιά τις δεξιότητες που χρειάζονται για να λύνουν προβλήματα και να διαπραγματεύονται.

• Οριοθέτηση και κανόνες. Καλό είναι πάντα να υπάρχουν όρια και κανόνες στην οικογένεια. Για παράδειγμα, αφού ξεκαθαρίσετε τους κανόνες του σπιτιού με θετική διατύπωση (γραπτώς βοηθάει), αν κάποιος βρίσει κάποιον στο σπίτι χρειάζεται να επανορθώσει για τη ζημιά που έκανε στη σχέση τους, άρα θα μπορούσε να κάνει μια χάρη στον άλλον, να βοηθήσει σε κάτι και έτσι μπορείτε να βρίσκετε δημιουργικούς τρόπους για να επικρατεί ο αμοιβαίος σεβασμός ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας.

• Επιβράβευση. Όπως επισημαίνουμε την αξία των ορίων και των συνεπειών έτσι καλό είναι να αναγνωρίζουμε και την αξία της επιβράβευσης. Θα μπορούσατε για παράδειγμα, να έχετε ένα «βαζάκι συνεργασίας» και να το γεμίζετε με κάτι όταν βλέπετε πράξεις συνεργασίας κατά το παιχνίδι (όταν γεμίζει μέχρι πάνω, τότε τους δίνετε το περιεχόμενο και καλό είναι να μην είναι τρόφιμο) ή απλά μπορείτε να τα επιβραβεύετε λεκτικά, ειδικά αν μετα από καβγά λύσουν τις διαφορές τους με σεβασμό και εκφράσουν συναισθήματα.

• Μοντέλο συμπεριφοράς. Φυσικά κάτι άλλο που ξεχνάμε μερικές φορές είναι το παράδειγμα που δίνουμε εμείς στα παιδιά. Καλό είναι να είμαστε αυτό που θέλουμε να γίνουν.

• Ενσυναίσθηση. Η ενίσχυση της ενσυναίσθησης είναι πολύ σημαντική σε κάθε ηλικία και ποτέ δεν είναι ούτε πολύ νωρίς ούτε πολύ αργά για να αρχίσετε να την ενισχύετε στα παιδιά. Αν ας πούμε το μικρότερο παιδί θυμώνει επειδή το μεγαλύτερο μπορεί να μείνει ξύπνιο μέχρι πιο αργά δείχνουμε κατανόηση και εξηγούμε.

• Δημιουργική επίλυση. Εαν βρεθείτε σε σκηνή έντονης έκρηξης μεταξύ τους μπορείτε να το χειριστείτε και με χιούμορ. Μερικές φορές ένα δημιουργικός τρόπος με χιούμορ μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικός από το κλασσικό «κήρυγμα».

• Έκφραση συναισθημάτων. Χρήσιμο είναι επίσης όταν τα παιδιά είναι ήρεμα να εξασκούμε τρόπους που μπορεί να βοηθήσουν στην επαναφορά της ηρεμίας όταν θυμώνουμε, π.χ. χτυπάω ένα μαξιλάρι, χορεύω, μουτζουρώνω ένα χαρτί. Το πρώτο βήμα για να ενισχύσουμε την έκφραση συναισθημάτων είναι να συνδέουμε το συναίσθημα με την λέξη που το περιγράφει και το δεύτερο είναι να καταλάβουμε οτι π.χ. όταν θυμώνουμε μπορεί να κρύβεται πίσω το συναίσθημα της ζήλιας, της λύπης, του φόβου κλπ. Ανάλογα με την ηλικία προσαρμόζουμε και τί λέμε πάντα. Ειδικά όταν ένα από τα δυο παιδιά χτυπάει καλό είναι να μιλήσετε κάποια στιγμή ιδιαιτέρως στο παιδί για να καταλάβετε τί το οδηγεί σε τέτοιες συμπεριφορές. Γίνετε καθρέφτης των συναισθημάτων του και βοηθήστε το παιδί να έρθει σε επαφή με αυτά. Συχνά μπορεί να τσιρίζουν γιατί είστε άδικοι και απλά να θέλουν να τους επιβεβαιώσετε πόσο τους αγαπάτε. Μπορεί το καθε παιδί να έχει ανάγκη να ακούει το «σ’αγαπώ» και εξατομικευμένα.

• Θετικό μήνυμα. Μια άλλη ιδέα είναι στο τέλος της ημέρας να λένε τα μέλη της οικογένειας κάτι θετικό που έκανε ο ένας για τον άλλον πχ. Ο Γιώργος με βοήθησε στα μαθήματα, η μαμά έπαιξε ένα παιχνίδι μαζί μου κλπ.

[divider]

H Κρίστη Πόππη είναι παιδοψυχολόγος και υποψήφια Διδάκτωρ.

Διατηρεί το προσωπικό της γραφείο στην Θεσσαλονίκη και συντονίζει τις διαδραστικές ομάδες γονέων «Parents’ Talks»

www.kristipoppi.com