Ο πόλεμος των μαμάδων

Τα τελευταία χρόνια μαίνεται μια έντονη διαμάχη μεταξύ των μαμάδων, σχετικά με το ποια είναι καλύτερο πρότυπο για τα παιδιά της, ποια ακολουθεί την κατάλληλη ανατροφή, ποια μεγαλώνει το παιδί της πιο σωστά, πιο εναλλακτικά ή πιο παραδοσιακά, με αποτέλεσμα οι διαφορές να γιγαντώνονται και οι αλληλοκατηγορίες να αυξάνονται. Οι περισσότερες γυναίκες ήδη παλεύουν με τις καθημερινές απαιτήσεις της εργασίας, του σπιτιού, των οικονομικών δυσκολιών, της οικογενειακής ισορροπίας. Και σε αυτο το καθημερινό άγχος έρχεται να προστεθούν οι τύψεις και οι ενοχές για την κάθε επιλογή τους σχετικά με το γονεϊκό τους ρόλο. Η γυναίκα επιφορτίζεται συναισθηματικά, απειλείται με κατάθλιψη, χάνει την μοναδική αίσθηση της μητρότητας.

Διάφορα νέα ρεύματα έχουν αποκτήσει οπαδούς, που αντί να ενημερώνονται σφαιρικά για τα οφέλη και τα μειονεκτήματα, και να επιλέγουν τα στοιχεία που ταιριάζουν στη δική τους οικογένεια, ακολουθούν πιστά οδηγίες και κατευθύνσεις, χωρίς να έχουν καταλάβει σε βάθος τη φιλοσοφία της κάθε σχολής, πόσο μάλλον αν συμφωνούν πραγματικά στα επιμέρους στοιχεία. Οι γονείς πλέον εφαρμόζουν συμβουλές ειδικών με την ακρίβεια συνταγής και απογοητεύονται όταν το αποτέλεσμα δεν τους δικαιώνει. Φέρονται σαν τα παιδιά να είναι ένα είδος ελεύθερου παζλ, στο οποίο οι ίδιοι τοποθετούν τα κομμάτια με τρόπο ώστε να διαμορφώνεται όπως οι εκείνοι επιθυμούν. Τα παιδιά, όμως, είναι ανεξάρτητες οντότητες, με τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τα οποία οι γονείς οφείλουν να σεβαστούν.

Με την άνθηση των διαφόρων μέσων επικοινωνίας, όπως το facebook, το twitter, το instagram, και την ανάπτυξη διαφόρων ομάδων περί γονεϊκότητας, το φαινόμενο τείνει να παίρνει διαστάσεις πολέμου, με τις νέες μητέρες να ασχολούνται περισσότερο με την προάσπιση του τρόπου διαπαιδαγώγησης που έχουν επιλέξει, παρά με τη διαπαιδαγώγηση αυτή καθεαυτή. Σε διάφορες ομάδες το “ξεκατίνιασμα” είναι συνήθης πρακτική, με τις γυναίκες να προσπαθούν να αποδείξουν σε ανθρώπους που ούτε καν γνωρίζουν πόσο άξιες μητέρες είναι.

Επιπλέον, πίσω απο το απρόσωπο της οθόνης, μπορούν ελεύθερα να κρίνουν, να χαρακτηρίζουν, όσους έχουν επιλέξει διαφορετικό δρόμο. Τί πιο εύκολο απο το να ξεσπάσεις τα νεύρα που έχεις με το σύζυγο, το άγχος απο τη δουλειά, την ανασφάλεια σου με το παιδί, στην άγνωστη που δεν θηλάζει ή σε εκείνη που θηλάζει το νήπιο της ;

Σημαντικό ρόλο παίζει επίσης η οικονομική κρίση που βιώνουμε ως χώρα, που έχει επιφέρει και την ανάλογη κρίση αξιών. Πολλές γυναίκες έχοντας χάσει την εργασία τους, αντιμετωπίζουν τη μητρότητα ως τον απόλυτο στόχο της ζωής τους , στον οποίο πρέπει πάση θυσία να επιτύχουν. Αποκτούν μια πιο φανατική στάση και πολλές φορές «χάνονται» μέσα σε αυτον το ρόλο, ξεχνώντας τα υπόλοιπα μέρη της γυναικείας τους υπόστασης (σύζυγος, γυναίκα, άνθρωπος).

Γυναίκες που συνεχίζουν την εργασία τους, παλεύουν με τις ολοένα και αυξανόμενες απαιτήσεις της ελέυθερης αγοράς να κρατήσουν το μισθό και τη δουλειά τους, και προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στο μητρικό τους ρόλο, φτάνοντας σε σημείο να θεωρούν- και μαλιστα με την προτροπή επιστημόνων- πως το παιδί πρέπει να έρχεται με εγχειρίδιο χρήσης, με σαφείς οδηγίες, ώστε να μην τις κουράζει επιπλέον.

Τα μέτρα και τα σταθμά για το ποια είναι πιο καλή μάνα δίνουν και παίρνουν, σε έναν αγώνα με ανούσιο αποτέλεσμα. Μοναδικοί χαμένοι οι ίδιες οι γυναίκες, και κατ’επέκταση τα παιδιά. Οι συνήθεις διαμάχες αφορούν διάφορα σημεία του μητρικού ρόλου, με κάποια να χρήζουν περισσότερης προσοχής αλλά και έντασης, που φτάνει να έχει αποχρώσεις φανατισμού.

• Θηλασμός

Τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί οι έρευνες σχετικά με τον θηλασμό και τα πολλαπλά οφέλη του στην ψυχοσωματική υγεία του βρέφους και του νηπίου, με αποτέλεσμα οι περισσότερες χώρες να έχουν λάβει μέτρα προώθησης του θηλασμού, με ανάλογες ποινικές κυρώσεις προς επαγγελματίες και ιδρύματα που προωθούν βρεφικά γάλατα σε σκόνη.

Ο θηλασμός αποτελεί αναπόσπαστο δικαίωμα του βρέφους, με τον ΠΟΥ , τη Unicef, και άλλες μεγάλες παιδιατρικές οργανώσεις να τον προτείνουν ως την πλέον κατάλληλη κι αναγκαία τροφή ως το πρώτο έτος ζωής, ιδιαίτερα σημαντικό ως το δεύτερο χρόνο ή μέχρις ότου η μητέρα και το νήπιο θελήσουν να διακόψουν.

Στη χώρα μας τα ποσοστά θηλασμού είναι τραγικά, με τις εγκυμονούσες να δηλώνουν πως θέλουν να θηλάσουν το μωρό τους σε ποσοστό σχεδόν 90%, αλλά να τα καταφέρνουν μόνο οι 2 στις 10 άνω του πρώτου μήνα, και το ποσοστό που συνεχίζει μετά το εξάμηνο να είναι κάτω από 10%. Σε αυτό συμβάλλουν πολλοί λόγοι, όπως η έλλειψη υποστηρικτικού πλαισίου από την οικογένεια, το σύζυγο, το επαγγελματικό περιβάλλον, αλλά κυρίως η παραπληροφόρηση, τόσο από το στενό κύκλο όσο και από παιδιάτρους και επαγγελματίες υγείας.

Στην εποχή της πληροφορίας, ακόμη αρκετοί αναπαράγουν φράσεις όπως:  δεν είχα γάλα, στενοχωρήθηκα και μου κόπηκε, το γάλα σου δεν φτάνει στο μωρό και για αυτό κλαίει, θα το κάνεις μαμόθρεφτο, θήλαζε με πρόγραμμα αλλιώς θα σε κάνει πιπίλα, και άλλα ευτράπελα, ενώ επιστήμονες και εταιρίες πασάρουν με ιδιαίτερη ευκολία στην παραπληροφορημένη θηλάζουσα το γάλα σε σκόνη της αρεσκείας τους.

Όλα όσα προαναφέρθηκαν αποτελούν συχνά λόγους διαμάχης ανάμεσα σε θηλάζουσες και μη, με τις πρώτες να κατηγορούν τις δεύτερες πως διάλεξαν τον εύκολο δρόμο,γιατί βαριόνταν και τις δεύτερες να χαρακτηρίζουν τις θηλάζουσες ως πορωμένες, που κρατούν τα παιδιά προσκολλημένα πάνω τους. Οι ενοχές γιγαντώνονται και η γυναίκα που δεν κατάφερε να θηλάσει αισθάνεται ερείπιο. Ενώ η μητέρα που συνεχίζει να θηλάζει το νήπιο της, πολύ συχνά το κρύβει, φοβούμενη την κατακραυγή.

Και ο πόλεμος καλά κρατεί, με χαρακτηρισμούς να εκτοξεύονται εκατέρωθεν…

• Διατροφή

Η διατροφή μέχρι πρότινος αποτελούσε πεδίο του εκάστοτε παιδιάτρου. Δυστυχώς, μέσα στην εμπορευματοποίηση της βρεφικής ηλικίας και όλα όσα την αφορούν, η παρασκευή και η προώθηση έτοιμων γευμάτων για βρέφη και παιδιά, έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό. Πλέον υπάρχει μεγάλη ποικιλία σε προϊόντα πρώτης και δεύτερης βρεφικής ηλικίας , αλλά και νηπιακής ηλικίας – γάλα σε σκόνη για μέχρι 2 ετών, κρέμες σε σκόνη, απλές και βιολογικές, έτοιμα γεύματα σε βαζάκια, βρεφικά μπισκότα, ειδικά γιαούρτια για βρέφη και παιδιά. Η διαφήμιση για τα συγκεκριμένα προϊόντα κυριαρχεί , με τις εταιρίες να υποστηρίζουν πως αυτά τα προϊόντα είναι πιο χρήσιμα και υγιεινά από το μαγειρεμένο φαγητό, τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, το αγνό γιαούρτι και γάλα, μιας που είναι εμπλουτισμένα με τεχνητές βιταμίνες και σίδηρο.

Η διάχυτη πληροφόρηση που υπάρχει πλέον από επίσημους φορείς και διατροφολόγους αρκεί να πείσει τον γονέα για το οφθαλμοφανές: καμία τεχνητή, τυποποιημένη τροφή δε μπορεί να αντικαταστήσει τα οφέλη μιας ολοκληρωμένης, σπιτικής διατροφής. Παρόλα αυτά, όταν ο παιδίατρος, ο άνθρωπος που έχεις πλήρη εμπιστοσύνη για την υγεία του παιδιού σου, σου προτείνει κάποια συγκεκριμένη διατροφή, πώς να τον αμφισβητήσεις; Και γιατί να ενημερωθείς εσύ για κάτι που στην ουσία εμπιστεύεσαι τον ειδικό για οδηγίες;

Κι έτσι βλέπουμε μάχες επί μαχών μεταξύ των μαμάδων που ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του παιδιάτρου που υποστηρίζει το ρυζάλευρο και την έτοιμη φρουτόκρεμα κι εκείνων που ακολουθούν τον παιδίατρο που υποστηρίζει το φρέσκο φρουτάκι. Οι διαστάσεις γνώμεων ανάμεσα στους παιδιάτρους είναι επίσης χαοτικές, παρόλο που το αρμόδιο Υπουργείο, ο ΠΟΥ και υπόλοιποι επίσημοι φορείς έχουν επίσημες οδηγίες σχετικά με την κατάλληλη διατροφή για βρέφη και παιδιά. Και ο πόλεμος συνεχίζεται σχετικά με την ύπαρξη ή όχι των γλυκών και της ζάχαρης στο διαιτολόγιο του παιδιού, με την προτίμηση σε βιολογικά προϊόντα, με το αν θα ξεκινήσεις με αλεσμένα ή με blw, κ.α. Οι μεν είναι οι «τεμπέλες» , που βαριούνται να μαγειρέψουν για το παιδί τους, οι δε οι «τρελές» που το παίζουν γιατροί. Και η μητέρα, σε όποια κατηγορία κια να ανήκει , αισθάνεται πως πρέπει να προασπιστεί την εκάστοτε επιλογή στη διατροφή του παιδιού της, προσπαθώντας να καθυσηχάσει τον εαυτό της πως κάνει το καλύτερο που μπορεί.

• Φυσιολογικός Τοκετός ή Καισαρική Τομή

Στην Ελλάδα τα ποσοστά της καισαρικής τομής αγγίζουν το 70%, την ώρα που στην υπόλοιπη Ευρώπη το ποσοστό είναι 25%, και η επίσημη οδηγία αφορά το 15%, με τον ΠΟΥ να έχει κάνει πολλαπλές συστάσεις στη χώρα μας. Εντούτοις, οι γυναικολόγοι συνεχίζουν να οδηγούν τις γυναίκες σε χειρουργική επέμβαση, λόγω ευκολίας, σιγουριάς για το αποτέλεσμα ή έλλειψης χρόνου ή και γνώσεων. Οι περισσότερες γυναίκες συνεχίζουμε να εμπιστευόμαστε τυφλά τον γυναικολόγο μας σε κάθε οδηγία του, χωρίς να αμφισβητούμε τα λεγόμενά του. Και μήπως αυτο δεν είναι το λογικό; Αυτός είναι ο γιατρός, που σπούδασε, που έχει την εμπειρία, που γνωρίζει. Όμως, τα ποσοστά των χειρουργείων δεν παύουν να αυξάνονται…

Και την αδιαφορία ή την παραπληροφόρηση των ιατρών, οι γυναίκες την μετατρέπουν σε αγώνα μεταξύ τους. Όσες κατάφεραν να γεννήσουν φυσιολογικά, κατηγορούν τις υπόλοιπες πως διάλεξαν την καισαρική για ευκολία και πως δεν ξέρουν τι σημαίνει πόνος, τι σημαίνει να «γίνεσαι μάνα». Οι υπόλοιπες τείνουν να κατηγορούν τις πρώτες πως δεν γνωρίζουν τον μετεγχειρητικό πόνο της καισαρικής, πως η δική τους καισαρική ήταν πραγματικά αναγκαία, ενώ υπάρχουν κι εκείνες που αποκαλούν τρελές όσες θέλουν να γεννήσουν φυσικά ή με τοκετό στο σπίτι, επειδή διακινδυνεύουν την υγεία του βρέφους.

Όταν η συζήτηση φτάνει στον φυσιολογικό τοκετό μετά την καισαρική τομή (vbac) , εκεί η… αλλοφροσύνη φτάνει σε άλλα επίπεδα, με τις μεν να αποκαλούν «χίπισσες», επικίνδυνες και μανιακές όσες γυναίκες θέλουν απλώς να γεννήσουν με τον τρόπο που ορίζει η φύση τους, μιας που στη χώρα μας είναι υπερβολικά μικρό το ποσοστό μέχρι και των ιατρών που υποστηρίζουν το vbac, εν συγκρίσει με άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου θεωρείται συνήθης πρακτική.

Η γυναίκα που παλεύει ήδη με την επιλόχειο κατάθλιψη, την αποκατάσταση της ορμονικής ισορροπίας και το άγχος της ως νέα μητέρα, κατηγορείται χωρίς λόγο, χωρίς να ευθύνεται η ίδια, στην ουσία για την επιλογή του ιατρού της. Αισθάνεται πως απέτυχε να επιτελέσει το έργο της ως γυναίκα, και τα αποτελέσματα του τραυματικού της τοκετού ενδεχομένως να τη συνοδεύουν για μια ζωή…

• Εμβολιασμός ή όχι

Το κίνημα κατά του εμβολιασμού έχει μεγαλώσει και στη χώρα μας, και αποτελεί μεγάλο σημείο διαμάχης, καθώς αφορά κάτι περισσότερο από μια μαμαδοσύγκρουση. Αφορά στο σύνολο του πληθυσμού. Είναι άραγε τα εμβόλια μη αναγκαία, έως και βλαβερά για τον οργανισμό μας, μια παγίδα για επιπλέον κέρδος των φαρμακευτικών εταιριών; Ή οι γονείς που δεν εμβολιάζουν τα παιδιά τους είναι επικίνδυνοι, καθώς θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο τα δικά τους τα παιδιά αλλά και τον υπόλοιπο πληθυσμό;

Ατελείωτο πεδίο σύγκρουσης με τους μεν να αρνούνται τον εμβολιασμό και να κατηγορούν τους υπόλοιπους ως «πρόβατα» και ευκολόπιστους, και τους δε να ζητούν από την πολιτεία ποινικές κυρώσεις για τους γονείς που απορρίπτουν τα εμβόλια και περιορισμούς για τα ανεμβολίαστα παιδιά.

• Εργαζόμενες μητέρες/ μητέρες νοικοκυρές

Εδώ επικρατεί η συνήθης αντίληψη, πως η εργαζόμενη μάνα δεν μπορεί να είναι και καλή μάνα, μιας που το παιδί το μεγαλώνουν «τρίτοι». Όμως, η εργαζόμενη μητέρα αντιμετωπίζει διπλή πρόκληση, καθώς έχει διπλό ρόλο και καλείται να είναι καλή και στους δυο τομείς. Δεν υπάρχει η πολυτέλεια του επιπλέον ύπνου και της ξεκούρασης μετά τη δουλειά. Παράλληλα, η νοικοκυρά θεωρείται πως δεν αποτελεί καλό πρότυπο, μιας που μένει στο σπίτι ασχολούμενη με τα οικοκυρικά, χωρίς να κυνηγάει τα δικά της όνειρα. Και πως δεν κουράζεται, αφού: σπίτι είσαι όλη μέρα. Όμως η κούραση του να είσαι συνέχεια με ένα βρέφος ή ένα νήπιο, φροντίζοντας τις διαρκείς ανάγκες του, αφήνοντας στην άκρη τις δικές σου, είναι συχνά ανυπολόγιστη. Ειδικά για μια γυναίκα που δεν έχει συνηθίσει αυτον το ρόλο.

Και οι δυο είναι μητέρες, και οι δυο αντιμετωπίζουν τις δικές τους καθημερινές προκλήσεις. Το να προστίθενται επιπλέον ενοχές σε μια μητέρα που ήδη αισθάνεται πως αφήνει το παιδί της για το καλό της δουλειά της, μπορεί να τη βλάψει ψυχολογικά, με δυσάρεστες επιπτώσεις και στους δυο τομείς της ζωής της. Επίσης, οι εργαζόμενες μητέρες κινδυνεύουν διπλά απο burnout. Απο την άλλη , μητέρες που παραμένουν στο σπίτι, τείνουν συχνά να αμελούν τον εαυτό τους, να κουράζονται υπερβολικά, να ξεχνουν τις προσωπικές τους ανάγκες, με απρόσμενα αποτελέσματα για την ψυχική τους υγεία.

• Σχολές γονεϊκότητας
  Πολλαπλές, με διαφορετικές τεχνικές και θεωρίες.
  Τιμωρία : χρήσιμή ή όχι; Κι αν ναι, υπό ποια μορφή;
  Καρεκλάκι της σκέψης, στέρηση gadget και παιχνιδιών, στέρηση γλυκού ή εξόδου; Και απο ποια ηλικία;
  Ή ο γονιός σε ρόλο καθοδηγητή, χωρίς τιμωρητικά πλαίσια;
  Επιβράβευση ή θετική ενίσχυση;
  Συγκοίμηση ή εκπαίδευση ύπνου;
  Παιδικός σταθμός ή παραμονή στο σπίτι;
  Ελεύθερο παιχνίδι ή οργανωμένες δραστηριότητες;
  Babywearing, με το μωρό να σε αισθάνεται συνέχεια, ή «αφησέ το στο πάρκο, να μάθει να παίζει μόνο του»;
  Πειθαρχία και υπακοή ή αυτορρύθμιση και ελευθερία επιλογών;

Και η λίστα συνεχίζει ατελείωτη: να πάρω αγκαλιά το βρέφος ή να το αφήσω να κλαίει για να μην κακομάθει; Να του δώσω πιπίλα ή όχι; Να χρησιμοποιήσω πάνες μιας χρήσης ή επαναχρησιμοποιούμενες, οικολογικές; Να το αφήσω στη γιαγιά και τον παππού ή να το έχω μαζί μου; Σκοταδιστικές αντιλήψεις,χωρίς καμία επιστημονική υπόσταση, βαθιά ριζωμένες στη δυτική κουλτούρα, που τείνουν να αναπαράγονται από ειδικούς και να υιοθετούνται κατά κόρον από τις νέες μητέρες.

Αλήθεια, ποιος μπορεί να κρίνει αν ένας γονιός είναι καλύτερος από τον άλλον;
Ποιος είναι αρμόδιος να συγκρίνει την αγάπη που έχει η κάθε μητέρα στο παιδί της;
Είναι ποτέ δυνατόν να καθορίζεται η αγάπη απο μια και μόνο πρακτική, λανθασμένη ή μη;
Μπορείς να κατηγορείς, ελαφρά την καρδία, κάποιον απλά και μόνο επειδή ακολούθησε λανθασμένες συμβουλές δήθεν ειδικών;
Ή να επιρρίπτεις ευθύνες σε κάποιον επειδή δεν ενημερώθηκε σωστά;
Και κατά πόσο, εντέλει, η κάθε πρακτική σε καθορίζει ως γονιό;

Ο κάθε άνθρωπος, η κάθε μητέρα, έχει πολλαπλές πλευρές που την απαρτίζουν και ενισχύουν ή αποδυναμώνουν το ρόλο της. Σε τελική ανάλυση, ο μόνος αρμόδιος να κρίνει αν επιτέλεσε σωστά το ρόλο της, είναι το παιδί της και μόνο. Αυτός ο συνεχιζόμενος άδικος κι ανώφελος πόλεμος, που το μόνο που έχει να προσφέρει είναι να γεμίζει τις γυναίκες επιπλέον τύψεις, αγωνία κι ενοχές, την ώρα που θα έπρεπε να αισθάνονται ελεύθερες και επαρκείς να επιτελέσουν αυτόν τον τόσο ιδιαίτερο ρόλο της ζωής τους.

Όσο κι αν έχει διευρυνθεί και αναπροσαρμοστεί ο ρόλος του πατέρα στην κοινωνία μας τα τελευταία χρόνια, στο μυαλό και στην οπτική του μέσου όρου η μητέρα είναι εκείνη που είναι υπεύθυνη για τη διαπαιδαγώγηση , κι εκείνη που θα κατηγορηθεί πρώτη για τις όποιες επιλογές κάνει το παιδί της.

Και είναι πραγματικά πολύ δύσκολο για μια μητέρα να αναγνωρίσει πως παρασύρθηκε ή έκανε κάποια λανθασμένη επιλογή που θα έχει αρνητική επίπτωση στο παιδί της. Βλέπουμε λοιπόν τα ποσοστά κατάθλιψης των γυναικών ολοένα να αυξάνονται. Ο ωραιότερος ρόλος της ζωής μας μετατρέπεται πλέον σε ενα καταπιεστικό, άχαρο και αγχώδες καθήκον. Και πραγματικά είναι κρίμα. Φυσικά και μοιραζόμαστε αντικειμενικές πληροφορίες,βασισμένες σε αποδείξεις, αλλά χωρίς ίχνος κριτικής διάθεσης.

Αυτο που χρειάζεται να γίνει είναι η κοινωνία να παρέχει αξιόπιστες πληροφορίες προς τους γονείς σχετικά με τα θέματα υγείας και διαπαιδαγώγησης. Ήδη έχουν ξεκινήσει κάποιες κινήσεις σχολών γονεϊκότητας. Το ευτύχημα θα ήταν να μπορούσαν να οργανωθούν, να ελεγχθούν και να πριμοδοτηθούν απο τους αρμόιους φορείς, ώστε κάθε γονέας να μπορούσε να αποκτήσει πρόσβαση στην αντικειμενική πληροφόρηση.

Απο την άλλη, κρίνονται πλέον αναγκαίοι οι έλεγχοι και οι κυρώσεις προς τους φορείς και επαγγελματίες υγείας οι οποίοι παραπληροφορούν τους γονείς- ηθελημένα λόγω πιθανού κέρδους ή άθελα, λόγω ελλειπών γνώσεων. Υπάρχουν πλέον πολλοί αφιλοκερδείς οργανισμοί που ασχολούνται ενεργά με την παροχή βοήθειας στη νέα μητέρα.

Το μόνο που χρειάζεται είναι να διευρύνουμε την οπτική μας και να μοιραστούμε τις γνώσεις που ενδεχομένως αποκτήσαμε εμείς, χωρίς να κατακρίνουμε ή να «πυροβολούμε». Ο φανατισμός ποτέ δεν βοήθησε κανέναν. Ούτε η μη εποικοδομητική κριτική. Πόσο μάλλον οι απρόσωπες επιθέσεις, με ανθρώπους να κρίνουν, να κρίνονται και να επιφορτίζονται συναισθηματικά, συνομιλώντας στην ουσία με αγνώστους, που ουδεμία σχέση μπορούν να έχουν με την πραγματικότητα της οικογενειακής τους ζωής.

Ναι στη σφαιρική ενημέρωση, ναι στην ελευθερία επιλογών, ναι στην κατανόηση, ναι στη συνοχή της οικογένειας, μιας που μόνο έτσι οι γονείς μπορούν να αισθάνονται έτοιμοι να συνεχίσουν στο ταξίδι της γονεϊκότητας, κι επομένως να προσφέρουν στα παιδιά τους αυτο που έχουν περισσότερη ανάγκη: ένα ασφαλές, υγιές περιβάλλον, όπου ξεχειλίζει η άνευ όρων αγάπη, ώστε τα ίδια να μπορέσουν να ανθίσουν.

Για το τέλος, ενα υπέροχο βιντεάκι, που περιγράφει πολύ καλά το φαινόμενο των μαχών της γονέων :

πηγή www.maxmag.gr