Η σεξουαλική περιέργεια των παιδιών

Οι περισσότεροι γονείς αισθάνονται άβολα όταν τα παιδιά τους επιδεικνύουν σεξουαλικές συμπεριφορές. Τα παιδιά όμως καθώς μεγαλώνουν εξερευνούν το σώμα τους, ανακαλύπτουν τον αυνανισμό και δείχνουν περιέργεια τόσο για τα μέλη του δικού τους σώματος όσο και για εκείνα του αντίθετου φύλου. Ο στόχος του γονέα δεν είναι να κρύψει, για όσο περισσότερο μπορεί, πληροφορίες γύρω από την σεξουαλικότητα, αλλά ο ρόλος του γονέα είναι να μην αφήσει το παιδί του να μάθει λανθασμένες πληροφορίες. Είναι σημαντικό για τα παιδιά να διατηρήσουν θετικά συναισθήματα για το σώμα τους και να έχουν την δυνατότητα να μοιραστούν μαζί σας πιθανές ανησυχίες και απορίες που προκύπτουν.

γράφει η Κρίστη Πόππη

Υποψήφια Διδάκτωρ

Παιδοψυχολόγος

www.kristipoppi.com

Ειδικά κατά την πρώτη σχολική ηλικία που το κάθε παιδί στο σχολείο «κουβαλάει» ξεχωριστές γνώσεις περι του θέματος είναι σημαντικό να έχουμε ανοιχτή δίοδο επικοινωνίας με τα παιδιά μας, όσο άβολα και αν αισθανόμαστε όταν μιλάμε για τέτοια θέματα. Ακόμη, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τις πηγές από τις οποίες έχουν μάθει καινούριες πληροφορίες περι σεξουαλικών πράξεων για να είμαστε βέβαιοι οτι είναι ασφαλείς και οτι απλά μεταφέρουν λόγια άλλων παιδιών. Ορισμένα παιδιά μάλιστα μπορεί να επαναλαμβάνουν λέξεις/φράσεις με σεξουαλικό περιεχόμενο για να ελέγξουν την αντίδραση του γονέα. Καλό είναι να μάθουν να αντιμετωπίζουν, π.χ. τα γεννητικά όργανα ως φυσιολογικά μέλη του σώματος. Άρα, ο στόχος σας είναι να ενημερωθεί κατάλληλα το παιδί σχετικά με το σώμα του και το σεξ. Για να δούμε πώς μπορούμε να συμβάλουμε στην ορθή αντιμετώπιση του θέματος:

Βιβλίο

Τα οπτικά βοηθήματα πάντα είναι χρήσιμα όταν συζητάμε με ένα παιδί, οπότε και σε αυτή την περίπτωση είναι καλό να προμηθευτείτε ένα βιβλίο σχετικό με το σώμα και το σεξ (ανάλογα με την ηλικία του παιδιού) και αφού το συζητήσετε παρέα να το τοποθετήσετε σε ένα προσιτό σημείο για το παιδί. Είναι σημαντικό να είμαστε ειλικρινείς με τα παιδιά. Αν δηλαδή πούμε οτι τα μωρά γίνονται όταν κοιμάται ένας άντρας με μια γυναίκα, τότε μπορεί να το παρεξηγήσουν και να νομίσουν οτι όποιοι ξαπλώνουν μαζί κάνουν παιδιά. Καθώς συζητάτε καλό είναι να τους ζητάτε να σας λένε τί σκέφτονται.

Σώμα και όρια

Καλό είναι να εξηγούμε στο παιδί για τα μέλη του σώματος που είναι ιδιωτικά και να χρησιμοποιούμε ορθή ορολογία. Εξηγούμε δηλαδή πώς προσέχουμε το σώμα μας και οτι δεν αφήνουμε κανέναν να το παραβιάσει αλλά ούτε εμείς μπορούμε να παραβιάσουμε τα όρια των άλλων.

Σεβασμός

Όταν ένα παιδί δείχνει ξεχωριστό ενδιαφέρον για το σώμα κάποιου άλλου, συζητάμε μαζί του την έννοια του σεβασμού. Εξερευνούμε μαζί με το παιδί το πώς αισθάνεται ο άλλος άνθρωπος και σε περίπτωση που εμμένει η συγεκριμένη συμπεριφορά προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τί μας επικοινωνεί το παιδί μέσα από αυτή την πράξη.

Επεξεργάζομαι τα συναισθήματα μου

Συνήθως οι συζητήσεις που σχετίζονται με το σώμα και το σεξ είναι άβολες και αμήχανες για έναν γονιό. Καλό είναι όμως να παραμερίσετε αυτά τα συναισθήματα γιατί είναι πιθανόν να μεταδώσετε την αμηχανία σας στα παιδιά, με αποτέλεσμα να μην αισθάνονται άνετα να σας μιλήσουν για τέτοια θέματα. Ορισμένα παιδιά επιλέγουν να χρησιμοποιούν ακατάλληλες λέξεις/εκφράσεις μόνο για να σοκάρουν τους γονείς τους και να νιώσουν οτι έχουν εκείνα τον έλεγχο. Άρα, αν λέει και ξαναλέει το ίδιο πράγμα που θεωρεί ¨πονηρό¨μπορούμε να το απενοχοποιήσουμε για να δει οτι τελικά δεν είναι κάτι τόσο σημαντικό και οτι μπορεί αν θέλει να εκφράζει ενθουσιασμό χωρίς όμως να το επαναλαμβάνει. Το συναίσθημα πάντα είναι ευπρόσδεκτο, το ίδιο δεν ισχύει όμως για την συμπεριφορά που το συνοδεύει.

Αυνανισμός

Καλό είναι να είναι προετοιμασμένος ένας γονέας οτι το παιδί του μπορεί κάποια στιγμή (ακόμη και κατά την προσχολική ηλικία) να δείξει ιδιαίτερη ενασχόληση με τα γεννητικά του όργανα. Ο αυνανισμός είναι ο τρόπος που χρησιμοποιεί το παιδί για να εξερευνήσει το σώμα του και να ανακαλύψει οτι συγκεκριμένα μέρη μπορεί να αποτελέσουν πηγή ευχαρίστησης. Άρα, από τη στιγμή που η πράξη αυτή είναι φυσιολογική δεν υπάρχει λόγος να τα κάνουμε να αισθάνονται άσχημα ούτε να τα μαλώσουμε. Εαν πρόκειται για μια επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά που εμφανίζεται όταν το παιδί βαριέται, ως μέσον ανακούφισης ή για να εκτονώσει το άγχος του, τότε χρειάζεται να βοηθήσουμε το παιδί να εκφράσει με έναν πιο λειτουργικό τρόπο όσα έχει συσσωρεύσει. Εξερευνούμε τί οδηγεί το παιδί στην έντονη αυτή ενασχόληση και προσφέρουμε εναλλακτικές σχετικές με την απελευθέρωση του στρες που μπορεί να βιώνει. Βεβαίως, αναφέρουμε οτι ο αυνανισμός είναι φυσιολογικός, για να μην ενοχοποιήσουμε την πράξη και εξηγούμε οτι γίνεται μόνο σε ιδιωτικό χώρο. Επίσης, βοηθείστε το παιδί να αποκτήσει μια ισορροπημένη αυτοεικόνα γιατί ορισμένα παιδιά που δεν διατηρούν θετική εικόνα για τον εαυτό τους διαφεύγουν σε έντονη ενασχόληση με τα γεννητικά τους όργανα ως μέσον ανακούφισης και παρηγοριάς. Τέλος, καλύτερα να έχετε έναν ανοιχτό διάλογο για αυτό το θέμα με το παιδί και βοηθάει, αν υπάρχει η δυνατότητα, να μιλάει στο αγόρι ο μπαμπάς και στο κορίτσι η μαμά.

H Κρίστη Πόππη είναι παιδοψυχολόγος και υποψήφια Διδάκτωρ.

Διατηρεί το προσωπικό της γραφείο στην Θεσσαλονίκη και συντονίζει τις διαδραστικές ομάδες γονέων «Parents’ Talks»

www.kristipoppi.com