Πώς να μιλήσουμε στα παιδιά για το διαζύγιο

Πολύ συχνά, όταν δύο σύντροφοι αποφασίζουν να χωρίσουν, βρίσκονται μπροστά σε μία επιπλέον δυσκολία: Δυσκολεύονται, δεν γνωρίζουν, δεν νοιώθουν καθόλου άνετα, για το πως θα διαχειριστούν το θέμα αυτό με το παιδί ή τα παιδιά τους. Αναρωτιούνται αν πρέπει να τους μιλήσουν, πως πρέπει να τους μιλήσουν, ποιός να το κάνει, να είναι μαζί ή χωριστά, πότε; που; Tα ερωτήματα είναι πολλά και οι γονείς έχουν αγωνία. Θέλουν να προστατέψουν τα παιδιά τους όσο μπορούν, από την επώδυνη, για όλους, διαδικασία του χωρισμού.

Γράφει ο Ψυχολόγος–Σύμβουλος Οικογένειας Γιάννης Ξηντάρας

Ας δούμε λοιπόν τα πράγματα με την σειρά τους ξεκινώντας από το τελευταίο:

H επώδυνη διαδικασία του διαζυγίου… Όντως σε κάθε περίπτωση το διαζύγιο σηματοδοτεί ένα τέλος, και ως τέτοιο ποτέ δεν μπορεί να είναι ευχάριστο, ούτε εύκολο. Δυστυχώς, δεν μπορούμε να προστατέψουμε τα παιδιά από αυτήν την αλήθεια. Τα παιδιά αναπόφευκτα θα στεναχωρηθούν, θα πονέσουν, θα λυπηθούν, θα χρειαστούν χρόνο να κάνουν την μετάβαση στην νέα πραγματικότητα (όποια και αν είναι αυτή). Οι γονείς πρέπει να μπορέσουν να το αποδεχτούν και να ξεκινήσουν μ’ αυτό ως δεδομένο. Δεν υπάρχουν ούτε μαγικές λύσεις, ούτε μαγικοί τρόποι…

Κατά συνέπεια η προσπάθεια τους, στο να τους επικοινωνήσουν “το πως έχουν τα πράγματα”, πρέπει να εστιάσει στην ειλικρίνεια, να μιλήσουν με την γλώσσα της αλήθειας, ήρεμα και μένοντας στην ουσία.

Πιο αναλυτικά:

1. Kαλό είναι η κουβέντα να γίνει το ταχύτερο, αφού όμως το ζευγάρι έχει πάρει τις οριστικές αποφάσεις. Όχι πριν από αυτές για να αποφύγουν παλινδρομήσεις, ούτε όμως και αρκετά αργότερα για να μην εκθέτουν τα παιδιά χωρίς πληροφορίες σ’ ένα κλίμα αμφίθυμο (εώς και τοξικό).

2. Καλό είναι η κουβέντα να γίνει και με τους δύο γονείς παρόντες. Κάτι τέτοιο έχει τη συμβολική αξία ότι ενώ το ζευγάρι χωρίζει, οι γονείς δεν διασπούνται, μένουν μαζί ενώπιων των παιδιών τους και το αντιμετωπίζουν ενωμένοι.

3. Καλό είναι στην κουβέντα οι γονείς να πουν τα βασικά σημεία που αφορούν τα παιδιά (κι όχι την σχέση του ζευγαριού) συμφωνώντας αναμεταξύ τους, αποφεύγοντας επικρίσεις και αλληλοκατηγορίες.

4. Επισημαίνουμε, υπογραμμίζοντας με ένταση, ότι για το διαζύγιο δεν ευθύνονται τα παιδιά σε καμία περίπτωση και για κανέναν λόγο (συχνά τα παιδιά νιώθουν ένοχα για μία τέτοια εξέλιξη…)

5. Επιτρέπουμε στα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματα τους (προσοχή: όχι την γνώμη τους! Δεν τα ρωτάμε, τα ενημερώνουμε). Τα παιδιά θα θυμώσουν, θα στεναχωρηθούν, θα πενθήσουν, θέλουν χώρο και χρόνο για να μπορέσουν να μεταβολίσουν το συναισθηματικό τους φορτίο…

Κάπως έτσι, σε γενικές γραμμές μπορούμε να προσεγγίσουμε ένα θεμα δύσκολο και λεπτό όπως αυτό ενός διαζυγίου. Με ειλικρίνια, αμεσότητα, ηρεμία και υπομονη. Πάνω απ’ όλα με σταθερότητα απέναντι στα παιδιά, την σχέση μας μαζί τους, που έτσι κι αλλιώς κλιδωνίζεται από την ένταση του χωρισμού.

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας.

Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.