Κανόνες Ηλιοπροστασίας για παιδιά και βρέφη

16/06/2019

Η χώρα μας αποτελεί πόλο έλξης πολλών τουριστών από όλο τον κόσμο, που έρχονται για τον μοναδικό ήλιο και τη θάλασσα. Ειδικά το καλοκαίρι μας προσφέρει άφθονες ευκαιρίες για παιχνίδι στη θάλασσα με τα παιδιά. Η έκθεση των παιδιών στον ήλιο θέλει ιδιαίτερη προσοχή και οφείλουμε να τηρούμε αυστηρά τους κανόνες προστασίας από τον ήλιο. Η Κωνσταντίνα Φραγκιά Τσίβου, M.D., Ph.D, Παθολογοανατόμος και Πρόεδρος του Οργανισμού για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση του Μελανώματος «ΜΕΛΑΜΠΟΥΣ», παραχώρησε συνέντευξη στο Travel4Kids και μας έδωσε απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα που αφορούν τη σωστή προστασία των παιδιών μας από την ηλιακή ακτινοβολία.

Ποιες ώρες της ημέρας επιτρέπεται ένα παιδί να βρίσκεται στη θάλασσα και για πόση διάρκεια;
Το μήκος της σκιάς μας και η σχέση της με το σώμα μας, αποτελούν τον καλύτερο οδηγό για την ασφαλή επιλογή του κατάλληλου χρόνου της μέρας για να παίξει ένα άτομο και ιδιαίτερα ένα παιδί στην παραλία ή να κολυμπήσει στη θάλασσα. Πρόκειται για φυσικό και αλάνθαστο ρολόι, που καταδεικνύει αποτελεσματικά τις καθορισμένες από την ιατρική έρευνα επικίνδυνες ώρες που θα έπρεπε να αποφεύγεται η έκθεσή μας στον ήλιο.
Συγκεκριμένα, όταν η σκιά μας είναι μακριά και απομακρύνεται από το σώμα, είναι η ώρα κατάλληλη για κολύμπι και γενικά δραστηριότητες στην ύπαιθρο. Αντίθετα, όταν η σκιά μας πλησιάζει, γίνεται μικρότερη από το ύψος του σώματός μας ή εξαφανίζεται τελείως [γεγονός που συμβαίνει το μεσημέρι] θα πρέπει να αποφεύγουμε την παραμονή μας στη θάλασσα ή στην ύπαιθρο για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 30 λεπτών.
Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ότι η υπεριώδης [UV] ακτινοβολία επιδρά στο ανθρώπινο σώμα και μπορεί να προκαλέσει ηλιακό έγκαυμα και μέσα στη θάλασσα, την ώρα που κολυμπάμε, μέχρι βάθους 50εκ από την επιφάνειά της.
Για τους γονείς που είναι εξοικειωμένοι με τις εφαρμογές του κυβερνοχώρου, μπορούν να αναζητήσουν ηλεκτρονικές εφαρμογές (πχ www.uvnet.gr) που τους δίνουν πληροφορίες σχετικά με το βαθμό επικινδυνότητας της UV ακτινοβολίας, σε συγκεκριμένη ώρα και μέρα, σε κάθε σημείο της Ελλάδας

Ο χρόνος που μπορεί να κολυμπήσει ένα παιδί στη θάλασσα, εξαρτάται από την ηλικία του, τη φυσική αντοχή του, την ώρα της ημέρας και την εποχή του χρόνου. Προϋπόθεση αποτελεί η θάλασσα να είναι καθαρή, ζεστή και ελεύθερη μικροβίων.

Για το μωρό μέχρι 6 μηνών η παραμονή στο νερό πρέπει να συνδυάζεται με λίγα ‘βουτήγματα’ για χρονικό διάστημα ελάχιστων λεπτών και με τη χρήση καπέλου. Ο γονιός πρέπει να γνωρίζει ότι το μικρό παιδί, ιδιαίτερα στη βρεφική ηλικία δεν έχει αναπτύξει ικανοποιητικά το σύστημα ρύθμισης της θερμοκρασίας του σώματός του και μπορεί μέσα σε λίγα λεπτά να παρουσιάσει υπερβολική πτώση της θερμοκρασίας του [υποθερμία], επικίνδυνη για την υγεία του. Το μωρό, μετά την απομάκρυνσή του από τη θάλασσα θα πρέπει να σκουπισθεί με πετσέτα και να φορέσει ρούχο που θα καλύπτει όσο το δυνατόν καλύτερα το σώμα του με τρόπο που θα του επιτρέπει να δροσίζεται από τον αέρα. Στην ηλικία αυτή, δεν συνιστάται η χρήση αντηλιακού, που μπορεί να προκαλέσει δερματικές αντιδράσεις. Ταυτόχρονα απαγορεύεται η παραμονή του μωρού στον ήλιο μεσημεριάτικα ή για πολύ χρόνο τις υπόλοιπες ώρες της μέρας και μάλιστα χωρίς ρούχα. Προτείνονται χαλαρά σε εφαρμογή ρούχα που θα καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερο τμήμα της επιφάνειας του σώματος, επιτρέποντας ταυτόχρονα στον αέρα να δροσίζει το σώμα του. Μολονότι τα σκουρόχρωμα και στεγνά ρούχα, έχουν καλύτερη αντηλιακή δράση έναντι της UV ακτινοβολίας, στην ηλικία αυτή, μπορεί να χρησιμοποιηθούν και ανοιχτόχρωμα ρούχα, για την προστασία του μωρού από τη ζεστή ακτινοβολία, την υπέρυθρη [ΙR].
Για μεγαλύτερα παιδιά μέχρι ενός έτους, ο χρόνος παραμονής τους στη θάλασσα θα πρέπει να γίνεται με προσοχή, εξατομικευμένα ανάλογα με τις αντοχές του κάθε παιδιού και πάντα σε συνδυασμό με τη χρήση καπέλου και αντηλιακού. Σημεία που θα πρέπει να ευαισθητοποιήσουν το γονιό να απομακρύνει άμεσα το παιδί από τη θάλασσα, αποτελούν η αλλαγή του χρώματος των χειλιών του και των άκρων του [ποδιών ή χεριών] προς το υποκύανο, το τρέμουλο των χειλιών του ή της φωνής του και το σηκωμένο ‘χήνειο’ δέρμα του.
Μεγαλύτερα του έτους παιδιά μπορούν να παραμείνουν στη θάλασσα και στην παραλία όσο επιθυμούν ή όσο το επιτρέπει ο φωτότυπός τους, με σωστή τήρηση των κανόνων ηλιοπροστασίας που συνοψίζονται στην ακροστιχίδα Μ.Α.Γ.Ι.Κ.Ο από τα αρχικά των λέξεων Μπλούζα, Αντηλιακό, Γυαλιά, Ισκιος, Καπέλο και Ομπρέλα. Είναι προφανές, ότι το παιδί θα πρέπει να βγει στη στεριά, αν παρουσιάσει τις μεταβολές δέρματος / χειλέων και τρέμουλο φωνής ή χειλέων που επισημαίνονται στην παραπάνω παράγραφο.

kanones-ilioprostasias-paidia-melampous-roloi

Στην Ελλάδα, ποιά δερματικά προβλήματα παρουσιάζονται συχνότερα σε παιδιά εξαιτίας της ελλιπούς αντηλιακής προστασίας;
Το ηλιακό έγκαυμα και η φωτοευαισθησία αποτελούν παθολογικές καταστάσεις του δέρματος που σχετίζονται με την ελλιπή αντηλιακή προστασία ενός παιδιού, μαζί με οφθαλμολογικά προβλήματα, ηλίαση, αφυδάτωση κλπ.
Είναι βασικό να διευκρινισθεί ότι η έννοια της ηλιοπροστασίας δεν αφορά μόνον στο αντηλιακό αλλά στο σύνολο των κανόνων της που συνοψίζονται στο μνημονευτικό κανόνα Μ.Α.Γ.Ι.Κ.Ο ΡΟΛΟΪ. Η λέξη Μ.Α.Γ.Ι.Κ.Ο. προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Μπλούζα, Αντηλιακό, Γυαλιά, Ισκιος, Καπέλλο και Ομπρέλα. Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει ο Ίσκιος το μήκος του οποίου προσδιορίζει το κατάλληλο ή μη της ώρας έκθεσης του παιδιού στον ήλιο. Το αντηλιακό συμβάλλει επίσης στην προφύλαξη του δέρματός του αλλά η χρήση του ανεπαρκεί αν δεν συνδυάζεται με τη χρήση μπλούζας, γυαλιών ηλίου, καπέλου και ομπρέλας.
Το σκουρόχρωμο μπλουζάκι, το πλατύγυρο καπέλο και η χρήση ειδικών γυαλιών ηλίου για παιδιά μεγαλύτερα του 1-1,5 έτους, με ειδική κατασκευή που εξασφαλίζουν το ράϊσμα χωρίς σπάσιμο του γυαλιού σε περίπτωση πτώσης του παιδιού συμπληρώνουν το πάζλ των κανόνων ηλιοπροστασίας.

Η ομπρέλα, αποτελεί βασικό εξάρτημα της ηλιοπροστασίας για τις ώρες που η σκιά του παιδιού είναι μακριά. Αντίθετα απαγορεύεται και θεωρείται από τα βασικότερα σφάλματα στην εφαρμογή των κανόνων ηλιοπροστασίας, η παραμονή παιδιού κάτω από ομπρέλα τις ακατάλληλες ώρες, όταν η σκιά είναι μικρή ή εξαφανίζεται. Η χρήση της ομπρέλας στις συγκεκριμένες ώρες είναι απατηλά προστατευτική, αφού δεν παρέχει ουσιαστική προστασία από την UV ακτινοβολία η οποία ανακλώμενη στην άμμο, το βότσαλο ή ακόμα και στη θάλασσα όταν είναι δίπλα στη θέση όπου παίζει το παιδί, ‘καίει’ το δέρμα του.

Οι Έλληνες γονείς είναι ενημερωμένοι για τους κινδύνους από τον ήλιο; Από πού μπορούν να ενημερώνονται υπεύθυνα;
Οι νέοι Έλληνες γονείς είναι σε σημαντικό βαθμό ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι σε θέματα που αφορούν την υγεία των παιδιών τους και ενημερώνονται για θέματα προληπτικής ιατρικής μεταξύ των οποίων και για τους κινδύνους από τον ήλιο.
Οι δερματολόγοι και οι παιδίατροι μπορούν να τους συμβουλεύσουν σχετικά με το θέμα. Επιπρόσθετα, καταχωρήσεις ιατρικής σχετικής πληροφορίας σε έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, αποτελούν πηγές γνώσης, ενώ ο κυβερνοχώρος, επιτρέπει την αξιολόγηση εκ μέρους τους των γραφομένων, σε κάθε περίπτωση.
Τέλος, σπουδαίο ρόλο σωστής ενημέρωσής τους αποτελεί και το σχολείο με την ενσωμάτωση ιατρικών σχετικών ομιλιών προς τα μέλη Συλλόγων Γονέων, κατά τη διάρκεια προγράμματος Αγωγής Υγείας σχετικού με την Ηλιοπροστασία.

Σχετικά με την ένδυση του παιδιού στη παραλία, αρκεί ένα απλό μπλουζάκι ή απαιτείται ειδικό ρούχο με αντηλιακή προστασία;
Ειδικά ρούχα κατασκευασμένα με ειδικό τρόπο ώστε να παρέχουν αντηλιακή προστασία έναντι της UV ακτινοβολίας, έχουν κατασκευασθεί αρχικά για άτομα με ειδικά προβλήματα υγείας που προκύπτουν από την έκθεσή τους στον ήλιο. Σήμερα, η χρήση τους έχει επεκταθεί και σε άτομα χωρίς παρόμοια νοσήματα. Έχουν υψηλό κόστος και η αντηλιακή τους δράση εξασφαλίζεται με τη χρήση κατά την κατασκευή τους ουσιών που εμποδίζουν τη διείσδυση των UV ακτινοβολιών. Οικονομικότερα ρούχα αυτής της κατηγορίας, μπορεί να μην προσφέρουν μετά ορισμένα πλυσίματα του ρούχου το βαθμό ηλιοπροστασίας που υπόσχονται, γεγονός που θα εκδηλωθεί με ερυθρότητα και ηλιακό έγκαυμα του δέρματος του παιδιού.
Οι γονείς θα πρέπει να ξέρουν ότι αντηλιακή δράση κατά των UV ακτινοβολιών έχει κάθε σκουρόχρωμο ρούχο, δυνατής πλέξης, στεγνό και χαλαρό κατά την εφαρμογή του στο σώμα του παιδιού.
Αντίθετα το λευκό ρούχο δεν έχει αντηλιακή δράση. Συνιστάται μόνον σε πολύ ζεστές ημέρες, οπότε απορροφώντας την υπέρυθρη ηλιακή ακτινοβολία εξασφαλίζει δροσιά στο παιδί. Υπενθυμίζεται πάντως ότι τέτοιες μέρες, τα παιδιά δεν πρέπει να εκτίθενται στον ήλιο.

Η Κωνσταντίνα Φραγκιά – Τσίβου, M.D., Ph.D, Ιατρός Παθολογοανατόμος, είναι Επιστημονική Διευθύντρια του Παθολογοανατομικού Εργαστηρίου HistoBio Diagnosis [HBD] και Πρόεδρος του «ΜΕΛΑΜΠΟΥΣ», Οργανισμού για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση του Μελανώματος.
Στοιχεία Επικοινωνίας: dfrangia@otenet.gr

πηγή www.travel4kids.gr