Η προσαρμογή των νέων μαθητών στον παιδικό σταθμό

Η είσοδος του μικρού παιδιού αποτελεί μια νέα φάση στην αναπτυξιακή πορεία ζωής της οικογένειας. Το παιδί βγαίνει από το στενό και προστατευτικό οικογενειακό περιβάλλον και κάνει τα πρώτα του κοινωνικά βήματα σε μια μικρογραφία της κοινωνίας, τον παιδικό σταθμό όπου συναντά ένα νέο περιβάλλον με καινούρια πρόσωπα, φίλους και κανόνες πρόκειται να μπει στη ζωή του μικρού σας παιδιού.

Η είσοδος του παιδιού σας στον παιδικό σταθμό σηματοδοτεί την κοινωνική, νοητική και συναισθηματική ανάπτυξή του. Μέσα από αυτή τη διαδικασία  θα αναπτύξει και θα καλλιεργήσει ικανότητες και δεξιότητες που θα το βοηθήσουν στη μετέπειτα ζωή του και θα ενισχυθεί σταδιακά η αυτονομία του και η ανεξαρτησία του.

Η μετάβαση από την οικογένεια στον παιδικό σταθμό είναι μια φυσιολογική εξελικτική διαδικασία με πολλές αλλαγές στην οποία καλούνται όλα τα μέλη της οικογένειας να προσαρμοστούν. Σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια καινούρια φάση ζωής, όχι μόνο για το παιδί, αλλά για όλη την οικογένεια.  Έντονα και ανάμεικτα συναισθήματα, όπως άγχος, αγωνία, περιέργεια, φόβος, ανησυχία και προσμονή κυριεύουν γονείς και παιδιά, όσο ο καιρός πλησιάζει για το νέο ξεκίνημα.

Τα παιδιά δεν ξέρουν τι να περιμένουν, ενώ οι γονείς ανησυχούν  για την  ομαλή ένταξη του παιδιού στον παιδικό σταθμό. Όλες αυτές οι ανησυχίες είναι λογικό και φυσιολογικό να υπάρχουν, είναι όμως στο χέρι σας αυτή η μετάβαση να είναι όσο το δυνατόν πιο ομαλή, τόσο για το παιδί σας όσο και για εσάς!

Ο παιδικός σταθμός ή το νηπιαγωγείο συνοδεύονται από μια σειρά αλλαγών στην οικογενειακή ζωή. Πολλοί γονείς βιώνουν αυτή την αλλαγή σα μια διαδικασία αποχωρισμού, με έντονα συναισθήματα όπως ανησυχία, φόβο, δισταγμό, αμφιβολία κ.ά., με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να αποδεχτούν τη νέα πραγματικότητα τόσο οι ίδιοι, όσο και το παιδί. Συνήθως συμπίπτουν με την επιστροφή της μητέρας στην εργασία ή την απόκτηση ενός ακόμη παιδιού.

Πολλές φορές ο αποχωρισμός είναι δυσκολότερος για τη μητέρα απ’ ότι για το παιδί, εξαιτίας των ενοχών που ενδεχομένως νιώθει για την «εγκατάλειψή» του στον παιδικό σταθμό, εξαιτίας του άγχους της αν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σχολείου, αν θα κάνει φίλους, αν οι δασκάλες του θα το αγαπούν και θα το προσέχουν ή εξαιτίας της θλίψης της, η οποία μπορεί να πηγάζει από το γεγονός της απομάκρυνσης του παιδιού από κοντά της. Η επιτυχής προσαρμογή του παιδιού στο σχολείο βιώνεται πολύ συχνά από τις μητέρες ως «απόρριψη» ή ως ένδειξη της ανεπάρκειάς τους ως προς το γονικό ρόλο.

Η επιτυχής προσαρμογή του παιδιού στον παιδικό σταθμό ή το νηπιαγωγείο εξαρτάται άμεσα από τη στάση των γονέων. Το άγχος του παιδιού να αποχωριστεί τους γονείς του και οι δυσκολίες προσαρμογής του στο σχολείο συνδέονται άμεσα με το άγχος των γονιών του. Το άγχος της μητέρας για τις εμπειρίες του παιδιού στον παιδικό σταθμό, για την προσοχή και τη φροντίδα που θα λάβει από τους παιδαγωγούς του και για τη σχέση του με τους συνομηλίκους του, μεταβιβάζεται στο παιδί άμεσα ή έμμεσα.

Οι τύψεις, η θλίψη, το άγχος της μητέρας διαγράφονται στο πρόσωπό της, στον τόνο της φωνής της, στις χειρονομίες της. Τα παιδιά έχουν την ικανότητα να «διαβάζουν» το πρόσωπό και τη στάση του σώματός των γονιών του. Η παραμικρή ένδειξη αμφιβολίας ή ανησυχίας γίνεται πολλές φορές αντιληπτή από τα παιδιά, παρά την προσπάθειά μας να την αποκρύψουμε. Μία τέτοια ένδειξη θα τους προκαλέσει φόβο και ανασφάλεια και θα δυσχεράνει την ένταξή τους στο σχολικό περιβάλλον.

Αρχικά, πριν προετοιμαστεί το παιδί, οι ίδιοι οι γονείς θα πρέπει να έχουν προετοιμαστεί ψυχολογικά για την επερχόμενη αλλαγή στη ζωή τους. Αυτή η αλλαγή, θα είναι ευχάριστη για το παιδί, μόνο αν αισθάνονται ότι είναι ευχάριστη και για τους ίδιους. Για το λόγο αυτό οι γονείς μπορούν να διαμορφώσουν τις συνθήκες για να υποδεχτούν την καινούργια κατάσταση με σιγουριά και εμπιστοσύνη στις ικανότητες και τις δυνάμεις τους.

Συγγραφέας: Βασιλική Μάντζιου, Ψυχολόγος – Υπαρξιακή Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, MSc Κοινωνικής Ψυχιατρικής Παιδιών και Ενηλίκων, Ψυχολογικό Θεραπευτικό Κέντρο «Συναίσθηση»

πηγή www.psychologynow.gr