Οι ιστορίες και η δραματοποίηση τους μέσω του παιχνιδιού και άλλων τεχνών βρίσκονται στον πυρήνα της παιδικής ευτυχίας. Είναι παγκόσμια σημαντικές για την υγεία και την ευημερία των παιδιών όπως αναφέρονται ακόμα στα δικαιώματα του παιδιού από το 1989. Αν δούμε τι λένε τα δικαιώματα του παιδιού για τα παραπάνω θα πρέπει να τονίσουμε δυο συγκεκριμένα άρθρα:

1. Το παιδί έχει δικαίωμα να ξεκουράζεται και να έχει ελεύθερο χρόνο όπως επίσης να συμμετέχει σε ψυχαγωγικές δράσεις που να είναι σύμφωνες με την ηλικία του. Θα πρέπει να είναι ελεύθερο να συμμετέχει στην πολιτισμική ζωή και τις τέχνες.

2. Οι χώρες που έχουν υπογράψει τα δικαιώματα του παιδιού θα πρέπει να σέβονται και να προωθούν το δικαίωμα του παιδιού να συμμετέχει στην πολιτισμική και πολιτιστική ζωή και να σιγουρευτούν πως θα δίνονται ίσες ευκαιρίες στα παιδιά για πολιτιστικά, καλλιτεχνικά και ψυχαγωγικά δρώμενα.

Η πολιτισμική και πολιτιστική ζωή είναι μέρος της ατομικής, κοινωνικής και εθνικής μας ταυτότητας. Έχουμε διαμορφωθεί από την κουλτούρα μας και έχουμε βαθιά ριζωμένα μέσα μας μια σχέση με τον «ιστορικό μας εαυτό» μερικές φορές σε υποσυνείδητο επίπεδο. Οι ιστορίες είναι μέρος της ιστορίας μας και του μεγάλου μας παρελθόντος μας σαν άνθρωποι. Σήμερα που ζούμε σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον, έχουμε ένα μεγάλο αρχείο ιστοριών να διαβάσουμε και να δούμε πόσο ενδιαφέρουσες είναι όλες αυτές οι ιστορίες που μπορούμε να διαβάσουμε αλλά και να βρούμε κοινά σημεία μεταξύ τους ανεξάρτητα κουλτούρας και πολιτισμού. Ας εξετάσουμε όμως και βιολογικά πως μια ιστορία μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο ενός παιδιού.

Οι ιστορίες και ο εγκέφαλος του παιδιού

Οι έρευνες και οι εξελίξεις την νευρολογίας μας έδωσαν ενδείξεις για να καταλάβουμε περισσότερο το πόσο σημαντικό είναι το παιχνίδι, οι τέχνες και οι ιστορίες για την εξέλιξη του εγκεφάλου.

Το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου είναι κυριότερα υπεύθυνος για τις αριθμητικές πράξεις, την λογική, τα γεγονότα και την ακολουθία τους. Το δεξί ημισφαίριο ασχολείται με τα αισθήματα, την δημιουργικότητα, τις τέχνες και τα ένστικτα. Είναι επίσης υπεύθυνο και για την «πλήρη εικόνα» που σχηματίζουμε από καταστάσεις και πράγματα ενώ το αριστερό σε αυτή τη περίπτωση δίνει έμφαση στις λεπτομέρειες.

Αν το δούμε σε γενικές γραμμές, η μοντέρνα εκπαίδευση δίνει έμφαση στην εκπαίδευση του αριστερού μέρους του εγκεφάλου παρά στο δεξιό. Οι τέχνες φαίνονται σαν κάτι το αβέβαιο σε σχέση με τα επιστημονικά δεδομένα που φαίνεται να ελέγχονται από τη λογική. Αυτή η εικόνα του εκπαιδευτικού συστήματος φαίνεται να αλλάζει αργά με νέες έρευνες που δείχνουν σημαντική σύνδεση ανάμεσα στα δυο ημισφαίρια του εγκεφάλου και το πως δουλεύουν μεταξύ τους. Για παράδειγμα, σχηματίζουμε μια υπόθεση μέσω του ενστίκτου μας ενώ στην συνέχεια χρησιμοποιούμε την λογική για να την απορρίψουμε ή όχι. Αυτό δείχνει το πόσο σημαντικές είναι οι τέχνες, οι ιστορίες και το ελεύθερο παιχνίδι στη ζωή του παιδιού. Ειδικότερα βλέπουμε πως ένα παιδί από την προσχολική του ηλικία και μετέπειτα θα πρέπει να έχει μια ισορροπία στις δραστηριότητες του ώστε να υπάρχει και ισορροπία στις αποφάσεις του και την συμπεριφορά του.

Έρευνες σχετικά με την επίδραση των ιστοριών στον ανθρώπινο εγκέφαλο δείχνουν πως όταν ακούμε μια ιστορία έχουμε σημαντικά οφέλη τα οποία επηρεάζουν 4 τομείς στον εγκέφαλο:

1.Την έκκριση ντοπαμίνης

2. Τους κατοπτρικούς νευρώνες

3. Τον νευρικό συντονισμό

4. Την δραστηριότητα στον προμετωπιαίο λοβό

Η έκκριση ντοπαμίνης συμβαίνει όταν κάτι που βιώνουμε είναι ευχάριστο ή βαθιά συναισθηματικό. Η ιστορίες βοηθούν τα παιδιά να τις συνδέσουν με ευχάριστα και συναισθηματικά γεγονότα όταν συνδυαστούν με το θεατρικό παιχνίδι ή την δραματοποίηση. Όσον αφορά τους κατοπτρικούς νευρώνες που βοηθούν τα παιδιά να δημιουργήσουν μοντέλα συμπεριφοράς σύμφωνα με αυτά των ενηλίκων, οι ιστορίες βοηθούν στην πράξη μοιράζοντας μοντέλα συμπεριφοράς από τους ήρωες και μαθαίνοντας διάφορες αντιδράσεις από διάφορες καταστάσεις που βιώνουν οι πρωταγωνιστές. Ακόμα, ο νευρικός συντονισμός μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί που ακούει μια ιστορία να την επεξεργαστεί και να την φτιάξει ανάλογα τις ιδέες ή τις εμπειρίες του. Τέλος, οι ιστορίες όταν αυτές δίνονται στα παιδιά μέσω του λόγου και των εικόνων πολλές περιοχές του εγκεφάλου εμπλέκονται στο να επεξεργαστεί και να αρχειοθετηθεί η ιστορία. Επίσης διαβάζοντας μπορεί να νιώσουμε κάθε είδους συναίσθημα όπως αγάπη, θυμό, έκπληξη κ.α. Ο προμετωπιαίος  λοβός που σχετίζεται με την μνήμη, την παρορμητικότητα και την γλώσσα είναι από τις περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκεται περισσότερο όταν ακούει μια ιστορία.

πηγή oneirovates.com