6 τρόποι με τους οποίους παραβιάζουμε τα όρια των παιδιών μας

Έχετε παρατηρήσει ποτέ ότι ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα παιδιά είναι τελείως διαφορετικός από τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τους ενήλικες; Ο λόγος είναι προφανής αφού τα παιδιά δεν έχουν τις εμπειρίες των ενηλίκων, οι οποίοι, θεωρητικά, κατανοούν καλύτερα κάποιες έννοιες. Παρόλα αυτά ο τρόπος με τον οποίο συχνά παραβιάζουμε τα όρια των παιδιών μας θα μπορούσε άνετα να μας φτάσει μέχρι τα δικαστήρια, αν στη θέση των παιδιών μας ήταν κάποιος ενήλικας.

Η στιγμή που συνειδητοποιώ ότι και εγώ παραβιάζω συχνά τα όρια των παιδιών μου είναι όταν κάποιος άλλος κάνει το ίδιο σε μένα. Συνήθως το παιδί όμως σε αντίθεση με το γονιό δεν μπορεί να αντιδράσει όταν τα όριά του δεν γίνονται σεβαστά και όταν το άτομο που αρνείται να σεβαστεί τα όρια αυτά είναι η μαμά ή ο μπαμπάς.

Τα παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών βρίσκονται στη χειρότερη θέση καθώς οι γονείς έχουν συνηθίσει να τα αντιμετωπίζουν και να τους συμπεριφέρονται με ένα συγκεκριμένο τρόπο, που τους δείχνει ότι δεν έχουν κερδίσει ακόμα το δικαίωμα στα όρια πόσο μάλλον στον προσωπικό χώρο. Κι όμως ξεχνάμε ότι όλα τα παιδιά αξίζουν σεβασμό, ιδιωτικότητα και σωματική αυτονομία.

Ακολουθούν ορισμένοι τρόποι με τους οποίους ακούσια τις περισσότερες φορές ακυρώνουμε τα παιδιά μας και παραβιάζουμε τα όριά τους. Είναι πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε έτσι ώστε να υποστηρίξουμε τα παιδιά μας όταν δεν μπορούν να υποστηρίξουν τους εαυτούς τους:

• Αναγκαστικά φιλιά σε σόγια, θειάδες κλπ.

Με ενοχλεί πολύ όταν ένας ξένος προσπαθεί με το ζόρι να φιλήσει το παιδί μου. Στην ηλικία που είναι η κόρη μου δεν είναι αρκετά μεγάλη για να καταλάβει ότι αυτό είναι λάθος, εγώ όμως ως γονέας μπορώ να το αντιληφθώ. Θα πλησιάζαμε ποτέ έναν ενήλικα που πρώτη φορά γνωρίζουμε και εκείνος δε μας ξέρει να τον πάρουμε αγκαλιά ή να τον φιλήσουμε; Όχι, αφού είναι πιθανό να μας κάνει μήνυση οπότε γιατί να το κάνουμε στα παιδιά; Μην αναγκάζετε τα παιδιά να κάνουν πράγματα που δεν θέλουν. Η φυσική επαφή είναι κάτι που μπορεί να τα ενοχλήσει όπως ακριβώς θα ενοχλούσε και ένα μεγάλο.

• Αγκαλιές με το στανιό

Ό, τι ισχύει παραπάνω για τα φιλιά ισχύει και εδώ με τις αγκαλιές. Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να αναγκάζουμε κανέναν είτε ενήλικα, είτε παιδί να μας αγκαλιάσει χωρίς να το θέλει όσο και αν οι συγγενείς επιμένουν κάτι που είναι πολύ συνηθισμένο. Αναγκάζοντας ένα παιδί να μας πάρει αγκαλιά χωρίς να το θέλει είναι σαν να του κλέβουμε την επιλογή να αρνηθεί την επαφή και ακυρώνουμε τα διδάγματα που τόσα χρόνια προσπαθούσαμε να του μάθουμε. Είναι σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι τα παιδιά μας γνωρίζουν ότι αυτά έχουν την τελευταία λέξη σε ό, τι αφορά το σώμα τους. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν θέλουν να αγκαλιάσουν τη γιαγιά, τον παππού, ένα συγγενή, ένα φίλο, μία φίλη που μας επισκέφτηκε έχουν κάθε δικαίωμα να το κάνουν.

• Βία ως μέσο πειθαρχίας

Γιατί πολλοί γονείς πιστεύουν ότι έχουν το δικαίωμα να δέρνουν τα παιδιά τους; Επειδή έπεφτε καμία ξυλιά που και που όταν ήμασταν εμείς παιδιά, δεν σημαίνει ότι αυτό είναι και το σωστό. Αν έτσι έμαθες από το σπίτι σου, θα δυσκολευτείς να διορθώσεις αυτή τη συμπεριφορά, αλλά πρέπει να το κάνεις αν θέλεις να μεγαλώσεις συναισθηματικά σταθερά παιδιά.

Σκέψου αν έκανες κάτι παρόμοιο σε έναν ενήλικα. Θεωρείται παράνομο και θα είχες προβλήματα με τη δικαιοσύνη. Γιατί λοιπόν προσπαθούμε να εξορθολογήσουμε αυτή τη συμπεριφορά προς τα παιδιά μας;

• Εξαναγκασμός να κάνουν πράγματα που δεν θέλουν

Ως ενήλικας αν πω «όχι» σε κάποιον το πιο πιθανό είναι πως οι επιθυμίες μου θα γίνουν σεβαστές. Γιατί όμως όταν μας λέει το παιδί μας «όχι» το αγνοούμε και στο τέλος το αναγκάζουμε να κάνει κάτι που δεν θέλει;

Δεν λέω πως δεν πρέπει να ασκούμε βέτο στις αποφάσεις των παιδιών μας (αν θέλει γλυκό πριν από το φαγητό ή να μείνει στο σπίτι του φίλου του παραπάνω απ’ όσο του επιτρέπεις). Λέω πως πρέπει να τους αφήνουμε μικρές πρωτοβουλίες.

Ξέρετε ποιο είναι το πιο περίεργο; Μεγαλώνουμε τα παιδιά μας με την «υποκειμενική» πεποίθηση ότι έχουμε το δικαίωμα να ακυρώνουμε τις αποφάσεις τους και από την άλλη περιμένουμε τα παιδιά αυτά να γίνουν στο μέλλον αυτόνομα, ανεξάρτητα και να υπερασπιστούν τον εαυτό τους.

Θυμήσου ότι τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από αυτή τη διαδικασία. Αν θες το παιδί σου να σκεφτεί κριτικά και να πάρει τις δικές του αποφάσεις, πρέπει να του αποδείξεις ότι οι απόψεις του και η γνώμη του έχουν σημασία.

• Απάρνηση των συναισθημάτων τους

Θα πήγαινες ποτέ σε έναν ενήλικα να του πεις «Άσε τα μούτρα και φτιάξε το ύφος σου. Δεν έχεις λόγο να κρατάς μούτρα». Λίγο δύσκολο. Το κάνουμε όμως συνέχεια στα παιδιά μας. Δεν μπορώ να θυμηθώ πόσες φορές έχω πει στον γιο μου να σταματήσει να κλαίει.

Το να επιτρέπουμε ή να απαγορεύουμε στα παιδιά μας να κλαίνε και να εκφράζουν τα συναισθήματά τους είναι κάτι εντελώς παράλογο, αφού τους στέλνει συγκεχυμένα μηνύματα και τα μπερδεύει. Τα παιδιά δεν είναι ενήλικες. Οι ενήλικες μπορούν όμως να γίνουν παιδιά και να συμπεριφέρονται όπως αυτά. Γιατί λοιπόν η ηλικία μας να μας δίνει την ελευθερία να ενεργούμε όπως θέλουμε ενώ τα παιδιά να μην έχουν το δικαίωμα να βιώσουν τις ίδιες «καλές» και «κακές» μέρες που βιώνουμε εμείς οι μεγάλοι;

• Κουτσομπολεύοντας το παιδί μας, σε τρίτους

Δεν μπορώ να φανταστώ τι θα έκανα αν η μητέρα μου έβγαζε όλα τα «άπλυτά» μου στη φόρα (δεν εννοώ κακοπροαίρετα) σε τρίτους, ακόμα και στα αδέρφια της. Πολλές μαμάδες θέλοντας να πάρουν μία γνώμη σχετικά με κάποια συμπεριφορά των παιδιών τους λένε τα πάντα, οτιδήποτε αφορά τα παιδιά τους στην ευρύτερη οικογένεια ή σε τρίτους κάτι που κάνει ένα παιδί να ντρέπεται και να έρχεται σε πολύ δύσκολη θέση. Όσο άσχημο είναι να κουτσομπολεύεις έναν ξένο, άλλο τόσο άσχημο είναι να κουτσομπολεύεις έστω και καλοπροαίρετα το παιδί σου.

Η κατάσταση είναι πιο δύσκολη όταν το παιδί είναι σε μεγαλύτερη ηλικία και ειδικά στην εφηβεία, αφού πρόκειται για μία ηλικία δύσκολη συναισθηματικά που απαιτεί ειδική διαχείριση. Αν θες να σου έχει εμπιστοσύνη και να σου λέει τα πάντα, οφείλεις να είσαι εχέμυθη και να μην μοιράζεσαι κάθε γνώση που έχεις με τρίτους. Αν ένα παιδί που είναι στην εφηβεία μάθει ότι η μαμά του είπε ό, τι ήξερε σε κάποιον, η αντίδρασή του δεν θα είναι και η πιο ήρεμη. Τα παιδιά μας έχουν όπως και εμείς κάθε δικαίωμα στην ιδιωτικότητα.

Μετάφραση-Απόδοση: Oυρανία Παπανικολάου

Πηγή: 6 Ways We Unintentionally Violate Children’s Boundaries

πηγή csii.gr