ΔΩΡΕΑ ΜΗΤΡΙΚΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ: Συνθήκες και προϋποθέσεις

Ενημερωθείτε και προφυλάξτε την υγεία των παιδιών σας

Οι υπεύθυνοι του Ειδικού Τμήματος Προαγωγής Μητρικού Θηλασμού/ Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος του Γ.Ν. “Έλενα Βενιζέλου” αναλύουν στο mitrikosthilasmos.com τη διαδικασία επιλογής δοτριών και ασφαλούς επεξεργασίας του μητρικού γάλακτος που εξασφαλίζονται από την Λειτουργία μιας Τράπεζας Γάλακτος και εξηγούν γιατί δεν θα πρέπει να υπάρχει ανεξέλεγκτη διάθεση μητρικού γάλακτος μεταξύ των μητέρων

Επιμέλεια Σύνταξης:

Γιώργος Λιόσης, Διευθυντής ΕΣΥ, Νεογνολογικό Τμήμα, Υπεύθυνος του Ειδικού Τμήματος Προαγωγής Μητρικού Θηλασμού/ Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος

Καλλιόπη Δριτσάκου, Προϊσταμένη Τμήματος Ελέγχου Ποιότητας, Έρευνας και Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης

Παναγιώτα Βουρνά, Προϊσταμένη Ειδικής Μονάδας Προαγωγής Μητρικού Θηλασμού, Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος

Ιστορική αναδρομή

“Η αδυναμία της μητέρας να θηλάσει το νεογνό της”

Το πρόβλημα της αδυναμίας κάποιων μητέρων να παράγουν την ικανοποιητική ποσότητα γάλακτος που απαιτείται για να υποστηρίξουν διατροφικά το νεογέννητο παιδί τους είναι τόσο παλιό όσο και ο κόσμος μας.

Στους περισσότερους πολιτισμούς αλλά και θρησκείες ήταν συνηθισμένο, όταν η μητέρα δεν μπορούσε να παράγει γάλα, κάποια άλλη μητέρα, που ήδη θήλαζε το δικό της παιδί, να αναλαμβάνει να θηλάζει το συγκεκριμένο νεογνό.

Η μητέρα αυτή, «η τροφός», που αναλάμβανε να υποστηρίξει το συγκεκριμένο νεογνό, ήταν συνήθως συγγενής. Σε πολλές περιπτώσεις «η τροφός» αναλάμβανε να σιτίσει το νεογνό έναντι αδρής αμοιβής.

Η χρήση άλλης μητέρας σαν «τροφού» ήταν ιδιαιτέρα συνηθισμένο φαινόμενο μεταξύ των βασιλικών οικογενειών αλλά και της αριστοκρατίας.

Τον 18ο αιώνα στην κεντρική Ευρώπη η πρακτική της χρήσης «τροφού» έλαβε διαστάσεις επιδημίας, όχι μόνον στους πλούσιους αλλά και στις φτωχότερες κοινωνικές τάξεις.

Η μεγάλη ζήτηση τροφών, που με αμοιβή θήλαζαν ξένα παιδιά, έφερε γρήγορα πολύ σοβαρά προβλήματα στην σίτιση των νεογνών, τα οποία αύξησαν σημαντικά την νεογνική και βρεφική νοσηρότητα και θνησιμότητα, που πήγαζαν από την ανεξέλεγκτη μεταφορά λοιμώξεων και παθογόνων από άλλες μητέρες σε άλλα νεογνά μέσω του μητρικού γάλακτος.

Από τις αρχές του 19ου αιώνα άρχισαν να δημοσιεύονται στα επιστημονικά περιοδικά αλλά και στον τύπο, ισχυρές αμφιβολίες του τότε επιστημονικού κόσμου, σχετικά με την ασφάλεια που προσέφερε η χρήση «τροφών» στην σίτιση των νεογνών.

Ενώ πολλές από τις επαγγελματίες «τροφούς» θήλαζαν μεγάλο αριθμό παιδιών εγκαταλείποντας τα δικά τους παιδιά. Αξιοσημείωτο είναι δε ότι πολλές από αυτές τις επαγγελματίες τροφούς, κατανάλωναν μεγάλη ποσότητα καπνού ή και οινοπνεύματος.

Ήταν η στιγμή που είχε φτάσει πλέον η ώρα των Τραπεζών Μητρικού Γάλακτος.

Η Τράπεζα Μητρικού Γάλακτος, με τον έλεγχο των δοτριών και την παστερίωση, αποτρέπει την πιθανότητα μετάδοσης λοίμωξης διαμέσω του μητρικού γάλακτος ενώ ταυτόχρονα προσφέρει γάλα ελεύθερο επικίνδυνων ουσιών για το νεογνό ή το βρέφος.

Παρακάτω θα διαβάσετε αναλυτικά τη διαδικασία επιλογής δοτριών και ασφαλούς επεξεργασίας του μητρικού γάλακτος που εξασφαλίζονται από την Λειτουργία μιας Τράπεζας Γάλακτος. Επίσης γίνεται σαφές γιατί θα πρέπει να μην υπάρχει ανεξέλεγκτη διάθεση μητρικού γάλακτος μεταξύ των μητέρων.

Τι μου εξασφαλίζει μια οργανωμένη τράπεζα γάλακτος

Η Τράπεζα Μητρικού Γάλακτος του Γ.Ν. “Έλενα Ελ. Βενιζέλου”

Η Τράπεζα Μητρικού Γάλακτος του Γ.Ν. Έλενα Βενιζέλου, τηρεί όλες εκείνες τις αναγκαίες προδιαγραφές, που απαιτούνται, προκειμένου να παρέχεται με ασφάλεια το μητρικό γάλα στα πρόωρα αλλά και στα νεογνά με σοβαρά προβλήματα, που το έχουν ανάγκη.

Προτεραιότητα της Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος αποτελεί η πρόκληση γαλουχίας στις μητέρες, που έχουν γεννήσει πρόωρα, καθώς επίσης η συλλογή και η διάθεση του φρέσκου μητρικού γάλακτος της ίδιας της μητέρας για το πρόωρο νεογνό της, που αδυνατεί να θηλάσει προσωρινά λόγω βαριάς κλινικής κατάστασης.

Ο απώτερος στόχος για την μητέρα και το πρόωρο νεογνό της είναι η γρήγορη και ασφαλής μετάβαση από την εντερική σίτιση με καθετήρα στον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό.

Στις περιπτώσεις που κάποια μητέρα για διάφορους ιατρικούς λόγους αδυνατεί να παρέχει το δικό της γάλα, ιδιαίτερα τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννηση, η τράπεζα μητρικού γάλακτος του νοσοκομείου χορηγεί στο πρόωρο νεογνό, παστεριωμένο το μητρικό γάλα που προέρχεται από δότριες μητέρες οι οποίες θηλάζουν ήδη τα δικά τους παιδιά και προσφέρουν το περίσσευμα από το γάλα τους για ανθρωπιστικούς και αλτρουιστικούς λόγους και όχι με στόχο να κερδίσουν χρήματα.

Η εναλλακτική αυτή πρακτική, που εφαρμόζεται ως διατροφική πολιτική της ΜΕΝΝ του Γ.Ν. Έλενα Βενιζέλου, ειδικά για τις πρώτες 3 εβδομάδες ζωής των προώρων νεογνών, έχει αποδειχθεί ότι υποστηρίζει αποτελεσματικά ένα νεογνό και αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα μια μητέρα να καταφέρει να παράγει ικανοποιητική ποσότητα γάλακτος, μετά τις πρώτες δύσκολες ημέρες της γαλουχίας, ώστε να θηλάσει αποκλειστικά το δικό της παιδί για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Στις παρούσες συνθήκες προτεραιότητα στη σίτιση με παστεριωμένο μητρικό γάλα τράπεζας έχουν τα πολύ χαμηλού βάρους γέννησης νεογνά με <1.500 γρ βάρος γέννησης και τα εξαιρετικά χαμηλού βάρους γέννησης με <1.000 γρ βάρος γέννησης.

Στην Εικόνα 1, απεικονίζονται οι περιοχές από όπου προέρχονται οι δότριες της Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος του Γ.Ν. Έλενα Βενιζέλου.

Περιοχές από όπου προέρχονται οι δότριες της Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος του Γ.Ν. Έλενα Βενιζέλου

Ιστορικά αναφέρουμε ότι η Τράπεζα Γάλακτος ιδρύθηκε το 1947 στο Μαιευτήριο «Έλενα Ε. Βενιζέλου». Από την πρώτη στιγμή ίδρυσης της, η Τράπεζα Γάλακτος του Μαιευτηρίου «Έλενα Ε. Βενιζέλου» είχε πλήρη και άρτια οργάνωση.

Πρωτόκολλο λειτουργίας

Ποιοτικός Έλεγχος και Διασφάλιση Καταλληλότητας μητρικού γάλακτος στην Τράπεζα Γάλακτος

Στην πάροδο των 60 χρόνων λειτουργίας της Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος στο Μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου», έχουν οικοδομηθεί δικλείδες ασφάλειας και διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου αναφορικά με τη διαδικασία λειτουργίας, παραγωγής και διάθεσης του γάλακτος που συλλέγεται.

Η τράπεζα Μητρικού Γάλακτος στο Μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου» αποτελεί μέλος της EMBA και λειτουργεί υπό της εποπτεία της. Υπάρχουν σαφείς κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες που αναθεωρούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

Στο διάγραμμα 1 φαίνεται σε αδρές γραμμές ο τρόπος λειτουργίας της Τράπεζας του Μαιευτηρίου «Έλενα Ε. Βενιζέλου».

1. Η διασφάλιση του Ελέγχου Ποιότητας γίνεται υπό τις αρχές του HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Point) σε όλες τις διαδικασίες.
2. Όλος ο εξοπλισμός που χρησιμοποιείται στην Τράπεζα Γάλακτος (ψυγεία, παστεριωτής, luminal flow κτλ) ελέγχεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα, από εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό) και καλιμπράρεται ενώ διατηρείται παράλληλα πλήρες αρχείο λειτουργίας και συντήρησης του εξοπλισμού.
3. Το μαιευτικό προσωπικό και οι υπεύθυνοι γιατροί εκπαιδεύονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στη λειτουργία τραπεζών γάλακτος.
4. Η συλλογή του φρέσκου μητρικού γάλακτος υπόκειται στους ίδιους κανόνες υγιεινής και τεχνικής, με αυτούς που ορίζονται και για τις δότριες, με τη διαφορά ότι το φρέσκο μητρικό γάλα συστήνεται στις μητέρες να μην καταψύχεται αλλά να διατηρείται στη συντήρηση του ψυγείου, στους 0-4ο C, σε μερίδες ανά συλλογή και να μεταφέρεται άμεσα σε πάγο την επομένη της συλλογής στην Τράπεζα γάλακτος για να χορηγηθεί χωρίς καμία περαιτέρω επεξεργασία εφόσον πρόκειται για χορήγηση φρέσκου μητρικού γάλακτος στο ίδιο το νεογνό της μητέρας.
5. Η διαδικασία λειτουργίας της Τράπεζας Γάλακτος φαίνεται στο διάγραμμα 1.

Διάγραμμα 1.

Διάγραμμα Ροής Λειτουργίας Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος για Δότριες Μητρικού Γάλακτος

Η διαδικασία επιλογής των μητέρων που επιθυμούν να γίνουν δότριες

Οι μητέρες που επιθυμούν να γίνουν δότριες μητρικού γάλακτος αρχικά υποβάλλονται σε προσωπική συνέντευξη με ταυτόχρονη συμπλήρωση ερωτηματολογίου, που αφορά σε στοιχεία σχετικά με την κατάσταση της υγείας τους αλλά και γενικότερα τον τρόπο ζωής τους (Πίνακας 1-2).

Αναλυτικότερα συλλέγονται πληροφορίες για την ηλικία αλλά και την κατάσταση υγείας του παιδιού της δότριας μητέρας, τις συνήθειες και έξεις της ιδίας, ενώ τέλος διερευνάται ακόμα και η ενδεχόμενη πιθανότητα έκθεσης της σε παθητικό κάπνισμα.

Προκειμένου να διασφαλιστεί, ότι η δότρια δεν πάσχει από κάποιο μεταδοτικό νόσημα ακολουθείται η ίδια τυπική διαδικασία ελέγχου που εφαρμόζεται και στον έλεγχο των δωρητών αίματος.

Οι υποψήφιες δότριες μητέρες θα πρέπει να υποβληθούν στον παρακάτω ορολογικό έλεγχο για μεταδιδόμενα νοσήματα που φαίνεται στον πίνακα 1. Ακολούθως θα πρέπει να συμπληρωθεί ένα σύντομο ερωτηματολόγιο με μια προσωπική συνέντευξη της μητέρας από τη μαία της Τράπεζας Γάλακτος, που περιλαμβάνει τα στοιχεία που αναπτύσσει ο πίνακας 2.

Παρά το γεγονός ότι ο μεγαλοκυτταροιός (CMV) καταστρέφεται με την παστερίωση, στην τράπεζα γάλακτος του Μαιευτηρίου «Έλενα Ε. Βενιζέλου», ως επιπρόσθετη δικλείδα ασφαλείας, απορρίπτονται δείγματα θετικά στον CMV, προ παστερίωσης.

Εν τούτοις, λόγω του χαμηλού δείκτη φυματιώδους επιμόλυνσης στην χώρα μας, οι δότριες δεν ελέγχονται για την πιθανότητα λοίμωξης από φυματίωση.

Πίνακας 1.

Ορολογικός έλεγχος των υποψηφίων μητέρων που επιθυμούν να γίνουν δότριες γάλακτος

• Έλεγχος για τον ιό της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (HIV Ι και ΙΙ)
• Έλεγχος για ηπατίτιδα Β
• Αντισώματα έναντι του ιού ηπατίτιδας C
• Έλεγχος για Σύφιλη

Πίνακας 2.

Απαραίτητες προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται προκειμένου να γίνει μια μητέρα δότρια γάλακτος

Α ) Τρόπος ζωής

• Να μην είναι καπνίστρια ή να μην χρησιμοποιεί υποκατάστατα νικοτίνης.
• Να μην καταναλώνει πάνω από δύο δόσεις αλκοολούχων ποτών μια έως δύο φορές την εβδομάδα.
• Να μην καταναλώνει πάνω από τρία καφεϊνούχα ποτά την ημέρα πχ καφέ, τσάι, κόκα κόλα.
• Να μην κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών (κάνναβη, κοκαΐνη ή άλλες απαγορευμένες ουσίες).
• Να μην παίρνει βότανα πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.
• Να μην έχει μεταγγισθεί και να μην έχει κάνει τατουάζ τον τελευταίο χρόνο.
• Να μην έχει υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων τους τελευταίους 6 μήνες.
• Να μην έχει ταξιδέψει σε χώρες της Αφρικής τα τρία τελευταία χρόνια.
• Να μην έχει σεξουαλικούς συντρόφους που να είναι θετικοί για HIV ή είναι χρήστες ουσιών.
• Να μην έχει σεξουαλικούς συντρόφους που έχουν σχέσεις με άλλους άνδρες.
• Να μην έχει σεξουαλικούς συντρόφους που πάσχουν από αιμορροφιλία ή λαμβάνουν θεραπεία με υποκατάστατα αίματος.

Β) Φάρμακα: ποια φάρμακα επιτρέπονται και ποια απαγορεύονται

• Οι συνήθεις δόσεις βιταμινών και σιδήρου επιτρέπονται. Μεγάλες δόσεις βιταμινών όπως A, C, E, B6 αποτελούν αντένδειξη.
• Οι διαβητικές μητέρες που ρυθμίζονται με ινσουλίνη μπορούν να γίνουν δότριες μητρικού γάλακτος.
• Η καθημερινή χρήση παρακεταμόλης αποτελεί αντένδειξη.
• Οι μητέρες που λαμβάνουν συμπληρωματικά θυροξίνη μπορούν να γίνουν δότριες εφόσον ελέγξουν τα επίπεδα Τ4.
• Οι μητέρες που πάσχουν από άσθμα και χρειάζεται να παίρνουν σαλβουταμόλη και κορτικοστεροειδή μπορούν να γίνουν δότριες μητρικού γάλακτος.
• Οι μητέρες που παίρνουν τοπικά αντισταμινικά για τα μάτια και την μύτη επιτρέπεται να γίνουν δότριες γάλακτος.
• Οι μητέρες που παίρνουν αντιβιοτικά μπορούν να δωρίσουν το γάλα τους 24 ώρες μετά την διακοπή του αντιβιοτικού. Λόγοι διακοπής της δωρεάς μητρικού γάλακτος αποτελούν οι κάτωθι:

Λόγοι διακοπής της δωρεάς μητρικού γάλακτος αποτελούν οι κάτωθι:

1. Σε εμπύρετο νόσο ή ιογενή εξανθηματική νόσο
2. Σε έναρξη οιασδήποτε φαρμακευτικής αγωγής, που δεν είναι συμβατή με τη χορήγηση γάλακτος
3. Σε φλεγμονές των μαστών ή ερπητική λοίμωξη

Οι μητέρες ενημερώνονται ότι θα πρέπει να επικοινωνήσουν με την τράπεζα γάλακτος σε οιαδήποτε από αυτές τις ανωτέρω αναφερόμενες περιπτώσεις.

Η συλλογή του γάλακτος – ο έλεγχος και η παστερίωση

Οι δότριες μητέρες διδάσκονται λεπτομερώς τον τρόπο που το γάλα αντλείται και συλλέγεται. Οι μητέρες καθοδηγούνται να τηρούν αυστηρά την υγιεινή των χεριών και του στήθους αλλά και να αποστειρώνουν τα θήλαστρα και τα μπιμπερό συλλογής.

Το γάλα μετά τη συλλογή του, θα πρέπει να αποθηκεύεται στην κατάψυξη σε μερίδες ανά συλλογή στους -18°C έως -20°C, άμεσα. Στην θερμοκρασία αυτή το γάλα μπορεί να διατηρηθεί μέχρι και 3 μήνες.

Το γάλα των δοτριών μητέρων μεταφέρεται στην Τράπεζα Γάλακτος κατεψυγμένο μέσα σε ειδικά πλαστικά δοχεία που διατηρούν σταθερή θερμοκρασία είτε με παγοκύστεις, είτε με ειδική εταιρεία μεταφοράς βιολογικού υλικού (με κριτήριο την απόσταση από το μαιευτήριο). Το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένα τα δοχεία συλλογής δεν θα πρέπει να περιέχει μπισφενόλη Α.

Οι μητέρες διδάσκονται τον τρόπο με τον οποίο θα αποφύγουν επιμόλυνση του γάλακτος διατηρώντας την αντλία και τις άλλες συσκευές αποστειρωμένες. Συλλέγουν σε δοχεία κάθε άντληση ξεχωριστά και αναγράφουν το όνομα τους αλλά και την ημερομηνία άντλησης.

Όλες οι δότριες δεσμεύονται ενυπόγραφα ότι έχουν ενημερωθεί και τηρήσει όλες τις ανωτέρω διαδικασίες συλλογής και αποθήκευσης γάλακτος, οι οποίες τους δίδονται εγγράφως.

Επεξεργασία του Μητρικού Γάλακτος πριν και μετά την Παστερίωση

Το γάλα των δοτριών φτάνει στην τράπεζα κατεψυγμένο. Όταν φτάνει το γάλα στην τράπεζα θα πρέπει να ελέγχεται προσεκτικά ότι στην ετικέτα του δοχείου είναι γραμμένο το όνομα και το επίθετο της δότριας καθώς και η ημερομηνία άντλησης.

Θα πρέπει να ελέγχεται επίσης λεπτομερώς εάν το γάλα τη στιγμή της εισόδου του στην τράπεζα εξακολουθεί να είναι κατεψυγμένο και δεν παρουσιάζει σημεία αλλοίωσης, βάσει των οποίων θα πρέπει να απορρίπτεται.

Η επεξεργασία του γάλακτος γίνεται αφού πρώτα ληφθούν υπόψη όλοι οι κανόνες υγιεινής από το μαιευτικό προσωπικό. Θα πρέπει πάντοτε πριν και μετά από κάθε διαδικασία, να τηρείται η υγιεινή των χεριών, αλλά και όλα τα μέτρα επαφής (χρήση σε αποστειρωμένα γάντια και μπλούζα, καπέλο και μάσκα).

Μικροβιολογικός έλεγχος πραγματοποιείται πριν την παστερίωση του γάλακτος.

Το κατεψυγμένο γάλα πριν παστεριωθεί έχει αποψυχθεί σε συντήρηση ψυγείου σε λιγότερο από 24 ώρες, διασφαλίζοντας ότι η θερμοκρασία του γάλακτος δεν θα αυξάνεται πάνω από τους 8°C.

Χρησιμοποιείται ως μέθοδος παστερίωσης, η διεθνώς καλούμενη «Holder pasteurization». Στη μέθοδο αυτή, το γάλα θερμαίνεται σε σχετικά χαμηλή θερμοκρασία, στους 62.5°C, αλλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, για 30 λεπτά, μέσα σε υδατόλουτρο, σε ειδικό παστεριωτή μητρικού γάλακτος. Στο τέλος της παστερίωσης παγώνεται το γάλα σε μια θερμοκρασία τουλάχιστον των 4°C ή λιγότερο.

H μέθοδος αυτή παστερίωσης, δύναται να καταστρέψει αποτελεσματικά παθογόνα μικρόβια και ιούς, που δυνητικά μπορούν να επιμολύνουν το μητρικό γάλα και ακολούθως να μεταδοθούν στο νεογνό.

Συγκεκριμένα, η παστερίωση καταστρέφει τον ιό της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (HIV1 και HIV2), τoν μεγαλοκυτταροιό (CMV), τον ιό της ηπατίτιδας C και τον λεμφοτρόπο κυτταρικό ιό (HTLV-I). Επιπροσθέτως με την παστερίωση καταστρέφονται μικρόβια όπως το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης και η ωχρά σπειροχαίτη καθώς και άλλα κοινά παθογόνα.

Θα πρέπει όμως να τονισθεί, ότι η παστερίωση μειώνει, σε άλλοτε άλλο βαθμό, και σημαντικούς ανοσολογικούς αλλά και θρεπτικούς παράγοντες που περιέχει το φρέσκο μητρικό γάλα. Ένας μεγάλος αριθμός μελετών έχει δείξει ότι η παστερίωση μειώνει σημαντικά την περιεκτικότητα του γάλακτος σε πρωτεΐνες, ενέργεια και λίπος.

Σημαντική είναι επίσης η επίδραση της παστερίωσης στους ανοσολογικούς παράγοντες άμυνας που περιέχει το μητρικό γάλα, όπως η εκκριτική ανοσοσφαιρίνη (sIgA), η λακτοφερίνη και η λυσοζύμη. Η παστερίωση δύναται να μειώσει τη δράση της λιπάσης που ενεργοποιείται από τα χολικά άλατα. Τέλος η παστερίωση μειώνει τα επίπεδα σημαντικών ορμονών, όπως η αντιπονεκτίνη και η ινσουλίνη.

Με την ολοκλήρωση της παστερίωσης πραγματοποιείται μικροβιολογικός έλεγχος του μητρικού γάλακτος. Αφού θεωρηθεί κατάλληλο το γάλα, τότε ακολουθεί διαχωρισμός του παστεριωμένου γάλακτος σε μερίδες. Σε τελική φάση γίνεται ο εμπλουτισμός του γάλακτος με οριστικό στόχο τη χορήγηση του στα νεογνά.

Ακολουθεί πίνακας ορισμού αποδεκτού ορίου μικροβίων στο μητρικό γάλα προ και μετά παστερίωσης (Πίνακας 3)

Πίνακας 3.

Μικροβιολογικά Όρια χορήγησης μητρικού γάλακτος.

Προ παστερίωσης απόρριψη δειγμάτων με καλλιέργειες πάνω από:

_105 colony-forming units (CFU)/ml για όλους τους ζωντανούς μικρό-οργανισμούς ή

– 104 CFU/ml για Enterobacteriaceae ή

– 104 CFU/ml για Staphylococcus aureus

Μετά παστερίωσης απόρριψη όλων των δειγμάτων που παρουσιάζουν μικροβιολογικό έλεγχο με 10 CFU/ml ή περισσότερο.

Εμπλουτισμός του μητρικού γάλακτος Τράπεζας.

Οι μητέρες που γεννούν πρόωρα πριν την 34η εβδομάδα παράγουν μητρικό γάλα με υψηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη, που είναι απαραίτητη για την ικανοποιητική αύξηση και ανάπτυξη των μικρών προώρων νεογέννητων.

Στις περιπτώσεις που η μητέρα αδυνατεί να δώσει το γάλα της για την υποστήριξη του προώρου νεογνού τότε η χορήγηση παστεριωμένου μητρικού γάλακτος τράπεζας επιλέγεται ως η καλύτερη δυνατή λύση.

Το γάλα της Τράπεζας προέρχεται συνήθως από μητέρες δότριες που θηλάζουν ήδη το δικό τους παιδί για περισσότερο από δύο μήνες.

Για να αντιμετωπισθούν τα διατροφικά ελλείμματα, είναι απαραίτητο το παστεριωμένο γάλα της Τράπεζας να εμπλουτίζεται με ειδικά σκευάσματα που περιέχουν αυξημένες ποσότητες πρωτεΐνης, λίπους, ασβεστίου, φωσφόρου, ψευδαργύρου αλλά και βιταμινών.

Σε κάθε παρτίδα μητρικού γάλακτος Τράπεζας μετά από την παστερίωση μετριέται με την βοήθεια ενός αναλυτή μητρικού γάλακτος, η περιεκτικότητα του γάλακτος σε πρωτεΐνη, θερμίδες, υδατάνθρακες και λίπος (Εικόνα 2).

Εικόνα 2.Αναλυτής Μητρικού Γάλακτος.

Με βάση λοιπόν τις προκαθορισμένες ανάγκες κάθε προώρου προστίθενται επιπλέον πρωτεΐνη αλλά και άλλοι παράγοντες που εμπεριέχονται στα σκευάσματα εμπλουτισμού.

Ακολούθως παρακολουθείται η ανάπτυξη του βρέφους και ορισμένοι βιοχημικοί δείκτες όπως το ασβέστιο, ο φώσφορος και κυρίως η ουρία του αίματος του νεογνού, σαν δείκτες της μεταβολικής ανταπόκρισης του νεογνού στις χορηγούμενες ποσότητες εμπλουτισμένου γάλακτος.

Για ποιους λόγους δεν πρέπει να δίνω στο παιδί μου μητρικό γάλα από άλλες μητέρες που δεν γνωρίζω και δεν έχουν ελεγχθεί επίσημα από μια Οργανωμένη Τράπεζα Γάλακτος

Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι το μητρικό γάλα δοτριών πρέπει να διατίθεται αυστηρά μόνο μέσω Τράπεζας μητρικού γάλακτος.

Όπως προαναφέρθηκε στην Τράπεζα Μητρικού Γάλακτος γίνεται λεπτομερής έλεγχος της υγείας και του κοινωνικού ιστορικού των δοτριών, αποκλείονται δότριες με ιατρικά προβλήματα, που κάνουν χρήση ουσιών ή λαμβάνουν φάρμακα / βότανα/ σκευάσματα, που πιθανά να είναι επικίνδυνα για το παιδί.

Απαγορεύεται στις μητέρες που είναι θετικές για HIV (AIDS) να θηλάζουν και να χορηγούν το γάλα τους ως δωρεά.

Υπάρχει κίνδυνος μια μητέρα που έχει στο παρελθόν μολυνθεί από τον μεγαλοκυτταροϊό (CMV), να παρουσιάσει αναζωπύρωση του ιού στο μαστό και να μεταδώσει τον ιό στο δικό της νεογνό αλλά και σε άλλα που θα δώσει ανεξέλεγκτα μητρικό γάλα ως δωρεά. Ο κίνδυνος είναι ακόμα μεγαλύτερος για πρόωρα παιδιά, όπου η μετάδοση του ιού σε ένα πρόωρο παιδί μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές βλάβες ή και σε θάνατο.

Υπάρχουν μητέρες που είναι θετικές για τον ανθρώπινο Τ-κυτταρικό λεμφοτροφικό ιό τύπου 1 ή 2 ή για μη θεραπευμένη βρουκέλλωση και δεν θα πρέπει να θηλάζουν ούτε να παρέχουν αντλημένο γάλα ούτε καν στα δικά τους βρέφη.

Συμπεράσματα

• Συμπερασματικά, η συλλογή, η διαχείριση και η διάθεση μητρικού γάλακτος υπόκειται σε αυστηρούς κανόνες, που μόνο το εξειδικευμένο προσωπικό επαγγελματιών υγείας, στο ελεγχόμενο περιβάλλον μιας Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος, που λειτουργεί με αυστηρά πρότυπα και κανόνες, μπορεί να διαθέσει.
• Η ανάγκη ορολογικού ελέγχου της δότριας, μικροβιολογικού ελέγχου του μητρικού γάλακτος προ και μετά παστερίωσης, και ο έλεγχος της διατροφικής επάρκειας του γάλακτος μετά την παστερίωση, είναι πρακτικές που εφαρμόζονται μόνο μέσα σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον μιας Τράπεζας Μητρικού Γάλακτος και μόνο από εξειδικευμένο προσωπικό
• Η ανεξέλεγκτη διάθεση μητρικού γάλακτος μεταξύ των μητέρων χωρίς τη μεσολάβηση της Τράπεζας Γάλακτος, μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά μας σε πιθανά βαριά νοσήματα με άγνωστες συνέπειες για την μετέπειτα ηλικία τους

διαβάστε περισσότερα στο mitrikosthilasmos.com