Αγαπητοί γονείς,

Απευθύνομαι σε εσάς, αναγνωρίζοντας την προσπάθεια που καταβάλλετε, ιδιαίτερα αυτό το παρατεταμένο και δύσκολο διάστημα της πανδημίας, για να μπορέσετε να τα βγάλετε πέρα με όλα και να ανταποκριθείτε σε όλες σας τις υποχρεώσεις.

Δεν είναι εύκολο να βρίσκουμε πάντα τη σωματική και ψυχική δύναμη προκειμένου να προλαβαίνουμε όλα όσα θα θέλαμε ως γονείς. Η ζωή μας είναι γεμάτη υποχρεώσεις, συχνά πολύ επιτακτικές για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε αποτελεσματικά  σε όλες. Για παράδειγμα, στις τεράστιες αλλαγές που επιτελούνται πλέον στην εργασία μας, στον τρόπο που καλούμαστε να ισορροπήσουμε πρωτοφανείς καταστάσεις εγκλεισμού ολόκληρης της οικογένειας μέσα στο σπίτι και προσπάθειας να απασχοληθούν κάπως όλοι, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Με όλο τον σεβασμό προς τη διαρκή προσπάθεια που καταβάλλετε, επιτρέψτε μου να επισημάνω κάτι σημαντικό, που όλοι ίσως γνωρίζουμε, αλλά πολύ συχνά το ξεχνάμε. Αναφέρομαι στη συνειδητοποίηση της σημασίας που έχει ο προσωπικός χρόνος που αφιερώνουμε στο παιδί μας για να καταλάβουμε καλύτερα πώς αισθάνεται για διάφορα θέματα που προκύπτουν στη ζωή του.

Το κάθε στάδιο ανάπτυξης ενός παιδιού είναι μοναδικό, δεν επαναλαμβάνεται και οι συγκεκριμένες ανάγκες επικοινωνίας του μαζί μας σίγουρα δεν θα περιμένουν ώσπου να βρούμε τον κατάλληλο για εμάς χρόνο να ασχοληθούμε μαζί τους.

Ας θυμόμαστε, ότι κάθε ειλικρινής προσπάθεια να επικοινωνήσουμε με τα παιδιά μας έχει ουσιαστικά οφέλη τόσο για τα παιδιά όσο και για εμάς, και ότι η ποιότητα αυτής της επικοινωνίας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη σχέση που αναπτύσσουμε μαζί τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας.

Ας προσπαθούμε με κάθε δυνατή ευκαιρία να τους αφιερώνουμε λίγο προσωπικό χρόνο – χωρίς όμως να μιλάμε ή να ασχολούμαστε με το κινητό μας ή να διεκπεραιώνουμε μια άλλη δουλειά – για να τα ακούμε πραγματικά αυτό που έχουν να μας πουν. Να «αφουγκραστούμε» το συναίσθημά τους και να ακούσουμε τη δική τους άποψη, χωρίς να τα διακόπτουμε δίνοντας μια δική μας λύση η συμβουλή εκείνη τη στιγμή που μας μιλούν.

Αν το σκεφτούμε λίγο, θα δούμε ότι εκείνο που έχει σημασία και εκτιμάται ιδιαίτερα από όλους μας είναι να βρούμε κάποιον να μας ακούσει όταν το έχουμε μεγάλη ανάγκη και να συναισθανθεί αυτό που θέλουμε να βγάλουμε από μέσα μας. Αυτό που μας πνίγει. Δεν συμφωνείτε;

Ας συμφιλιωθούμε ακόμα και με το δικαίωμα που έχουμε ως γονείς να κάνουμε κι εμείς κάποια λάθη. Τα παιδιά μας δεν περιμένουν από εμάς την τελειότητα, το αλάθητο. Είμαστε άνθρωποι που πέρα από την προσπάθειά μας να δίνουμε το καλό παράδειγμα, έχουμε τις αδυναμίες μας και τις δύσκολες μέρες μας. Δεν θα χάσουμε τίποτα από τον γονεϊκό μας ρόλο εάν ζητήσουμε και κάποια «συγγνώμη». Απεναντίας, τα παιδιά θα μας εκτιμήσουν περισσότερο και θα τα βοηθήσουμε με τη δική μας στάση να συμπεριφερθούν αντίστοιχα και να μάθουν κι αυτά από τα δικά τους λάθη.

Ας διηγηθούμε κάποιες δικές μας καλές/κακές στιγμές στην αντίστοιχη ηλικία. Αυτό τα βοηθάει πολύ να αισθανθούν ότι κι εμείς δεν ήμασταν τέλειοι και μέσα από τα λάθη μας μάθαμε πολλά και βρήκαμε τις ισορροπίες μας αργότερα.

Ας τους πούμε έτσι απλά, ότι γνωρίζουμε πως κάποια πράγματα μπορεί να μη μας αρέσουν και πολύ, αλλά πρέπει να ασχοληθούμε μαζί τους και ότι αυτό το κάνουμε γιατί μας οδηγεί στην εκπλήρωση ενός μεγαλύτερου στόχου που βάζουμε και θα μας ευχαριστήσει πραγματικά αργότερα.

Ας τους πούμε ότι η καθημερινή συστηματική δουλειά βοηθάει στην επίτευξη οποιουδήποτε στόχου, έστω κι αν κάθε μέρα δεν έχουμε την ίδια διάθεση και καλή φόρμα. Γι’ αυτό άλλωστε και κάποιες φορές, ακόμα κι αν κάνουμε το καλύτερό μας, δεν τα καταφέρνουμε. Δεν πειράζει. Θα προσπαθήσουμε ξανά και ξανά και κάποια στιγμή θα πετύχουμε κάτι αξιόλογο για εμάς.

Ας τους πούμε ότι θα βρίσκουμε πάντα χρόνο να τα ακούμε και όταν δεν μπορούμε εκείνη τη στιγμή που το ζητάνε, θα βρούμε κάποιο τρόπο για να τους ακούσουμε με ηρεμία αργότερα. Αρκεί να μην το ξεχάσουμε.

Στις συζητήσεις μας με τα παιδιά να είμαστε ανοιχτοί στην επικοινωνία, ειλικρινείς και με το δικό μας τρόπο να τους δείχνουμε ότι τα αποδεχόμαστε σαν προσωπικότητες. Με τα προτερήματα και τα ελαττώματά τους. Σίγουρα όλοι μας έχουμε ανάγκη να μας αγαπούν οι άλλοι όπως είμαστε και να μας το δείχνουν. Αυτό άλλωστε μας δίνει και το κουράγιο να προσπαθούμε να βελτιώνουμε τις αδυναμίες μας.

Ας μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά εκτιμούν περισσότερο να βλέπουν και τις δικές μας προσωπικές προσπάθειες για βελτίωση. Ας προσπαθούμε, όταν συζητάμε μαζί τους, να παρουσιάζουμε την πραγματική διάσταση των πραγμάτων χωρίς να τα υποτιμούμε ή να τα υπερεκτιμούμε. Αυτό βοηθάει τα παιδιά να σκέφτονται πιο ρεαλιστικά πριν προσπαθήσουν ή αποφασίσουν να κάνουν κάτι.

Σας ευχαριστώ και μοιράζομαι μαζί σας την πεποίθηση ότι περισσότερο ακόμα από τη σχολική και αργότερα ακαδημαϊκή επίδοση, μετράει το να σταθούμε δίπλα στα παιδιά μας, ώστε να γίνουν ισορροπημένοι άνθρωποι.

Δρ. Αντωνία Τορρένς
Εκπαιδευτική Ψυχολόγος
Γενική Διευθύντρια ΚΜΟΠ – Κέντρου Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας
Αντιπρόεδρος της COFACE Families Europe – Συνομοσπονδίας Οικογενειακών Οργανώσεων της Ευρώπης