Τι είναι οι έμμονες σκέψεις και πώς επηρεάζουν τα παιδιά;

Οι έμμονες σκέψεις είναι ιδέες, απόψεις ή ενορμήσεις, οι οποίες απασχολούν βασανιστικά ένα παιδί με τον ίδιο τρόπο, καθώς είναι παράλογες, χωρίς νόημα, ωστόσο το παιδί δεν μπορεί να αντισταθεί σε αυτές. Οφείλονται σε βιολογικούς και γενετικούς λόγους.

Στην παιδική ηλικία οι εμμονές συνδέονται συνήθως με έντονους φόβους και αγωνίες για διάφορα θέματα. Σε μικρότερη ηλικία αλλά και στην εφηβεία, κάποια παιδιά αναπτύσσουν κατά καιρούς εμμονές, π.χ. με αριθμούς, ημέρες, χρώματα, λέξεις, συγκεκριμένες διαδρομές, ρούχα, κ.λπ.
Ανάμεσα στις συμπεριφορές που παρατηρούνται σε κάποια παιδιά είναι η επανάληψη μίας κίνησης ή μίας πρότασης σε ένα συγκεκριμένο ρυθμό, το άγγιγμα της πόρτας με ένα συγκεκριμένο τρόπο, η συγκεκριμένη σειρά/τοποθέτηση κάποιων αντικειμένων, ο επαναλαμβανόμενος έλεγχος αν π.χ. είναι κλειστά όλα τα φώτα, κ.α.

Οι επαναληπτικές αυτές διαδικασίες λέγονται καταναγκασμοί ή αλλιώς έμμονες πράξεις, οι οποίες πολλές φορές εμφανίζονται σε συνδυασμό με τικ και σύνδρομο Tourette, ή διαταραχή ελλειμματικής προσοχής με υπερκινητικότητα.

Τα παιδιά που υποφέρουν από εμμονές παρουσιάζουν μια υπερβολή στις σκέψεις και στις πράξεις, τις οποίες “πρέπει” να σκεφτούν, να πουν ή να κάνουν. Οι εμμονές αυτές τους δημιουργούν προβλήματα στην καθημερινότητα, καθώς παράλογες σκέψεις τους κατακλύζουν και δεν μπορούν να συγκεντρωθούν.

Τι είναι η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (OCD)

Πρόκειται για μία ψυχική πάθηση που χαρακτηρίζεται από παράλογες σκέψεις, ιδέες, εικόνες (εμμονές-ιδεοληψίες ή ψυχαναγκασμούς) και οδηγεί σε επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές (καταναγκασμούς).

Ένα παιδί που πάσχει από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, συνήθως συνειδητοποιεί ότι οι ψυχαναγκαστικές ιδέες του είναι παράλογες και προσπαθεί να τις αγνοήσει ή να τις σταματήσει, αυξάνοντας τελικά την αγωνία του. Έτσι, καταφεύγει στην εκτέλεση ψυχαναγκαστικών πράξεων, προσπαθώντας να μειώσει το άγχος του.

Η εκδήλωση της ιδεοψυχαναγξαστικής διαταραχής συνδέεται αρχικά με γενετικούς παράγοντες, ακολούθως με περιβαλλοντικούς παράγοντες και επιταχύνεται αν υπάρχει οικογενειακή ψυχοπαθολογία, ενώ το περιβάλλον μπορεί να επηρεάσει την κατάσταση, αλλά όχι να την προκαλέσει.

Τι πρέπει να προσέχουν οι γονείς

Οι γονείς οφείλουν να αντιμετωπίζουν την κατάσταση με ψυχραιμία, αλλά και να είναι οι ίδιοι εκπαιδευμένοι στο να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να μην αντιδρούν π.χ. με φωνές όταν φωνάζει το παιδί.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι συχνά τα παιδιά και οι έφηβοι προσπαθούν να κρύψουν τις εμμονές τους, ειδικά όταν βρίσκονται εκτός σπιτιού, κάτι που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στους γονείς.

Επίσης, οι εμμονές αλλάζουν, ενώ όσο περισσότερο διαρκούν, τόσο πιο δύσκολο είναι να αντιμετωπιστούν χωρίς θεραπεία, με κίνδυνο να επιδεινωθούν και να επηρεάσουν πολλές λειτουργίες του παιδιού. Επομένως:

• Ελέγξτε αν και οι ίδιοι έχετε εμμονές. Σε αυτή την περίπτωση, θα βοηθήσει αν εσείς ακολουθήσετε μία θεραπεία.
• Μην πιστεύετε ότι με «προσπάθεια» και «λογική» το παιδί σας θα ξεπεράσει τις εμμονές του.
• Βάλτε τα όριά σας και μην επιτρέπετε στις εμμονές του παιδιού να καθορίζουν την καθημερινότητά σας.
• Δώστε προσοχή και σημασία όταν το παιδί σας καταφέρνει να κάνει πρόοδο στη χειραγώγηση των εμμονών.
• Αναζητήστε εγκαίρως βοήθεια από έναν ειδικό ψυχολόγο.

Όταν οι έμμονες σκέψεις είναι τέτοιες που χρήζουν θεραπείας από ειδικό, θα πρέπει να εκπαιδευτούν οι γονείς, αλλά και τα παιδιά για τη διαχείριση της κατάστασης.

πηγή citykidsguide.com