Στρατηγική για τη βελτίωση της ανάγνωσης

Από το δάσκαλο Βαγγέλη Αλεξόπουλο.

Στρατηγική για τη βελτίωση της ανάγνωσης

Αρκετά παιδιά δυσκολεύονται στην ανάγνωση, με αποτέλεσμα να διαβάζουν συλλαβιστά, να κομπιάζουν ή να διαβάζουν εντελώς μηχανικά, χωρίς δηλαδή να καταλαβαίνουν αυτό που διαβάζουν.

Οι δυσκολίες στην ανάγνωση μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την αυτοπεποίθηση του παιδιού καθώς πολλές φορές μέσα και έξω από την τάξη καλείται να διαβάσει μπροστά σε τρίτους.

Επίσης, αποτελεί βασική προϋπόθεση και για όλα τα υπόλοιπα μαθήματα και για αυτό πρέπει οι γονείς να δίνουν ιδιαίτερη σημασία στη βελτίωση της ανάγνωσης, χωρίς όμως να δημιουργούν άγχος στο παιδί.

Τα παιδιά που δυσκολεύονται στην ανάγνωση συνήθως:

• Δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν οπτικά ή ακουστικά τα γράμματα ή τα συμπλέγματα γραμμάτων
• Κομπιάζουν κατά την ανάγνωση συλλαβών και λέξεων
• Διαβάζουν αργά και αναλύουν χαμηλόφωνα τα γράμματα και τις συλλαβές
• Αδιαφορούν για τα σημεία στίξης
• Δεν βάζουν «χρώμα» στη φωνή τους
• Προσπερνούν ή χάνουν σειρές του κειμένου
• Αντικαθιστούν συλλαβές ή λέξεις με άλλες που μοιάζουν
• Δυσκολεύονται να κατανοήσουν αυτά που διαβάζουν

Για να κατακτήσουν το μηχανισμό ανάγνωσης χρειάζεται να κατακτήσουν τα παρακάτω στάδια

• Οπτική και ακουστική αναγνώριση όλων των γραμμάτων
• Ανάγνωση και γραφή όλων των συλλαβών
• Ανάγνωση απλών δισύλλαβων λέξεων και σταδιακή αύξηση συλλαβών
• Αναγνώριση δίψηφων φωνηέντων
• Ανάγνωση λέξεων με δίψηφα φωνήεντα
• Αναγνώριση δίψηφων συμφώνων
• Ανάγνωση λέξεων με δίψηφα σύμφωνα
• Ανάγνωση μικρών προτάσεων
• Ανάγνωση μικρών κειμένων
• Αναπαραγωγή νοήματος του κειμένου
• Χρωματισμός κειμένου

Διερευνήστε σε ποια στάδια δυσκολεύεται το παιδί σας και δουλέψτε πάνω σε αυτά. Μπορείτε να βρείτε πολλές ασκήσεις για κάθε στάδιο από σχολικά βοηθήματα ή σχετικές σελίδες στο διαδίκτυο.

Παρακάτω θα σας παρουσιάσω τα βήματα μιας ενδεικτικής στρατηγικής ανάγνωσης.

Πίνακας 1. Στρατηγική ανάγνωσης για τα σχολικά κείμενα

• Αν το κείμενο είναι μεγάλο τότε κόψτε το σε μικρές ενότητες.
• Αν το παιδί δυσκολεύεται πολύ τότε ζητήστε του να διαβάσει μία παράγραφο τη φορά.
• Ρωτήστε το παιδί για  το κεντρικό θέμα της παραγράφου.
• Συζητήστε τις άγνωστες λέξεις και αναλύστε τις δύσκολες.
• Γράψτε μια λεζάντα δίπλα από κάθε παράγραφο.
• Σημειώστε λέξεις – κλειδιά σε κάθε παράγραφο.
• Κάντε ερωτήσεις κατανόησης στο παιδί. π.χ. ποιος είναι ο πρωταγωνιστής, πού γίνεται η ιστορία, τι σου έκανε εντύπωση, πώς νοιώθει ο ήρωας κ.λ.π.
• Ζητήσετε από το παιδί να φτιάξει μια σχετική ζωγραφιά.
• Στο τέλος, ζητήστε από το παιδί να σας διηγηθεί με δικά του λόγια την ιστορία. Αν χρειαστεί μπορεί να κοιτάξει τις σημειώσεις του.

Για να ελέγξετε το βαθμό κατανόησης, πείτε ένα μέρος της ιστορίας με διαφορετικό τρόπο και δείτε τις αντιδράσεις του. Αν σας διορθώσει σημαίνει ότι κατανόησε το συγκεκριμένο σημείο. Αν συμφωνήσει με αυτά που λέτε δείξτε του το σημείο στο κείμενο και ζητήστε του να το πει σωστά.

Μπορείτε να εφαρμόσετε τη συγκεκριμένη στρατηγική και σε κείμενα που δεν αποτελούν σχολικές εργασίες ανάγνωσης για το σπίτι. Η επιλογή ευχάριστων κειμένων θα τραβήξουν το ενδιαφέρον του παιδιού. Καλό είναι να ξεκινήστε με απλά κείμενα που θα συνοδεύονται και από εικόνες.

Να θυμάστε πως η στρατηγική ανάγνωσης θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε παιδιού, έτσι λοιπόν κάποια στάδια μπορούν να προσπεραστούν ενώ σε κάποια άλλα να δοθεί περισσότερη προσοχή.

Αν το παιδί συνεχίζει να δυσκολεύεται στον ίδιο βαθμό ύστερα από τη διερεύνηση των δυσκολιών και την εφαρμογή αντίστοιχων στρατηγικών για τη βελτίωση της, τότε είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό παιδαγωγό ή λογοθεραπευτή για το σχεδιασμό και την εφαρμογή μιας καταλληλότερης παρέμβασης.

Καλή επιτυχία στην προσπάθειά σας!

πηγή oloigiatopaidi.gr