Τι πρέπει το παιδί μου να είναι σε θέση να κάνει στο διάστημα μεταξύ των τέταρτων και των πέμπτων γενεθλίων του;
• Δίνει έμφαση σε μια σύντομη ιστορία και απαντά σε απλές ερωτήσεις σχετικά με αυτές.
• Ακούει και καταλαβαίνει περισσότερο από ό, τι λέει στο σπίτι και στο σχολείο.
• Χρησιμοποιεί φράσεις που δίνουν πολλές λεπτομέρειες («Το μεγαλύτερο ροδάκινο είναι δικό μου»)
• Λέει ιστορίες που είναι σωστές στο θέμα συζήτησης.
• Επικοινωνεί εύκολα με άλλα παιδιά και ενήλικες.
• Λέει τους περισσότερους ήχους σωστά εκτός από λίγους, όπως λ, σ, ρ, β, ζ, τσ, θ.
• Λέει λέξεις με ομοιοκαταληξία.
• Αναγνωρίζει μερικά γράμματα και αριθμούς.
• Χρησιμοποιεί την ίδια γραμματική όπως και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.
• Μιλάει για την σειροθέτηση, χωρικό προσανατολισμό (πρώτο, μεσαίο και τελευταίο, δεξιά και αριστερά) και τις αντιθέσεις (πάνω και κάτω, μεγάλα και μικρά)
• Περιγράφει και δίνει στοιχεία, αλλά ζητήστε από το παιδί σας να σας αναγνωρίσει αυτό που του περιγράφετε.
• Φτιάξτε και δημιουργήστε κατηγορίες (φρούτων, επίπλων, σχημάτων)
• Ακολουθήστε τις οδηγίες του παιδιού σας, όταν αυτό σας εξηγεί πώς να κάνετε κάτι.
• Να προσέχετε πάντα τι σας μιλάει το παιδί σας, να το παινεύετε και να το ενθαρρύνετε. Πριν αρχίσετε να του μιλάτε, βεβαιωθείτε ότι σας προσέχει. Να του δίνετε χρόνο για να απαντήσει, όταν τον ρωτάτε κάτι.
• Εμπλουτίστε το λεξιλόγιο του παιδιού σας. Εξηγήστε τους τι σημαίνουν καινούργιες λέξεις που δεν γνωρίζει και πώς να τις χρησιμοποιεί κατάλληλα μέσα σε προτάσεις: “Το όχημα προχωράει στον αυτοκινητόδρομο. Είναι ένα αυτοκίνητο. Το λεωφορείο είναι ένα άλλο είδος οχήματος. Οχήματα είναι το τραίνο και το αεροπλάνο.”
• Να ενθαρρύνετε το παιδί σας να ρωτάει, εάν δεν καταλαβαίνει τι σημαίνει μια λέξη.
• Δείξτε του πράγματα που είναι ίδια ή διαφορετικά. Παίξτε παιχνίδια που ενσωματώνουν αυτές τις έννοιες που θα συναντήσει αργότερα στην τάξη, για την αναγνωστική ετοιμότητα.
• Ταξινομήστε πράγματα σε κατηγορίες. Τώρα προσπαθήστε να τα ταξινομήσετε αφού έχετε επισημάνει πιο μικρές διαφορές μεταξύ αντικειμένων, π.χ., πέτρες που είναι λείες και αυτές που είναι ακατέργαστες /ανώμαλες, μεγάλες και μικρές, βαριές και ελαφριές. Ζητήστε από το παιδί σας να σας προσδιορίσει το αντικείμενο που δεν ανήκει σε μια συγκεκριμένη κατηγορία, αλλά και να σας εξηγήσει για πιο λόγο δεν ανήκει.
• Με την αφήγηση μιας ιστορίας μπορείτε να επεκταθείτε στην κοινωνική επικοινωνία και να παίξετε το ρόλο κάποιου (role playing). Παίξτε το σπίτι, το γιατρό, το διάλογο σε ένα κατάστημα, τα σκηνικά και τα φορέματα. Κάντε το ίδιο με ένα κουκλόσπιτο και τα παιχνίδια του, φτιάχνοντας σενάρια και δίνοντας τον λόγο στις κούκλες.
• Διαβάστε του εύκολες ιστορίες που να μπορεί να παρακολουθήσει το σενάριο. Βοηθήστε το να προβλέψει τι θα συμβεί στην συνέχεια της ιστορίας. Σκηνοθετήστε τις ιστορίες και φτιάξτε κουκλοθέατρο με αυτές. Βάλτε το παιδί σας να ζωγραφίσει μια σκηνή της ιστορίας, ή κάτι που του άρεσε πολύ. Μπορείτε να κάνετε το ίδιο πράγμα με το βίντεο ή μια τηλεοπτική εκπομπή. Ρωτήστε τον ερωτήσεις (ποιος, τι, πότε, που και γιατί) και παρακολουθήστε τις απαντήσεις του.
• Αναπτύξτε την κατανόηση, την έκφραση και τις γλωσσικές δεξιότητες του παιδιού σας με το παιχνίδι “Βλέπω κάτι…” » Βλέπω κάτι στρογγυλό στον τοίχο που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να πει το χρόνο» Αφού μαντέψει το παιδί σας τι έχετε περιγράψει, βάλτε το παιδί να σας πει για κάτι που αυτό βλέπει.
• Ζητήστε κάτι από το παιδί σας με δύο βήματα/εντολές να το εκτελέσει (π.χ. «Βγάλε το παλτό σου από την ντουλάπα και φόρεσε το»). Ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας δώσει οδηγίες για να σας εξηγήσει πως το έχει κάνει . Για παράδειγμα, ζητήστε από το παιδί σας να σας εξηγήσει πώς έφτιαξε το Lego. Όταν παίζετε το γιατρό , ζητήστε από το παιδί σας να σας εξηγήσει τι έκανε για να δει αν το μωρό είναι καλά. Σχεδιάστε μια εικόνα, ζητήστε από το παιδί σας να σας πει τι βλέπει και γράψετε την, όπως σας την λέει. Το παιδί σας σύντομα θα αντιληφθεί τη δύναμη της αφήγησης και του γραπτού λόγου .
• Παίξτε παιχνίδια που είναι κατάλληλα για την ηλικία του παιδιού σας (π.χ. φιδάκι).
• Βάλτε το παιδί σας να βοηθήσει και να σχεδιάσει τις καθημερινές του δραστηριότητες. Για παράδειγμα, βάλτε το να φτιάξει μια λίστα με ψώνια από τον μανάβη, ή να σας βοηθήσει να ετοιμάσει το πάρτι το γενεθλίων του. Ζητήστε την γνώμη του: “Tι νομίζεις ότι θα ήθελε ο ξάδελφος σου για τα γενέθλιά του; Τι φρούτα χρειαζόμαστε να πάρουμε από τον μανάβη;”
Μετάφραση των επίσημων στοιχείων της asha.org από την παθολόγο λόγου και ομιλίαςΜαρινελλα Τσουκαλά, πιστοποιημένου μέλους της Asha
Η ακοή και η ομιλία του παιδιού σας από τη γέννηση εως τον πρώτο χρόνο της ζωής του
Η ακοή και η ομιλία του παιδιού σας τον δεύτερο χρόνο της ζωής του
Η ακοή και η ομιλία του παιδιού σας τον τρίτο χρόνο της ζωής του
Η ακοή και η ομιλία του παιδιού σας τον τέταρτο χρόνο της ζωής του
[divider]
Μαρινέλλα Τσουκαλά
Παθολόγος Λόγου και Ομιλίας
Βρείτε τη Μαρινέλλα Τσουκαλά στο Speech Pathology Greece και στο Κέντρο Λέγειν
Στο "Είμαι Μαμά!" όλοι έχουν λόγο! Θες να μοιραστείς μαζί μας μια εμπειρία σου; Να γράψεις κάποιο κείμενο σχετικό με την ειδικότητά σου; Είδες κάτι ενδιαφέρον που πιστεύεις ότι αξίζει να δημοσιεύσουμε; Επικοινώνησε μαζί μας στο eimaimama@gmail.com
Ευχαριστούμε για το άρθρο! Ο μεγάλος μου γιος το Μάρτη θα γίνει 5. Έχει πολύ πλούσιο λεξιλόγιο, ξεχωρίζει όμοια και αντίθετα, σχήματα κτλ κτλ. Μετρά μέχρι το 20(μαθαίνουμε ως το 100 τώρα) και στα αγγλικά μέχρι το 10. Όμως....:( Εδώ και ένα χρόνο τον παρατηρώ στην ομιλία του και έβλεπα ότι κάτι δε πάει καλά...Το σ το λέει θ, δυσκολεύεται συνεπώς να πει τα παράγωγα "ξ", "ψ" αλλά και κάποια συμπλέγματα συμφώνων. Ξεκινήσαμε πριν λίγο καιρό λογοθεραπεία για να τον βοηθήσουμε χωρίς φυσικά να του τονίσω το θέμα για να μη νιώσει μειονεκτικά. Αρχίσαμε να βλέπουμε από την πρώτη επίσκεψη την διαφορά καθώς με το που βγήκε από την αίθουσα είπε το σ! Η δασκάλα μας καταπληκτική και πολύ φιλική!! Βέβαια πριν τον πάω διάβαζα στο ίντερνετ ότι μπορεί όπως γράφετε και πιο πάνω μέχρι την ηλικία των 7 αν δεν κάνω λάθος να μη μπορεί να πει τα συγκεκριμένα σύμφωνα. Έκανα κακό που τον πήγα σε λογοθεραπεύτρια? Εμένα δε με πείραζε, αλλά σκέφτηκα ότι μπαίνει σε ηλικία που μπορεί τα άλλα παιδάκια να εντοπίσουν το πρόβλημα και να τον πειράζουν και δεν θα ήθελα να πληγωθεί. Μέχρι πότε πρέπει να περιμένουν οι γονείς να πει τα σύμφωνα αυτά προτού κάνουν κάτι?
Καλημέρα, μπορεί επιστημονικά να δείνετε αυτό το περιθώριο χρόνου, όπου ο κάθε φθόγγος εξελίσεται! Το σημαντικό είναι ΠΡΙΝ το παιδί πάει στην Α' δημοτικού να μπορεί να μιλάει και να αρθρώνει τις λέξεις σωστά ώστε να μην ντρέπεται να επικοινωνεί με τα παιδιά της ηλικίας του και να μην "κινδυνεύει" όταν θα μάθει ανάγνωση και γραφή στην Α΄δημοτικού να μπερδεύεται με το να γράφει άλλα γράμματα και διαφορετικά να τα προφέρει.
Καλημέρα...ευχαριστω πολυ για την απάντηση... Και γω Αυτό Φοβόμουν...μην το συνειδητοποιήσει μέσω τρίτων και πληγωθει γιατι έιναι πολυ ευαίσθητο παιδι...αλλα και φυσικα για να μπορει του παραχρονου που θα παει δημοτικό να προσαρμοστεί όπως πρέπει...
Tα λατρεύω αυτά τα κείμενα της Μαρινέλλας. Τα λέει τόσο ήρεμα, χωρίς υπερβολές και δίνει λύσεις.
Ευχαριστώ πολύ. Χαίρομαι που είναι χρήσιμα. Ετσι και αλλιώς ο σκοπος αυτών είναι να μην δημιουργούμε πανικό, αλλά να καθοδηγούμε τους γονείς σε σωστές και αποτελεσματικές σκέψεις και κινήσεις που θα βοθήσουν τα παιδιά τους.