9+1 συμβουλές για παιδιά με τραυλισμό

γράφει για μας η Σοφία Περιβολάρη, Ειδική Παιδαγωγός – Λογοπεδικός και καθηγήτρια στον τομέα Παιδαγωγικών του ΙΕΚ ΞΥΝΗ Γλυφάδας

Ο τραυλισμός είναι μια διαταραχή στη ροή της ομιλίας. Το παιδί ξεκινά να μιλήσει και γνωρίζει ακριβώς τι θέλει να πει, η ομιλία του όμως διαταράσσεται και αλλοιώνεται καθώς χαρακτηρίζεται από επιμήκυνση ή επανάληψη ήχων, συλλαβών ή και λέξεων, επίμονο κι επαναλαμβανόμενο μπλοκάρισμα στην αρχή της πρότασης, διακοπές, εμπόδια αλλά και απώλεια ελέγχου του ρυθμού αναπνοής.

Ο τραυλισμός εμφανίζεται συνήθως από την ηλικία των 2 ετών εως την ηλικία των 5 ετών. Κάποια παιδιά(περίπου 5%) εμφανίζουν μια δυσχέρεια στην ευφράδεια της ομιλίας τους όταν αυτή εξελίσσεται, η οποία είναι παροδική και περιστασιακή στις περισσότερες περιπτώσεις. Το ποσοστό των παιδιών και ενηλίκων που τραυλίζουν ανέρχεται παγκοσμίως στο 1%.

Είδη Τραυλισμού:

• Τονικός Τραυλισμός: Η δυσκολία απαντάται στο ξεκίνημα της ομιλίας με έντονο μπλοκάρισμα σε βαθμό που το παιδί δεν μπορεί να μιλήσει.
• Κλονικός Τραυλισμός: Επανάληψη συλλαβών ή και λέξεων(πχ:θε-θε-θέλω).
• Μικτός Τραυλισμός: Συχνά συνυπάρχουν τα δύο παραπάνω είδη τραυλισμού σε ένα άτομο.

Επίσης, ο τραυλισμός μπορεί να είναι:

• Εξελικτικός, όταν εμφανίζεται κατά την προσχολική ηλικία, με επαναλήψεις συλλαβών κ κόμπιασμα στην αρχή της πρότασης
• Τραυματικός, όταν εμφανίζεται μετά από έντονο ψυχικό σοκ ή στρες.

Αίτια του Τραυλισμού

Τα ακριβή αίτια δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί. Γνωρίζουμε ότι πρόκειται για διαταραχή με σύνθετη παθογένεση. Συχνά παίζει ρόλο η κληρονομικότητα, η γενετική προδιάθεση, νευρογενείς και ψυχογενείς παράγοντες. Εμφανίζεται 3 φορές συχνότερα στα αγόρια από ότι στα κορίτσια.

Συναισθηματικές προεκτάσεις του τραυλισμού

Το παιδί που τραυλίζει αντιλαμβάνεται τη δυσκολία που αντιμετωπίζει και διακατέχεται από συναισθήματα ντροπής, ανασφάλειας και ανικανότητας. Συχνά αποφεύγει τις κοινωνικές συναναστροφές και προτιμά να απομονώνεται. Ο λόγος του μπορεί να είναι περιορισμένος καθώς κυριεύεται από φόβο ότι αν μιλήσει θα τραυλίσει. Συχνά όταν ξενικά να μιλήσει αποφεύγει τη βλεμματική επαφή με τον συνομιλητή του.

Συμβουλές για τους γονείς

Το οικογενειακό περιβάλλον παίζει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του λόγου ,της ομιλίας και της επικοινωνίας του παιδιού. Όταν το παιδί τραυλίζει οι γονείς πανικοβάλλονται, νιώθουν ενοχές και μεταφέρουν στο παιδί αρνητικά συναισθήματα.

Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν:

-Μιλήστε στο παιδί με ηρεμία, χωρίς άγχος.

-Δείξτε ενδιαφέρον γι αυτό που λέει, επικεντρωθείτε  στο περιεχόμενο των λεγόμενών του.

-Ενισχύστε θετικά κάθε του προσπάθεια να μιλήσει και να επικοινωνήσει.

-Συζητείστε μαζί του με ηρεμία και ειλικρίνεια για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει και καθησυχάστε το.

-Κουβεντιάστε με τη δασκάλα του παιδιού για την εικόνα του στο  σχολείο και την συναναστροφή με τους συμμαθητές του.

-Αποτρέψτε οποιαδήποτε κριτική ή χαρακτηρισμούς από άλλα άτομα του περιβάλλοντος του  παιδιού.

Συμπεριφορές που δεν βοηθάνε:

-Μην διακόπτετε το παιδί όταν μιλάει.

-Mην κάνετε συστάσεις στο παιδί τη στιγμή που τραυλίζει

-Συμβουλές όπως: «χαλάρωσε», «ηρέμησε», «μίλα πιο αργά», «πάρε μια ανάσα» δεν βοηθάνε.

-Μην ολοκληρώνετε εσείς τη φράση του παιδιού, μην μαντεύετε τι θέλει να πει. Με αυτόν τον τρόπο το κάνετε να νιώθει ανίκανο και ματαιώνετε τη μεταξύ σας επικοινωνία.

Αν το παιδί σας τραυλίζει, αν για οποιονδήποτε λόγο εμφανίζει δυσρυθμίες στη ροή της ομιλίας του που σας κάνουν να ανησυχείτε, μην πανικοβάλλεστε! Ο τραυλισμός αντιμετωπίζεται!

Επικοινωνήστε με λογοθεραπευτή ο οποίος θα αξιολογήσει τον τραυλισμό και, αν χρειαστεί, θα οργανώσει μαζί σας ένα θεραπευτικό πρόγραμμα με στόχο να περιοριστούν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί στην επικοινωνία του.