Οικονομική Κρίση και Παιδιά: Πως μπορούμε να τους μιλήσουμε για το φαινόμενο;

Η ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε, η αισιοδοξία, η αυτοεκτίμηση και η μετάδοση αξιών είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες για μια ουσιαστικά ποιοτική ζωή, ακόμη και σε μια οικονομική δυσχέρεια.

Πλήθος άρθρων έχουν γραφτεί για την οικονομική κρίση, που φυσικά αποτελεί και συναισθηματική-ηθική-κοινωνική κρίση και έχει επηρεάσει ποικιλοτρόπως κάθε πολίτη της χώρας μας. Οι γονείς ανησυχούν ιδιαίτερα για το πώς τα παιδιά αντιλαμβάνονται το φαινόμενο, αν θα πρέπει να τους μιλήσουν για αυτό και με ποιο τρόπο, ώστε να συνειδητοποιήσουν τις δυσκολίες της οικογένειας, χωρίς να τρομοκρατηθούν.

Στα πλαίσια της σωστής επικοινωνίας γονέων-παιδιών (πολύτιμο στοιχείο για τη σωστή συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη και ισορροπία των δεύτερων), είναι επόμενο να αναφερθούμε στο γεγονός, με απλότητα και ειλικρίνεια, χωρίς ωραιοποίηση ή φόβο. Είναι καλό να αναγνωρίζουμε αρχικά ότι το παιδί έχει αίσθηση του τι συμβαίνει, όσο κι αν οι γονείς προσπαθούν να κρύψουν τι συμβαίνει.

Το να αναγνωρίσουμε τη δική μας συναισθηματική κατάσταση και του παιδιού είναι σημαντικό και δείχνει ανεπτυγμένο EQ. Προτεραιότητα δίνεται στο να ακουστούν τα συναισθήματα όλων και να διαβεβαιώσουμε πως το παιδί δε φταίει σε τίποτα και πως οποιαδήποτε αλλαγή και αν χρειαστεί να γίνει, θα είμαστε δίπλα του. Επιπλέον, δίνουμε πάντα αισιόδοξη προοπτική, λέγοντας πως καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να πάνε τα πράγματα καλύτερα.

Πέρα από τη λεκτική επικοινωνία, ας θυμηθούμε ότι τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στη μη-λεκτική επικοινωνία. Επομένως οι κινήσεις, το βλέμμα, ο τόνος της φωνής πρέπει να συμβαδίζουν με όσα λέμε στο παιδί (αυτό θα επιτευχθεί αν εμείς οι ίδιοι παραμένουμε ήρεμοι και αισιόδοξοι).

Δεν αποκλείουμε το παιδί από τη συμμετοχή σε συζητήσεις οικονομικών ζητημάτων (ανάλογα με την ηλικία), χωρίς ασφαλώς να περιμένουμε από εκείνο τη λύση, «φορτώνοντάς» το με ευθύνες δυσανάλογες της ηλικίας του. Μπορούμε όμως να δώσουμε την αίσθηση πως κάθε γνώμη είναι σημαντική και πως η οικογένεια παραμένει ενωμένος οργανισμός. Επιπλέον, έτσι δίνεται μια καλή ευκαιρία να διαλυθούν κάποιοι μύθοι που μπορεί να έχει ακούσει το παιδί από άλλα πλαίσια και το αγχώνουν υπερβολικά.

Συνεργαστείτε με τα παιδιά σας ως προς τις αλλαγές που μπορούν να γίνουν, χωρίς βαρύγδουπες εκφράσεις. Αν δε μπορείτε να τους προσφέρετε κάτι άμεσα (ενώ παλαιότερα είχατε αυτή τη δυνατότητα), δώστε προοπτική για το μέλλον, συζητώντας τα οφέλη της αποταμίευσης, κίνηση που μπορεί να αυξήσει την υπευθυνότητά τους.

Περιορίστε την έκθεση σε ατέρμονες συζητήσεις στην τηλεόραση σχετικά με την οικονομική κρίση, καθώς η υπερβολική έκθεση, όχι μόνο των παιδιών αλλά η δική σας, αυξάνει το αντιλαμβανόμενο στρες και την ανασφάλεια.

Τέλος, θα είναι καλό να προσφέρετε σε εσάς και στα παιδιά σας στιγμές διασκέδασης… που δεν κοστίζουν! Μια βόλτα στο πάρκο, σε κάποιο μουσείο ή σε εκδηλώσεις που οργανώνονται δωρεάν αποτελούν ευκαιρίες θετικής αλληλεπίδρασης και συναισθηματικής αποφόρτισης.

Μια τέτοια συζήτηση μπορεί να αποτελέσει μια καλή ευκαιρία να εξηγήσουμε στα παιδιά την αξία των χρημάτων και πως τα σημαντικότερα στη ζωή δεν εξαρτώνται από τα χρήματα.. Η ευγνωμοσύνη για όσα έχουμε, η αισιοδοξία, η αυτοεκτίμηση και η μετάδοση αξιών είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες για μια ουσιαστικά ποιοτική ζωή, ακόμη και σε μια οικονομική δυσχέρεια.

Δήμητρα Ρούκη Πτυχιούχος Προγράμματος Ψυχολογίας Ε.Κ.Π.Α

πηγή psychologynow.gr