Νέα σχολική χρονιά: Πώς να προετοιμαστούμε κατάλληλα;

Καθώς καλωσορίζουμε τον Σεπτέμβριο, αναμένουμε και τα σχολεία να καλοσωρίσουν τα παιδιά. Αρκετοί παιδικοί σταθμοί ήδη έχουν ξεκινήσει και πολλά παιδάκια θα αποχωριστούν για πρώτη φορά τους γονείς τους. Η περίοδος αυτή των αποχωρισμών πολλές φορές προκαλεί άγχος και σύγχυση στους γονείς αλλά και στα ίδια τα παιδιά. Οι γονείς συνήθως αισθάνονται οτι έχουν προετοιμάσει κατάλληλα τα παιδιά τους και όμως όταν έρθει η στιγμή να ξεκινήσουν το σχολείο αρχίζουν τα παιδιά να επιδεικνύουν διάφορες απρόσμενες αντιδράσεις που τους σαστίζουν. Ειδικά ένα μικρό παιδί που πρώτη φορά ξεκινάει παιδικό είναι αναμενόμενο να κλάψει, μπορεί να μην αφήνει την αγκαλιά του γονέα και στο τέλος να αποχωρήσει ο γονιός με μαύρη καρδιά και με αμφιβολίες. Για να δούμε, τί μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε ένα μικρό παιδί να είναι κατάλληλα προετοιμασμένo;

γράφει η Κρίστη Πόππη

Διδάκτωρ Παιδοψυχολογίας

www.kristipoppi.com

Σχεδιάστε την μέρα

Βεβαιωθείτε οτι το παιδί σας γνωρίζει τί θα συμβεί καθ’όλη τη διάρκεια της μέρας. Υπενθυμίστε στο παιδί πότε θα πάτε να το πάρετε από το σχολείο και ειδικά στα παιδιά που είναι περισσότερο αγχωμένα βοηθάνε τα οπτικά βοηθήματα ώστε να μπορεί να βλέπει το πρόγραμμα της ημέρας.

Πρώτες συστάσεις

Σε πολλά παιδιά που πηγαίνουν πρώτη φορά σχολείο ή που επιστρέφουν μετά τις καλοκαιρινές διακοπές συχνά ξυπνάει το άγχος αποχωρισμού. Καλό είναι από την αρχή να ενισχύσετε τον δεσμό του παιδιού με την δασκάλα του και να μιλάτε με καλά λόγια για εκείνη και για την μεταξύ τους σχέση, π.χ. «Αχ, πόσο χαίρεται η δασκάλα σου  όταν σε βλέπει, κοίταξε το χαμόγελο της!». Θα βοηθούσε ακόμη να δει κι εσάς να μιλάτε με την δασκάλα και να έχετε μια καλή επαφή/συνεργασία. Όταν μάλιστα περάσει ο καιρός και οργανώσετε την πρώτη συνάντηση μαζί της θα μπορούσατε να εστιάσετε στις εξής ερωτήσεις για να αποκτήσετε μια συνολική εικόνα του παιδιού στο σχολείο:

• Πώς τα πηγαίνει κοινωνικά; Δείχνει προτίμηση σε συγκεκριμένα παιδιά; Πώς αντιδράει το παιδί μου συναισθηματικά; Πώς διαχειρίζεται τα συναισθήματα του; Παρατηρείτε εξέλιξη στον γνωστικό τομέα και στον τομέα της αυτοεξυπηρέτησης;

• Πώς είναι την ώρα του ελεύθερου παιχνιδιού; Δείχνει προτίμηση σε συγκεκριμένες δραστηριότητες; Τί απολαμβάνει περισσότερο;

• Πώς τα πάει με τους κανόνες της τάξης; Χρειάζεται συχνές υπενθυμίσεις; Εσείς με τί τρόπο προσπαθείτε να συμμορφώσετε τα παιδιά στους κανόνες;

• Σε ποιούς τομείς θεωρείτε οτι χρειάζεται περαιτέρω ενίσχυση; Έχετε συγκεκριμένες ανησυχίες; Έχετε συγκεκριμένες συμβουλές να μοιραστείτε; Εγώ πώς θα μπορούσα να βοηθήσω για την καλύτερη δυνατή συνεργασία;

Δημιουργήστε μικρά «τελετουργικά»

Έχετε μήπως  δημιουργήσει συγκεκριμένο αποχαιρετισμό με το παιδί σας (αγκαλιά/στιχάκι/τραγουδάκι); Εαν όχι, μπορείτε να αποκτήσετε μια ρουτίνα που θα σκεφτείτε μαζί με το παιδί ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένο για τον επικείμενο αποχωρισμό.

Μιλήστε για τα συναισθήματα

Καλό είναι να βοηθήσετε τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τα συναισθήματα τους (και αυτά των άλλων) και να καταφέρουν να τα εξηγήσουν. Αν το παιδί σας δεν νιώθει άνετα να μιλάει για τα δικά του συναισθήματα θα μπορούσατε να ενθαρρύνετε μια συζήτηση σχετικά με το πώς αισθάνονται οι πρωταγωνιστές στα αγαπημένα τους βιβλία ή στα παιδικά που παρακολουθούν.

Ενισχύστε την ικανότητα τους να λύνουν προβλήματα

Όταν τα παιδιά καλούνται να λύσουν πιθανά προβλήματα που προκύπτουν, σταδιακά αναπτύσσουν την αυτορρυθμιστική τους ικανότητα καθώς καταφέρνουν να διαχειριστούν την απογοήτευση τους. Άρα, τα παιδιά χρειάζονται τους γονείς τους ως «προπονητές» να τους ενθαρρύνουν και να τους καθοδηγούν αλλά να μην βρίσκουν οι ίδιοι τις λύσεις σε όλα όσα τους προβληματίζουν. Θα μπορούσατε μάλιστα να εστιάζετε στις στρατηγικές που χρησιμοποιούν τα παιδιά για να διαχειριστούν μια κατάσταση και να τις αναγνωρίζετε λεκτικά ώστε να τους είναι ευκολότερο να τις χρησιμοποιήσουν και σε κάποια άλλη δύσκολη στιγμή στο μέλλον.

Σενάρια

Όταν ένα παιδί αγχώνεται που θα βρεθεί σε νέο περιβάλλον θα ήταν βοηθητικό αν μπορούσε να συζητήσει με τον γονιό του γι’αυτό χωρίς εκείνος να προσπαθήσει να μετριάσει την δυσκολία που βιώνει το παιδί. Ακόμη, θα βοηθούσε να φτιάξετε διαφορετικά σενάρια και να τα αναπαράγετε μέσα στο παιχνίδι ώστε να νιώσει το παιδί κατάλληλα προετοιμασμένο. Για παράδειγμα, μπορείτε να μιλήσετε για το πώς πλησιάζουμε κάποιον για να παίξουμε μαζί του.

Ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσετε να ενισχύετε την αυτορρυθμιστική ικανότητα του παιδιού σας και τις κοινωνικές του δεξιότητες. Τα παιδιά είναι ανθεκτικά και μαθαίνουν πολύ γρήγορα. Καλή αρχή και καλή δύναμη!

H Κρίστη Πόππη είναι παιδοψυχολόγος και Διδάκτωρ.

Διατηρεί το προσωπικό της γραφείο στην Θεσσαλονίκη και συντονίζει τις διαδραστικές ομάδες γονέων «Parents’ Talks»

www.kristipoppi.com