5 επιστημονικά δεδομένα που κανείς δεν σας είπε για τον νυχτερινό θηλασμό

Έχω γράψει και αλλού το πόσο πολύ ξενύχτησα με το πρώτο μου παιδί. Η αλήθεια είναι πως όταν γέννησα, κανείς δεν με είχε προετοιμάσει για το ξενύχτι που με περίμενε. Ήμουν η πρώτη από τις φίλες μου που έκανα παιδί, είχα διαβάσει ότι υπήρχε εκείνη την εποχή σχετικό με το θηλασμό και το μόνο που ήξερα στα σίγουρα και το είχα σαν δεδομένο ήταν ότι το μωρό μπορεί να θέλει να θηλάζει συνέχεια, μέρα και νύχτα, κι αυτό είναι φυσιολογικό. Τότε δεν αναρωτήθηκα γιατί. Πέρασα άπειρες άυπνες νύχτες, θηλάζοντας ή κάνοντας βόλτες στο σπίτι με το μωρό αγκαλιά, εγώ ή ο άντρας μου, δοκιμάζαμε καθετί που μας περνούσε από το μυαλό προκειμένου να κοιμίσουμε το μωρό. Με λίγα λόγια, το παιδί μου κοιμήθηκε όλη την νύχτα όταν έγινε 2,5 χρονών, μισό χρόνο μετά τον αποθηλασμό του.

Ο κόσμος είναι γεμάτος από κουρασμένους γονείς και το διαδίκτυο γεμάτο από συζητήσεις ανήσυχων, άυπνων και ταλαιπωρημένων γονιών που ψάχνουν πληροφορίες για το αν τα μωρά τους είναι φυσιολογικά και τι θα πρέπει να κάνουν για τα νυχτερινά τους ξυπνήματα. Τα βιβλιοπωλεία έχουν άπειρα βιβλία αφιερωμένα στον ύπνο των μωρών, γραμμένα από «ειδικούς». Και τα μεγάλα βιβλιοπωλεία του εξωτερικού δίνουν αυτά τα βιβλία δώρο μαζί με κάθε είδους εξάρτημα που υποτίθεται ότι μπορεί να βοηθήσει στον ύπνο των μωρών, από κουβέρτες φασκιώματος μέχρι μηχανές ήχου, γνωρίζοντας από την έρευνα του μάρκετινγκ, ότι οι απελπισμένοι και ξενυχτισμένοι γονείς θα αγοράσουν οτιδήποτε πιστεύουν ότι μπορεί να βοηθήσει το μωρό τους να κοιμηθεί περισσότερο.

Αλλά, τι γνωρίζουμε πραγματικά για τα ξυπνήματα του μωρού μας ή για τα μωρά που θηλάζουν και γιατί ξυπνούν για να θηλάσουν όταν το μόνο που θέλουμε να κάνουν είναι να κοιμηθούν; Φυσικά, έχουμε καταρχήν το δεδομένο ότι τα μωρά θηλάζουν συχνά. Αλλά, σ’ αυτό το άρθρο θα ήθελα να παραθέσω κάποια λιγότερο γνωστά δεδομένα τα οποία μας διδάσκει η επιστήμη σχετικά με τους νυχτερινούς θηλασμούς ώστε εσείς, οι άυπνες και εξαντλημένες μητέρες, να μπορέσετε να δείτε τα νυχτερινά ξυπνήματα του μωρού σας με άλλα μάτια.

Έτσι, χωρίς άλλη χρονοτριβή, να τα πέντε επιστημονικά δεδομένα που κανείς δεν σας είπε ποτέ για τον νυχτερινό θηλασμό:

1) Ξέρετε ότι….. οι έρευνες δείχνουν ότι οι μητέρες που θηλάζουν στην πραγματικότητα κοιμούνται περισσότερο από τις μητέρες που δίνουν φόρμουλα; Ναι, σωστά διαβάσατε. Σύμφωνα με μία έρευνα, οι γονείς των μωρών που θηλάζουν κοιμούνται κατά μέσο όρο 40-45 λεπτά περισσότερο τη νύχτα, κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων μηνών μετά τον τοκετό (1). Σε μια περίοδο τριών μηνών, αυτό σημαίνει πολύ περισσότερο ύπνο. Και μια άλλη έρευνα δείχνει ότι αυτός ο παραπάνω ύπνος είναι πολύ σημαντικός για την πνευματική και ψυχική υγεία της μητέρας και μειώνει τον κίνδυνο της επιλόχειας κατάθλιψης (2).

2) Σας είπε ποτέ κανείς ότι ….. η παραγωγή της προλακτίνης (η ορμόνη που είναι κυρίως υπεύθυνη για την παραγωγή του γάλακτος) ακολουθεί τον κιρκάδιο ρυθμό; Οι έρευνες δείχνουν ότι τα επίπεδα της προλακτίνης είναι σημαντικά υψηλότερα τη νύχτα και κυρίως τις πρώτες πρωινές ώρες. Τα μωρά ζητούν να θηλάσουν πιο συχνά τη νύχτα απλώς γιατί υπάρχει περισσότερο γάλα τη νύχτα (3).

3) Ξέρετε ότι….. τα μωρά όταν γεννιούνται δεν έχουν αναπτυγμένο κιρκάδιο ρυθμό; Δεν ξεχωρίζουν τη μέρα από τη νύχτα και χρειάζεται να περάσουν αρκετοί μήνες για να αναπτύξουν τον δικό τους ρυθμό. Επίσης δεν παράγουν μελατονίνη (την ορμόνη που βοηθάει στον ύπνο) τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Αλλά, μαντέψτε τι περιέχει πολύ μελατονίνη; Ναι, το μητρικό γάλα. Κι έτσι, οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το μητρικό γάλα που παράγεται τη νύχτα και είναι πλούσιο σε μελατονίνη, βοηθάει τα μωρά να αναπτύξουν το δικό τους κιρκάδιο ρυθμό και τελικά να μάθουν να κοιμούνται για περισσότερη ώρα την νύχτα (4).

4) Σας είπε ποτέ κανείς ότι…. επιπρόσθετα στη μελατονίνη, το γάλα που παράγεται το απόγευμα και το βράδυ είναι πλούσιο και σε άλλα συστατικά που βοηθούν τον ύπνο και την ανάπτυξη του εγκεφάλου; Το παρακάτω είναι απόσπασμα από ένα άρθρο του ερευνητή του Πανεπιστημίου του Notre Dame, Darcia Narvaez, PhD:

“Οι γονείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το μητρικό γάλα το απόγευμα περιέχει περισσότερη τρυπτοφάνη (ένα αμινοξύ που βοηθάει στον ύπνο). Η τρυπτοφάνη είναι πρόδρομος της σεροτονίνης, μιας ορμόνης ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Τους πρώτους μήνες της ζωής, η απορρόφηση της τρυπτοφάνης οδηγεί στη δημιουργία περισσότερων υποδοχέων σεροτονίνης (Hibberd, Brooke, Carter, Haug, & Harzer, 1981). Επίσης, το μητρικό γάλα τη νύχτα περιέχει κι άλλα αμινοξέα που βοηθούν τη σύνθεση της σεροτονίνης (Delgado, 2006; Goldman, 1983; Lien, 2003). Η σεροτονίνη κάνει τον εγκέφαλο να λειτουργεί καλύτερα, μας βοηθά να έχουμε καλή διάθεση και βοηθάει επίσης τους κύκλους του ύπνου (Somer, 2009). Άρα, ίσως να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα μωρά να θηλάζουν το απόγευμα ή/και το βράδυ εξαιτίας της τρυπτοφάνης, για πολύ περισσότερους λόγους από το ότι τα βοηθάει να κοιμούνται” (5).

5) Ξέρετε ότι….. ο θηλασμός τη νύχτα είναι σημαντικός για να διατηρήσει η μητέρα την παραγωγή της σταθερή για περισσότερο καιρό; Θηλάζοντας τη νύχτα, μια εργαζόμενη μητέρα μπορεί να περιορίσει τις φορές που χρειάζεται να κάνει άντληση μέσα στην ημέρα. Βλέπετε, το στήθος ξέρει πόσο γάλα πρέπει να παράγει με βάση καταρχήν το πόσο συχνά αδειάζει. Αυτός είναι ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης, ο οποίος βασίζεται στο γνωστό 24ωρο ρολόι… και ο οποίος δεν ισχύει μόνο για τις ώρες που η μητέρα είναι ξύπνια….

Ο αριθμός των θηλασμών ή των αντλήσεων που πρέπει να κάνει μια μητέρα για να διατηρήσει σταθερή την παραγωγή της μακροπρόθεσμα, λέγεται «μαγικός αριθμός». Εάν η μητέρα δεν θηλάζει αρκετές φορές μέσα στο 24ωρο ώστε να φτάσει το δικό της μαγικό αριθμό, το σώμα της θα μειώσει την παραγωγή γάλακτος. Για τις εργαζόμενες θηλάζουσες μητέρες περισσότεροι νυχτερινοί θηλασμοί μπορεί να σημαίνουν λιγότερες αντλήσεις στη δουλειά τους, ενώ εξακολουθούν να διατηρούν το δικό τους μαγικό αριθμό.

Να λοιπόν γιατί το μωρό σας ξυπνάει ακόμα τη νύχτα. Σκεφτήκατε ποτέ όταν ακούτε το μωρό σας να κλαίει στις 2 το πρωί, ότι στην πραγματικότητα σας κάνει δώρο περισσότερο ύπνο, μειώνει την πιθανότητα να πάθετε επιλόχειο κατάθλιψη, χτίζει και αναπτύσσει τον εγκέφαλό του, αναπτύσσει το δικό του κιρκάδιο ρυθμό, παίρνει περισσότερο γάλα αφού η παραγωγή σας είναι μεγαλύτερη, διατηρεί σταθερή την παραγωγή σας μακροπρόθεσμα και σας δίνει την δυνατότητα να αντλείτε λιγότερες φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας; Τώρα το ξέρετε.

Καλούς ύπνους και καλούς θηλασμούς!

1.  http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17700096

2. http://www.ibreastfeeding.com/content/newsletter/nighttime-breastfeeding-and-maternal-mental-health

3. http://kellymom.com/bf/normal/prolactin-levels/

4. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22205210

5. http://www.psychologytoday.com/blog/moral-landscapes/201303/normal-infant-sleep-night-nursings-importance

Η Βίκυ Φαρδογιάννη είναι πιστοποιημένη Σύμβουλος Θηλασμού IBCLC και εργάζεται στο χώρο του θηλασμού για περισσότερο από δέκα χρόνια.

Θα την βρείτε στο thilasmos.com

και στη Facebook σελίδα “Thilasmos – Θηλασμός“