Συμβουλές που δε ζήτησα, μα λάτρεψα

γράφει η Kristin Hackman

Λένε, όποιοι κι αν είναι αυτοί που λένε ψυχοπονιάρικες ατάκες όπως «Το παιδί σου είναι σα να βλέπεις την καρδιά σου να περπατά έξω από το σώμα σου» ή «Οι μέρες είναι μεγάλες μα τα χρόνια λίγα», πως «Όταν γεννιέται ένα παιδί, γεννιέται μια μάνα».

Ναι λοιπόν. Συμφωνώ με όλα αυτά και μου έρχονται δάκρυα στα μάτια και ανατριχιάζω κάθε φορά που τα ακούω, τα λέω ή τα γράφω. Είναι όλα αλήθεια.

Για παράδειγμα, έχω νιώσει την καρδιά μου να βγαίνει από το σώμα μου – την έχω νιώσει να σκάει και να λιώνει και να σπάει και να αγωνιά, όλα αυτά μέσα σε μία ώρα, όταν είδα το 2χρονό μου να περπατάει (όχι πάντα με επιτυχία) μπροστά μου. Τις περισσότερες μέρες, πάω στοίχημα πως όταν κοιτάζω το ρολόι και λέει 9:18, εννοεί το βράδυ και όχι το πρωί, αλλά ξέρω πως κι ο χρόνος αυτός θα περάσει χωρίς να τον πάρω χαμπάρι. Ναι λοιπόν, οι μέρες είναι μεγάλες μα τα χρόνια περνάνε στο λεπτό.

Ποια είμαι εγώ να διαφωνήσω με τη ρομαντική ατάκα «Όταν γεννιέται ένα μωρό, γεννιέται μια μάνα»; Το καταλαβαίνω. Δεν έγινα μαμά προτού το στήθος μου γίνει το μαξιλάρι του Quinn. Προτού τα χέρια μου κρατήσουν την Harper. Και προτού στην αγκαλιά μου ξαπλώσει η Gracie. Και προτού το στήθος μου γίνει τροφή για την Josie… ας είμαστε ειλικρινείς… Θα αναγνώριζα οπουδήποτε το γέλιο και το κλάμα τους. Είμαι η μαμά τους.

Ένα στοιχείο όμως άφησαν απ’ έξω, μια υποσημείωση σε αυτή τη γλυκιά φράση – η γυναίκα που ήταν η μάνα προτού αυτή γεννηθεί τι γίνεται; Πεθαίνει;

Θυμάμαι ορισμένες στιγμές από εκείνο το κορίτσι που ήμουν προτού γίνω μαμά. Από τότε που γεννήθηκε κι η Josie, είναι πραγματικά μικρές εκείνες οι στιγμές. Σαν μια κλεφτή ματιά που ρίχνεις από τη θέση σου στο αεροπλάνο μπροστά, στην πρώτη θέση. Και σκέφτομαι ω, ώστε έτσι ζουν οι άλλοι άνθρωποι. Μερικές φορές πηγαίνω στο σούπερμάρκετ ΜΟΝΗ. Κάπου κάπου πίνω έναν καφέ που είναι τόσο ζεστός και τόσο νόστιμος που ξεχνάω πως θα είναι το καύσιμό μου για να βγάλω το μεσημέρι, όταν θα με πιάσει το άγχος για το αν θα κοιμηθούν.

Η μητρότητα είναι δύσκολη. Πώς μπορείς να αισθάνεσαι όλη μέρα πως δεν τα καταφέρνεις και να δίνεις ταυτόχρονα την καρδιά σου, τον χρόνο σου και τα χρήματά σου για να μεγαλώσεις ολοκληρωμένα, τρυφερά, κοινωνικά, έξυπνα, συμπονετικά, θεοσεβούμενα παιδιά που μια μέρα θα αφήσουν τη φωλιά τους;

Είδατε; Είναι δύσκολο.

Αισθάνομαι δυστυχισμένη και χαρούμενη και ένοχη και ατρόμητη κάθε μέρα. Αν είχατε ποτέ ανισορροπίες στις ορμόνες και τα συναισθήματα και μέρες που δεν θέλετε να βγάλετε τις πυτζάμες σας και περιτριγυρίζεστε από ακαταστασία και στοίβες άπλυτα πιάτα και ρούχα, ξέρετε πόσο εξουθενωτικό είναι. Και πώς φέρνει τα πάνω κάτω σε μια ισορροπημένη ζωή. Το «ισορροπημένη» είναι μια λέξη που δεν θα χρησιμοποιούσα εύκολα για τα χρόνια που έχεις ένα μικράκι να τρέχει μέσα στο σπίτι.

Ως γονιός τεσσάρων παιδιών κάτω από την ηλικία των 3, μπορείτε να φανταστείτε το πόσες συμβουλές που ποτέ δε ζήτησα έχω λάβει και πόσες άβολες απαντήσεις έχω ακούσει. Δεν τις μισώ όμως. Πιάνω τον εαυτό μου να λέει κι αυτός χαζά, άχρηστα πράγματα σε νέες μαμάδες όλη την ώρα. Αργότερα σκέφτομαι «Για ποιο λόγο της φόρτωσα τόσα πράγματα στο κεφάλι» Ποιος ξέρει, ίσως φταίει που ένας ταλαίπωρος και εξουθενωμένος άνθρωπος καμιά φορά θέλει να μοιραστεί μαζί σου τη μιζέρια του. Αν ήμουν ξεκούραστη δεν θα ανησυχούσα μάλλον που τα 2μισάχρονά μου αρχίζουν και τα κάνουν στο πάτωμα παρόλο που έχουν μάθει να χρησιμοποιούν γιογιό και το 18 μηνών παιδί μου δεν το κάνει αυτό ποτέ. Αλλά ξέρετε κάτι; Είμαι άνθρωπος και γω και συγκρίνω και νοιάζομαι. Θεούλη μου, λυπήσου με.

Τελοσπάντων. Ορισμένες συμβουλές και σχόλια που άκουσα κατά καιρούς από άλλες μαμάδες ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ με βοήθησαν. Άλλωστε, τα παιδιά γεννιούνται αθώα, τρομαγμένα και χωρίς καθοδήγηση, κι έτσι φαντάζομαι η μαμά γεννιέται με τον ίδιο τρόπο. Σίγουρα μπορούν να μας δείξουν άλλοι το δρόμο.

Συμβουλή που λάτρεψα #1

Περίμενα να δω έναν γιατρό στην αίθουσα αναμονής ενώ ήμουν έγκυος στα τρίδυμά μου. Υπήρχε μία νέα μαμά με ένα μικροσκοπικό, νεογέννητο εκεί. Εγώ δεν είχα ακόμη γεννήσει, ήμουν αλλού, και καθώς μιλούσαμε για το νεογέννητο και τα μωράκια μου που πλησιάζουν, με κοίταξε και μου είπε «Αφού γεννήσεις, θα καταλάβεις πως είσαι υπεράνθρωπος».

Τρισήμισι χρόνια μετά, συμβαίνει αυτό. Ναι. Ναι είμαι υπεράνθρωπος. Κάθε μέρα, φυτρώνουν και πάλι τα μέλη που έχασα στη μάχη την προηγούμενη. Και ξεχνάω τις λέξεις που άκουσα όταν τα έβαζα για ύπνο. Λειτουργώ με σχεδόν καθόλου ύπνο ή ξεκούραση ψυχική. Το παίζω ψύχραιμη όταν τα βλέπω με σκισμένα χείλη ή όταν ανεβάζουν πυρετό. Χαμογελώ και κλαίω και προσπαθώ να κρατήσω πίσω τα δάκρυα και παντού καραδοκεί το κακό. Και παραδέχομαι πως δεν μπορώ να τα κάνω όλα μα παρ’ όλ’ αυτά το προσπαθώ. Τη στιγμή που αμφισβητώ περισσότερο τον εαυτό μου αισθάνομαι σα να σκαρφαλώνω σε ένα βουνό τόσο ψηλό και τόσο απότομο για μένα, μα φτάνω ξάφνου στην κορυφή και σκέφτομαι «Ρε ποια ήταν αυτή που κατόρθωσε αυτή την ακατόρθωτη αποστολή (μερικές φορές η αποστολή είναι να βουρτσίσω τρία στόματα δόντια για ένα λεπτό ή να σκουπίσω τη ζημιά που κάνανε). Εγώ ήμουν. Ναι εγώ, η μαμά. Ο υπεράνθρωπος.

Συμβουλή που λάτρεψα #2

Σε ένα από τα baby showers που πήγα, μια φίλη από το σχολείο μου έγραψε ένα πολύ απλό σημείωμα στην κάρτα μου «Μην διαβάσεις πολλά βιβλία γονεϊκότητας, θα σου αλλοιώσουν το ένστικτό σου».

Πείτε μου πως με καταλαβαίνετε όσοι έχετε «εκπαιδεύσει» ένα παιδί για ύπνο, για τουαλέτα, για οποιαδήποτε ανάγκη…

Τα πρέπει και οι ενοχές και η αγανάκτηση και η ανησυχία που νιώθει κάποιος μπορεί να σου κλέψει την ευτυχία μαζί με το μυαλό. Και όταν λαμβάνεις υπόψη όλα αυτά τα βιβλία, τα πρέπει μεγαλώνουν και το ένστικτο της μαμάς αρκούδας χαντακώνεται και αμφισβητείται. Όπως λέει η φίλη μου η Kristin, εμείς οι μαμάδες λέμε «πρέπει» στον εαυτό μας όλη μέρα, κάθε μέρα. Αισθάνομαι ενοχές που δεν τα ανέθρεψα περισσότερο, δεν τα αγάπησα περισσότερο, δεν τα αγκάλιασα περισσότερο και σίγουρα μισώ τον εαυτό μου όταν βγαίνω από τα ρούχα μου και νιώθω έτοιμη να εκραγώ. Σα μαμάδες, νομίζω πως τα «πρέπει» στα οποία υποβάλλουμε τους εαυτούς μας θα ήταν λιγότερα αν απλά εμπιστευόμασταν πως έχουμε μέσα μας όλα όσα χρειάζονται για να φέρουμε εις πέρας αυτή τη δουλειά.

Συμβουλή που λάτρεψα #3

Την περασμένη βδομάδα, πέτυχα μία μαμά σε ένα σουπερμάρκετ, η οποία είναι πλέον γιαγιά. Συζητάμε για παιχνίδια στην ουρά για το ταμείο. Της ρωτάω πόσο της κόστισε, πίσω από τα ψώνια μου και ήρθε να μου δείξει ένα πολύ ωραίο κουτί με αυτό που έψαχνα. Βγήκαμε μαζί έξω, για κάποιον λόγο κάνω νέους φίλους, σαν αδέσποτο στο δρόμο. Όσοι νιώθουν μοναξιά καμιά φορά είναι και λίγο απεγνωσμένοι.

Συνεχίζουμε να μιλάμε και μαθαίνω πως έκανε τέσσερα παιδιά το ένα πίσω από το άλλο, όπως έχετε και πολλές από εσάς. Βλέπετε, θεωρούσα πως είμαι τρελή που έχω τρίδυμα και άλλο ένα, αλλά αλήθεια, πώς τα καταφέρνετε; Το ένα παιδί μετά το άλλο; Τέσσερις φορές οι ορμόνες;!; Αλήθεια;!

 Έτσι λοιπόν μιλούσαμε και ξαφνικά άρχισα να κλαίω. Της είπα πως κάθε μέρα, νιώθω ενοχές. ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ. Η Josie παίζει στην κούνια της, όσο τα άλλα γκρινιάζουν για τις ανάγκες τους και στο τέλος της μέρας, είμαστε όλοι τόσο εξουθενωμένοι που συχνά πέφτω στο κρεβάτι χωρίς να πούμε τα χρώματα ή τα σχήματα ή την αλφαβήτα…. Λέμε μια προσευχή και ευχαριστούμε το Θεό και έχουμε συνήθως βουρτσισμένα δόντια.

Με αγκάλιασε. Αυτή η άγνωστη γυναίκα με αγκάλιασε και μετά μου είπε πόσο έξυπνα και επιτυχημένα και τρυφερά είναι τα τέσσερα παιδιά της. Και πως κάποιες μέρες όλα τους ένιωσαν κάπως αγνοημένα, αλλά ποτέ δεν ένιωσαν πως είναι χωρίς αγάπη. Μου είπε πως στο σπίτι της δεν τους ένοιαζε η ισότητα. Τους ένοιαζε η αγάπη και να έχουν όλοι όλα όσα χρειάζονται. Αυτό είναι. Και με αυτό το απλό πράγμα, όλοι ήταν ευτυχισμένη και πολύ αγαπημένοι.

Δεν έχει να κάνει με την ισότητα; Μα γι’ αυτό πασχίζω εγώ κάθε μέρα. Σα μαμάδες δεν πιστεύουμε πως όλα τους δικαιούνται το ίδιο μερίδιο από μας; Όπως λέει η γλυκιά και σπιρτόζα Gracie μου τελευταία «ΔΕ ΝΟΜΙΖΩ!!!»

–

Όλες αυτές οι συμβουλές μητρότητας τριγυρίζουν μέσα στο κεφάλι μου καθώς περνούν οι τελευταίες αυτές μέρες, χωρίς τίποτα το συνταρακτικό. Καθώς ζω την κάθε μέρα, προσπαθώ να θυμηθώ ορισμένα απλά πράγματα…

Είμαι υπεράνθρωπος. Ναι, είμαι.

Έχω όλες τις απαντήσεις μέσα μου και στην καρδιά μου, όχι στα βιβλία.

Και αν αγαπήσω τα παιδιά μου πολύ, και τα τέσσερα – με μια καρδιά – και δώσω σημασία στα όμορφα πράγματα που κάνουν κάθε μέρα και τα ευχαριστήσω και τα επαινέσω για αυτά τα μικρά και μεγάλα πράγματα, τα αγαπώ εξίσου, χωρίς να νοιάζομαι για την «ισότητα».

Και εγώ. Ποιες είναι οι ανάγκες εκείνης της κοπέλας που έγινε μαμά; Όπως είπα, η ισορροπία δεν υπάρχει. Ξέρω πως δεν πέθανε το κομμάτι μου εκείνο, το κομμάτι πριν τη μητρότητα… προς το παρόν όμως, ακόμη προσπαθώ να βγάλω άκρη με τα πάντα και να είμαι μια μαμά περήφανη. Ξέρω όμως ένα πράγμα. Η κοπέλα εκείνη, με το κέφι της και την ελευθερία της και τα μαθήματα και τα παθήματά της προτού γίνει μαμά με βοηθά κάθε μέρα. Αντλώ ενέργεια από αυτή. Κάποιες μέρες είναι έξυπνη, κάποιες τη ζηλεύω. Αναπολώ τις μέρες εκείνες που την πίτα μου τη μοιραζόμουν όλη με τον εαυτό μου. Σήμερα όμως είμαι μαμά.

Και, μιλώντας για πίτες και μαμάδες, κάποιος κάποτε είπε «Μαμά* είναι κάποια που βλέπει να έχει μείνει μόνο ένα κομμάτι πίτα στο πιάτο και τελικά ανακοινώνει σε όλους πως ποτέ δεν της άρεσε η πίτα αυτή».

Κάποια μέρα.

*Αυτό δε σημαίνει πως η ίδια μαμά δεν θα πάει να αγοράσει για τον εαυτό της μια μεγάλη πίτα… και ένα μπουκάλι κόκκινο κρασί και ένα καλό βιβλίο, και δε θα χωθεί σε μια ντουλάπα, ολομόναχη, για να τα απολαύσει.