Μπορώ να προστατέψω το μωρό μου από την τεχνολογία;

Της Jeana Lee Tahnk για το Mashable

Όταν σκέφτομαι την πρώτη μου εγκυμοσύνη, σχεδόν μία δεκαετία πριν, εντυπωσιάζομαι από το πόσο διαφορετικά ήταν τα πράγματα τότε. Τότε κατέγραφες την πρόοδό σου τους εννέα αυτούς μήνες σε βιβλία και όχι σε ψηφιακές εφαρμογές εγκυμοσύνης. Συζητούσα με τις φίλες μου για την πρωινή ναυτία αντί να κλαψουρίζω με άλλες «φίλες» σε διάφορα φόρουμ. Η έρευνα για τον εξοπλισμό του μωρού γινόταν από κοντά, μέσα στα πολυκαταστήματα και όχι στα τυφλά, αγοράζοντας το προϊόν που πήρε τις καλύτερες κριτικές online.

Και φτάνουμε στο σήμερα και στο τρίτο μου μωρό, το οποίο στους πέντε μήνες ζωής του έχει ήδη εκτεθεί σε έναν κόσμο που ξεχειλίζει από τεχνολογία. Είτε είναι το ιντερνετικό ραδιόφωνο που λατρεύει να παρακολουθεί στην κουζίνα ή τα τηλέφωνα που βλέπει να κρατούν οι γονείς της, ο κόσμος της είναι γεμάτος φωτεινά, αστραφτερά gadget.

Λατρεύω την τεχνολογία που έχουμε στη διάθεσή μας ως κοινωνία και την έχω εκθειάσει γιατί με έχει κάνει καλύτερη μαμά. Την ίδια στιγμή όμως, με απασχολεί ο ψηφιακός κόσμος στον οποίο μεγαλώνουν το μωρό μου και τα δύο μεγαλύτερα παιδιά μου. Και όχι μόνο αυτό, με απασχολεί το πώς θα μπορέσω να τους προστατέψω από την τεχνολογία όσο περισσότερο γίνεται, όσο περισσότερο μπορώ.

Γράφω για παιδικές εφαρμογές και πιστεύω πως υπάρχουν πολλές εκπληκτικές, εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές επιλογές που σε κερδίζουν εκεί έξω. Αλλά δεν προωθώ ποτέ εφαρμογές για παιδιά μικρότερα της ηλικίας των δύο ή τριών ετών. Δεν υπάρχει ανάγκη παιδιά μικρότερα από αυτή την ηλικία να έρχονται σε επαφή με τις οθόνες αυτές.

Σύμφωνα με μία έρευνα από την Common Sense Media, το 38% των παιδιών κάτω από την ηλικία των δύο ετών έχουν ήδη χρησιμοποιήσει κάποια φορητή συσκευή, παρόλο που η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής αποθαρρύνει από τη χρήση οθονών σε παιδιά κατά τα δύο πρώτα έτη ζωής τους. Πέρα από τις έρευνες που δείχνουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην προσοχή, τη δημιουργικότητα, τις δεξιότητες γραφής και επικοινωνίας, είναι λογικό το ότι η επαφή με πραγματικούς ανθρώπους είναι πιο πολύτιμη για τα μωρά από την επαφή με τις οθόνες.

Μήπως όμως δίνω μια άνιση μάχη; Όταν ένας κατασκευαστής δημιουργεί μια κούνια με θήκη για iPad και ένας άλλος ένα γιογιό με παρόμοια θήκη για να εφαρμόσεις επάνω το iPad, οι «παλιομοδίτικες» επιλογές – αυτές που δεν έχουν θήκη για iPad – μειώνονται. Και υπάρχει λόγος για τέτοια gadget: Διαρκώς αναπτύσσονται και κατεβαίνουν εφαρμογές για μωρά και νήπια.

Τελικά, οι γονείς έχουν τον τελευταίο λόγο στο πώς θα εκθέσουν τα παιδιά τους στην τεχνολογία, αλλά με την ολοένα και αυξανόμενη εισχώρησή της στα σπίτια μας, είναι εύκολο να απασχολήσεις τα παιδιά με tablet, κινητά, λάπτοπ και άλλες οθόνες που βρίσκονται εύκαιρες τριγύρω. Σύμφωνα με μία έρευνα από το Northwestern η οποία εξέτασε περισσότερους από 2300 γονείς, το 17% αναφέρει πως είναι «πολύ ή περισσότερο πιθανό» να δώσουν μία φορητή συσκευή στα μικρότερα των δύο ετών παιδιά τους όταν εκείνοι θελήσουν να κάνουν κάποια δουλειά.

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η τεχνολογία καταφέρνει να κρατήσει ήρεμα τα παιδιά και ως μαμά τριών παιδιών, καταλαβαίνω απόλυτα τις στιγμές απελπισίας όπου το μόνο που θέλεις είναι λίγη ηρεμία. Ταυτόχρονα όμως, δεν είμαι σίγουρη πως η απάντηση είναι να βάζεις ένα iPad στα μικρά αυτά χεράκια. Ανατριχιάζω κάθε φορά που βλέπω ένα μωρό σε καροτσάκι να χαζεύει μια οθόνη αντί να βλέπει τα όμορφα δέντρα εκεί έξω ή όταν τα παιδιά σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου κουρνιάζουν στην άκρη του γηπέδου πάνω από τα φορητά τους βιντεοπαιχνίδια αντί να παρακολουθούν τη δράση στο γήπεδο.

Η αλήθεια είναι όμως πως η κοινωνία μας είναι δραματικά διαφορετική από ό,τι ήταν 10 (ή ακόμη και 5) χρόνια πριν. Πώς περιμένουμε τα παιδιά μας να φέρονται διαφορετικά από αυτό που βλέπουν διαρκώς γύρω τους, όταν οι γονείς τους στέλνουν μηνύματα όσο βρίσκονται στην τραπεζαρία και όταν στους δημόσιους χώρους βλέπεις την πλειοψηφία των ανθρώπων να κοιτάζουν μία οθόνη; Άλλωστε, το 91% των Αμερικανών είναι χρήστες κινητών και από αυτούς το 56% έχει smartphone (σύμφωνα με την Pew Research).

Η τεχνολογία είναι διαδεδομένη και γνωρίζω πως θα κατέχει ακόμη μεγαλύτερη θέση στη ζωή των παιδιών μου από ό,τι είχε στη δική μου παιδική ηλικία. Ίσως δεν είναι ρεαλιστικό το να κρεμιέμαι από τη βαθιά μου επιθυμία τα παιδιά μου να είναι απλά παιδιά – να παίζουν έξω μέχρι να νυχτώσει, να χάνουν την αίσθηση του χρόνου όσο παίζουν στην άμμο και να βασίζονται στη δική τους φαντασία παρά σε εκείνα που τους παρουσιάζει μία οθόνη.

Ξέρω πως τα παιδιά μου έχουν μία ζωή γεμάτη τεχνολογία μπροστά τους και η τεχνολογία θα συνεχίσει να προσφέρει μία πληθώρα οφελών. Ελπίζω όμως τα μικρά παιδιά να ωφεληθούν πρώτα από τις απλές χαρές της ζωής στον κόσμο μας.

Δεν νομίζω πως ζητάω πολλά, τι λέτε εσείς;

[divider]

Αλήθεια, τι γνώμη έχετε εσείς; Τι σχέση έχει το δικό σας παιδί με την τεχνολογία;