Για να μεγαλώσετε καλύτερα παιδιά, πείτε ΟΧΙ!

Παρά τον πειρασμό στον οποίο μπαίνουν οι γονείς να λένε «ναι» στις επιθυμίες των παιδιών τους, μια έρευνα δείχνει πως υπάρχει μια ύπουλη πλευρά στο να κυνηγάμε ό,τι καινούργιο έχουν οι άλλοι. Ενισχύει μια αίσθηση έλλειψης που δεν μπορεί ποτέ να ικανοποιηθεί πλήρως. Πρώτα θέλουν εκείνη την κούκλα και μετά όλα της τα αξεσουάρ και φυσικά την -τετραόροφη- βίλλα της Barbie.

Έτσι ξεκίνησα καμιά φορά να λέω όχι. Στην αρχή, χωρίς να μου κάνει καμία έκπληξη, οι κόρες μου, 4 και 9 ετών, αντέδρασαν. Με αποκάλεσαν κακό μπαμπά και εισέπραξα πολλά βλέμματα θυμού. Άλλα καθώς περνούσε ο καιρός, καταλαβαν και αυτές όλη τη διασκέδαση που μπορεί να σου δώσει ένα «ΟΧΙ». Τώρα οι κόρες μου κάνουν ότι η κούκλα Ελσα που έχουν παίζει με ένα πακέτο Shopkins, δίνοντας έτσι και στα δυο παιχνίδια μια δεύτερη, καλύτερη ζωή.

Φαίνεται πως το να λες όχι αποδίδει πολλά περισσότερα από το να αποφύγεις να μεγαλώσεις κακομαθημένα παιδιά. Όταν ανταποκρινόμαστε συνέχεια στα θέλω των παιδιών μας, τους κλέβουμε την ευκαιρία να βρουν λύσεις, προσαρμόζοντας αυτά που ήδη έχουν. Τα παιδιά που μαθαίνουν από την άρνηση, συνειδητοποιούν νωρίς ότι δεν μπορούν να έχουν πάντα το τέλειο εργαλείο για κάθε δουλειά. Μπορεί να μην ξέρουν κάτι, να μην έχουν κάτι, να μην είναι κάτι. Αυτό όμως δεν είναι το τέλος στο να κυνηγούν τον στόχο τους, είναι η αρχή για να εκμεταλλευτούν τους πόρους τους και να βρουν έναν άλλο τρόπο.

Τα μικρά παιδιά είναι από τη φύση τους πολυμήχανα. Δώσε σε νήπια ένα τηγάνι και θα σκεφτούν ένα σωρό τρόπους να το αξιοποιήσουν. Ως ενήλικες σκεφτόμαστε βασικά να το χρησιμοποιήσουμε για να τηγανήσουμε κάτι. Όταν έχεις ξοδέψει χρόνια κυνηγώντας πράγματα που δεν χρειάζεται, έχεις μειώσει την ικανότητα να εκμεταλλευτεί με πολλούς τρόπους αυτά που ήδη έχεις. Και φυσικά όλο αυτό στέκεται ως κακό παράδειγμα για τα παιδιά μας.

Σε μία μελέτη, οι ερευνητές ζήτησαν από μικρα παιδιά να βοηθήσουν τον λούτρινο ελέφαντα Boho να φτάσει το παιχνίδι του, ένα λιοντραάκι, χρησιμοποιώντας μερικά αντικείμενα: τουβλάκια, μολύβι, σβήστρα, μπάλα, μαγνήτη, αυτοκινητάκι και ξύλινο κουτί.

Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, οι εγκέφαλοί τους αναπτύσσονται με τρόπους που θα έπρεπε να κάνουν ευκολότερο για αυτά το να λύσουν αυτόν τον τύπο προβλήματος. Οντως, τα μεγαλύτερα παιδιά στην έρευνα (6-7 ετών) βρήκαν τη σωστή λύση γρηγορότερα σε σχέση με τους νεαρότερους συμμετέχοντες που ήταν 5 ετών.

 Αλλά υπήρξε μία κατάσταση στο πείραμα κατά την οποία τα μικρότερα παιδιά τα πήγαν καλύτερα απ΄ ότι τα μεγαλύτερα. Και δεν είχε να κάνει με ταλέντα και καλλιτεχνικές τάσεις.

Οι ερευνητές έκαναν μια απλή αλλαγή στο πώς παρουσίασαν τα αντικείμενα που είχαν τα παιδιά στη διάθεσή τους. Αντί να τα απλώσουν ολα πάνω στο τραπέζι, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το κουτί για να αποθηκεύσουν μέσα τα υπόλοιπα αντικείμενα (μαγνήτης, μολύβι κτλ). Όταν πια το κουτί πήρε αποθηκευτικό ρολο, τα μεγαλύτερα παιδιά ζορίστηκαν να σκεφτούν να το χρησιμοποιήσουν ως κάτι άλλο εκτός από αποθηκευτικό κουτί. Για τα μικρότερα παιδιά, το κουτι παρέμεινε εργαλειο για την επίλυση του προβλήματος όπως και πριν.

Κάθε φορά που υπακούμε στο αίτημα του παιδιού μας να του αγοράσουμε κάτι, ασυναίσθητα τους περνάμε το μήνυμα ότι τα υλικά τους έχουν περιορισμένες δυνατότητες χρήσης. Ένα βέτο πού πού θα τα αναγκάσει να σκεφτούν έξω από τα συνηθισμένα.

Στην αμερικάνικη κουλτούρα, η αφθονία τείνει να αντιμετωπίζεται ως σύμβολο της επιτυχίας, οδηγώντας πολλούς γονείς να λένε ναι σε πράγματα που στην πραγματικότητα δεν μπορούν να αποκτήσουν.

Πολλοί άνθρωποι που μεγαλώνουν χωρίς να έχουν πολλά αναγνωρίζουν την επινοητικότητα ως μια απαραίτητη δεξιότητα για να ζουν. Όσοι έχουμε την τύχη να ζούμε σε ένα περιβάλλον σχετικής αφθονίας, μπορούμε να ωφεληθούμε από την εμπειρία της έλλειψης μια στις τόσες. Δεν εννοώ φυσικά το να αρνηθείς στα παιδιά μια γενναία ποσότητα πραγμάτων που όντως έχουν ανάγκη, όπως υγιεινά γεύματα, ζεστά ρούχα και αγάπη. Αλλά πολλές από τις ευχές που ικανοποιούμε περνούν το λάθος μήνυμα. Με το να αφήνουμε τα παιδιά να βιώνουν καμιά φορά την έλλειψη, τα βοηθάμε να λύνουν τα προβλήματά τους πιο αποτελεσματικά.

Σε μία μελέτη, η μία ομάδα συμμετεχόντων έγραψαν μια μικρή έκθεση για μια περίοδο των παιδικών τους χρόνων που δεν είχαν πολλά, ενώ μια δεύτερη ομάδα έγραψε για το να μεγαλώνεις έχοντας πολλά. Ύστερα οι ερευνητές έθεσαν ένα πρόβλημα και στις δυο ομάδες που απαιτούσε τη χρήση αεροπλαστ με διαφορετικούς τρόπους. Τα άτομα της ομάδας που είχε στερηθεί πράγματα είχε καλύτερες λύσεις σε σχέση με το γκρουπ της «αφθονίας».

Όταν έχουν ό,τι θελουν, οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν τους πόρους τους επιφανειακά, χρησιμοποιώντας τους με τον παραδοσιακό τρόπο. Όταν όμως υπάρχει έλλειψη, τότε οι άνθρωποι δίνουν στον εαυτό τους την ελευθερία να χρησιμοποιήσουν τους πόρους τους με νέους τρόπους. Σκεφτείτε τη θετική πλευρά ενός σαββατοκύριακου γεμάτου «Όχι»: νέα ομαδικά παιχνίδια, ένα πάρτι χορού, ευκαιρία για βόλτες έξω!

Αυτή η νέα στρατηγική έκανε θαύματα στην οικογένειά μας και πήρα μάλιστα και το τέλειο κομπλιμέντο μετά το πρόσφατο πάρτι γενεθλίων της μεγάλης μας κόρης. Ηταν η καλύτερη μέρα της ζωής μου, μού είπε με χαρά! Αντί να πληρώσουμε μια περιουσία για το πάρτι, οργανώσαμε ένα κυνήγι στο κοντινό πάρκο όπου ζητήσαμε από τα παιδιά να ψάξουν την περιοχή για να βρουν πράγματα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για να λύσουν δοκιμασίες και γρίφους! Υπήρχαν τρεις ομάδες παιδιών, η κάθε μια με τον δικό της μοναδικό συνδυασμό από μια ποικιλία υλικών!

Όλα ήταν τέλεια μέχρι την ώρα που πήγαμε στο σπίτι.

«Να ανοίξω τα δώρα μου τώρα;» με ρώτησε η κόρη μου

«Ναι, απάντησα διστακτικά. Θα έχω αμέτρητες άλλες ευκαιρίες από εδώ και μπρος για το επόμενο όχι μου…

πηγή: nytimes.com