Ημιμάθεια λοιπόν, κατ’ εμέ, είναι να υποστηρίζει κανείς το βιβλίο “Κοιμήσου, παιδί μου” (της οποίας πρότασης οι εισηγητές είναι ο Dr. Richard Ferber και ο Dr. Eduard Estivill) και τη μέθοδό του, όχι μόνο για τον ύπνο αλλά και για όλες τις περιπτώσεις ανταπόκρισης στο κλάμα ενός βρέφους δίχως να γνωρίζει τα παρακάτω:

α) Η μέθοδος αυτή, που ο Estivill προτείνει από την εξωφρενική ηλικία των έξι μηνών, ενώ ο Ferber προειδοποιεί πως είναι ακατάλληλη για μωρά κάτω του έτους, εκθέτει άμεσα το βρέφος σε κίνδυνο ΣΑΒΦ (SIDS), καθότι παρεμβάλλεται στον φυσιολογικό κύκλο βρεφικού ύπνου, στέλνοντας το μωρό σε βαρύ ύπνο, λήθαργο, και στερώντας του παράλληλα την τόσο σημαντική και πολύτιμη νυχτερινή σίτιση.

β) Η νευροβιολογία (neuroscience) έχει πλέον προειδοποιήσει ότι ο βρεφικός εγκέφαλος, δεν συλλαμβάνει την έννοια του χρόνου (για ένα βρέφος ένα λεπτό μπορεί να είναι ίσο με μια μέρα). Όσο λοιπόν ο γονιός αρνείται ή αδυνατεί να παρέμβει στο κλάμα του, ο υποθάλαμος του εγκεφάλου απελευθερώνει ποσότητες κορτιζόλης (η ορμόνη του άγχους), η οποία έχει βρεθεί στο σάλιο των βρεφών ακόμη και τρεις ημέρες από την εφαρμογή της ‘μεθόδου’, όταν κατά τα άλλα το βρέφος έδειχνε μια φυσιολογική συμπεριφορά. Πληροφοριακά, η μη διαχειρίσιμη από τον οργανισμό κορτιζόλη, και το τένις που παίζει με τον ιππόκαμπο του εγκεφάλου, δίνει σήμα σε όλα τα συστήματα του οργανισμού να σταματήσουν (συμπεριλαμβανομένου και του ανοσοποιητικού), ‘φρακάρει’, ούτως ειπείν τον ιππόκαμπο, με αποτέλεσμα την εκκίνηση καταστροφής των νευρικών συνάψεων.

γ) Η μέθοδος αυτή, (την οποία πολλοί επιμορφωμένοι παιδίατροι, μαζί κι ο ιδρυτής της ΙΒΦΑΝ Σ. Παπαβέντση, αλλά και ο επιφανής Carlos Gonzales που αφάνισε τον Estivill και τη μέθοδό του σε λίγες γραμμές μόνο στο δικό του σύγγραμμα, αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό έως και απορρίπτουν πλήρως), διδάσκεται ακριβώς ως μέθοδος συνεχόμενου ύπνου, και βασίζεται στο ότι, βάσει εξελικτικής βιολογίας, το βρέφος το οποίο χάνει τους γονείς του (οι οποίοι υπό κανονικές περιστάσεις ουδέποτε θα το άφηναν να κλαίει αφού εξαρτιόταν η επιβίωση του ανθρώπινου είδους από αυτό) σταματάει να κλαίει μιας και πλέον δεν ελπίζει στην παρουσία τους από ένστικτο επιβίωσης να μη γίνει θύμα αρπακτικών.

δ) Οι παιδίατροι, αναπτυξιολόγοι και οι υπέρμαχοι της μεθόδου (οι ίδιοι που αγνοούν τις συστάσεις του ΠΟΥ και της La Leche και σου λένε να θηλάσεις ως τους έξι μήνες) προφανώς αγνοούν (ή αδιαφορούν) για το γεγονός ότι ουσίες όπως η τρυπτοφάνη, ουσία της σεροτονίνης που ορίζει τη συναισθηματική απόκριση), απελευθερώνεται στο μητρικό γάλα το βράδυ. Οι βραδινοί θηλασμοί επίσης διασφαλίζουν τη διατήρηση της παραγωγής του μητρικού γάλατος.

ε) Η βιολογική πρακτική του βραδινού ξυπνήματος δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ μωρών που θηλάζουν και όσων τρέφονται με τεχνητό γάλα. Η εξέλιξη της φύσης δεν περιορίζεται από αλλοιώσεις της κουλτούρας.

στ) Η πρόωρη ανεξαρτητοποίηση ενός βρέφους, κοινώς οι πράξεις βασισμένες στην απαράμιλλα ανόητη ιδέα ότι η άμεση ανταπόκριση στο κλάμα του είναι δυνατόν να το ‘κακομάθει’, οδηγεί σε συναισθηματικά προβλήματα, ‘κλείδωμα’ των νευρώνων που καθορίζουν την ανάπτυξη του προμετωπιαίου λοβού (που συνεχίζει και αναπτύσσεται ως τα τέσσερα), και ως τότε το να αντιμετωπίζεις τις συναισθηματικές εκρήξεις του νηπίου ως ‘τερτίπια’ στα οποία δεν πρέπει να δίνεις σημασία διασφαλίζεις την εσωτερίκευση των συναισθημάτων του – παραπέμπω σε Alice Miller, Naomi Aldort, Sue Gerhard και τον προαναφερθέντα Gonzales.

ζ) Η μέθοδος αυτή δεν είναι επιτρεπτή στους 12, στους 20 ή στους 100 μήνες. Ο βρεφικός/παιδικός ύπνος σταθεροποιείται από μόνος τους μεταξύ 2-4 ετών δίχως να υποβάλλουμε τα παιδιά μας σε τέτοια διαδικασία. Ο άνθρωπος δεν εκπαιδεύεται να αναπνέει, και δεν εκπαιδεύεται να κοιμάται. Η φύση έχει μεριμνήσει για όλα, και το μεγαλύτερο ποσοστό των βρεφών, ειδικά των θηλαζόντων, είναι σχεδιασμένο να ξυπνά το βράδυ, σύμφωνα με τον βρεφικό κύκλο του ύπνου και την ψυχοσωματική του ανάγκη για επαφή.

η) Όσον αφορά το κλάμα του παιδιού, είναι ο ένας και μοναδικός τρόπος έκφρασης ωσότου εδραιωθεί η λεκτική επικοινωνία. Αυτό δε σημαίνει πως αν στα δυόμιση χρονιά το παιδί θέλει να φάει μια τούρτα μόνο του και κλαίει αν δεν το αφήσουμε θα πρέπει να υποκύψουμε -απεναντίας, του είδους αυτού ο παιδοκεντρισμός του δημιουργεί ανασφάλεια- ο τρόπος όμως που θα διαχειριστεί ο γονιός το κλάμα του κάνει τη διαφορά: βλέπεις τον εαυτό σου ως εξουσιαστή ή ως πρόσωπο αναφοράς και αγάπης; Το βιβλίο αυτό λοιπόν δεν έγινε τόσο δημοφιλές επειδή λέει αλήθειες, αλλά επειδή απενοχοποιεί τον γονιό που έχει πεθυμήσει τον νυχτερινό ύπνο του. Τον νυχτερινό αυτόν ύπνο που όλοι και όλες τον έχουμε ανάγκη. Το κλισέ ‘για να είναι το μωρό καλά πρέπει να είναι κι η μαμά’ δεν επαρκεί για να δικαιολογήσει την εφαρμογή τέτοιων πρακτικών – είναι παράλογο να διεκδικούμε τη ζωή που είχαμε προ παιδιού. Υπομονή θέλει, συμπαράσταση, και ενθάρρυνση από ικανούς επαγγελματίες. Τέλος, να τονίσω πως δε στοχεύω να ενοχοποιήσω όλους τους γονείς που κατέφυγαν στη μέθοδο. Απεναντίας πιστεύω πως, πέραν από το ποσοστό αυτών που βερμπαλίζουν δίχως τύψεις ότι ‘σώθηκαν’ με το βιβλίο αυτό (από τι; Από τις βασικές ανάγκες του βρέφους τους;), υπάρχουν και όσοι εφάρμοσαν τη μέθοδο, κλαίγοντας γοερά μαζί με το μωρό τους έξω από την πόρτα, επειδή έπεσαν θύμα παραπληροφόρησης. Ενάντια στην παραπληροφόρηση τούτη λοιπόν καλούμαστε να αντιδράσουμε.

Gerhard, S. (2004) Why Love Matters. London: Routledge. (νευροβιολογία, 40 σελίδες επιστημονική βιβλιογραφία)

Gonzales, C. (2012) Kiss me: How to raise your children with love. London: Pinter & Martin. (Ισπανός ιατρός, σύμβουλος της La Leche League, επιχειρηματολογεί συγκεκριμένα ενάντια της πρακτικής και του Estivill)

Χρυσανθοπούλου, Κ. (2012) Τα μωρά είναι άνθρωποι της νύχτας. Μοτίβο.

Από την ιστοσελίδα των Σ. Παπαβέντση και της Δ. Μενούνου, παιδιάτρων, συμβούλων θηλασμού και ιδρυτών της ΙΒΦΑΝ:pediatros-thes.gr

Το κείμενο είναι από την ομάδα Ενσυναίσθηση