Υπέρταση & προεκλαμψία στην κύηση – Ένα σήμα κινδύνου που δεν πρέπει να αγνοηθεί

Η υπέρταση / προεκλαμψία είναι μία διαταραχή της εγκυμοσύνης, που εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές για την έγκυο και το έμβρυο (ή έμβρυα) που κυοφορεί.

Τι είναι η υπέρταση;

Υπέρταση ονομάζεται η ανεύρεση της συστολικής Αρτηριακής Πίεσης (ΣΑΠ)  άνω των 140 mmHg ή της διαστολικής (ΔΑΠ) άνω των 90 mmHg. Για να μιλήσουμε ουσιαστικά για την παρουσία της αρτηριακής υπέρτασης (ΑΥ), η Αρτηριακή Πίεση (ΑΠ) πρέπει να βρίσκεται αυξημένη σε τουλάχιστον δύο μετρήσεις με διαφορά ίση ή μεγαλύτερη των 6 ωρών.

Τι είναι η προεκλαμψία;

Προεκλαμψία ονομάζουμε   τον  συνδυασμό της ΑΥ στην κύηση  με λευκωματουρία (λεύκωμα ούρων 24ώρου πάνω από 300 mg).

Η προεκλαμψία μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε ήπια, όσο και σε  σοβαρή μορφή.

Σοβαρή θεωρείται η προεκλαμψία όταν έχουμε:

1. ΣΑΠ πάνω από 160 mmHg ή ΔΑΠ πάνω από 110 mmHg
2. Οπτικές και νευρολογικές διαταραχές (θάμπωμα, σκοτεινιάσματα, έντονη κεφαλαλγία, ως και μεταβολή επιπέδου συνείδησης)
3. Συμπτώματα  ηπατικής διάτασης  (πόνος στο στομάχι ή στο δεξιό υποχόνδριο, ναυτία, εμετοί)
4. Διαταραχή ηπατικής λειτουργίας (αύξηση των εργαστηριακών τιμών των  τρανσαμινασών)
5. Θρομβοπενία (σοβαρή μείωση του αριθμού των αιμοπεταλίων)
6. Λευκωματουρία – Λεύκωμα  στα ούρα 24ώρου πάνω από 5 γραμμάρια.
7. Ελάττωση της διούρησης (ούρα 24ώρου κάτω από μισό λίτρο)
8. Σοβαρή καθυστέρηση της εμβρυϊκής ανάπτυξης

Μερικές φορές υπάρχει υψηλή αρτηριακή πίεση πριν από την εγκυμοσύνη. Σε άλλες περιπτώσεις, η υψηλή αρτηριακή πίεση αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Υπέρταση κύησης: Οι γυναίκες με υπέρταση κύησης έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση που αναπτύσσεται μετά από τις 20 εβδομάδες εγκυμοσύνης. Δεν υπάρχει περίσσεια πρωτεΐνης στα ούρα ή άλλα σημάδια βλάβης των οργάνων. Ορισμένες γυναίκες με υπέρταση κύησης τελικά αναπτύσσουν προεκλαμψία.

Χρόνια υπέρταση: Η χρόνια υπέρταση είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση που υπήρχε πριν από την εγκυμοσύνη ή που εμφανίζεται πριν από τις 20 εβδομάδες της εγκυμοσύνης. Αλλά επειδή η υψηλή αρτηριακή πίεση συνήθως δεν έχει συμπτώματα, μπορεί να είναι δύσκολο να προσδιοριστεί πότε ξεκίνησε.

Χρόνια υπέρταση με υπέρθεση προεκλαμψίας: Αυτή η κατάσταση εμφανίζεται σε γυναίκες με χρόνια υπέρταση πριν από την εγκυμοσύνη, που αναπτύσσουν επιδεινούμενη υψηλή αρτηριακή πίεση και πρωτεΐνη στα ούρα ή και άλλες επιπλοκές σχετικές με την αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Προεκλαμψία: Η προεκλαμψία εμφανίζεται όταν η υπέρταση αναπτύσσεται μετά τις 20 εβδομάδες κυήσεως και συνδυάζεται με σημάδια βλάβης σε διάφορα όργανα, συμπεριλαμβανομένων των νεφρών, του ήπατος, του αίματος ή του εγκεφάλου. Η προεκλαμψία χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές – ακόμη και θανατηφόρες – επιπλοκές για τη μητέρα και το μωρό, όπως ανάπτυξη επιληπτικών κρίσεων (εκλαμψία).

Η υψηλή αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ενέχει διάφορους κινδύνους, όπως:

Μειωμένη ροή αίματος στον πλακούντα. Εάν ο πλακούντας δεν πάρει αρκετό αίμα, το μωρό σας μπορεί να λάβει λιγότερο οξυγόνο και λιγότερα θρεπτικά συστατικά. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αργή ανάπτυξη (περιορισμός ενδομήτριας ανάπτυξης), χαμηλό βάρος γέννησης ή πρόωρη γέννηση. Η πρόωρη ωρίμανση μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστικά προβλήματα, αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης και άλλες επιπλοκές για το μωρό.

Αποκόλληση του πλακούντα. Η προεκλαμψία αυξάνει τον κίνδυνο αυτής της κατάστασης, στην οποία ο πλακούντας διαχωρίζεται από το εσωτερικό τοίχωμα της μήτρας σας πριν τον τοκετό. Η σοβαρή αποκόλληση μπορεί να προκαλέσει έντονη αιμορραγία και μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή σας και του μωρού σας.

Περιορισμός ενδομήτριας ανάπτυξης. Η υπέρταση μπορεί να οδηγήσει σε επιβράδυνση ή μειωμένη ανάπτυξη του μωρού σας.

Αλλοιώσεις σε άλλα όργανα σας. Η κακώς ελεγχόμενη υπέρταση μπορεί να οδηγήσει σε αλλοιώσεις  του εγκεφάλου, της καρδιάς, των πνευμόνων, των νεφρών, του ήπατος και άλλων κύριων οργάνων. Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή και τότε ο πρόωρος τοκετός είναι απαραίτητος.

Μελλοντικές καρδιαγγειακές παθήσεις. Η προεκλαμψία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μελλοντικής νόσου της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων (καρδιαγγειακά). Ο κίνδυνος μελλοντικής καρδιαγγειακής νόσου είναι υψηλότερος εάν είχατε προεκλαμψία περισσότερες από μία φορές ή είχατε πρόωρο τοκετό λόγω της υψηλής αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Θεραπεία Προεκλαμψίας

Στόχος της θεραπείας αποτελεί η διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε πολύ καλά επίπεδα καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης, σε συνδυασμό με συνεχή και διεξοδικό  εργαστηριακό έλεγχο.

Για την αντιμετώπιση της αρτηριακής υπέρτασης γενικά και εκτός κύησης χορηγούμε αντιυπερτασικά φάρμακα. Η αντιυπερτασική αγωγή είναι απολύτως απαραίτητη στη σοβαρή ΑΥ κυρίως, για την πρόληψη των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Η θεραπεία της προεκλαμψίας απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή , καθώς η επιθετική αντιμετώπιση της στην κύηση (π.χ. απότομη κι ανεξέλεγκτη  πτώση της αρτηριακής πίεσης, πρόωρη χρήση  φαρμακευτικής αγωγής – θεραπείας) μπορεί να οδηγήσει σε μητρικές ή εμβρυϊκές επιπλοκές (π.χ. εγκεφαλικό επεισόδιο, ισχαιμία του μυοκαρδίου, αιφνίδιος ενδομήτριος εμβρυικός  θάνατος).

Παρακολούθηση της Κύησης

Οι γυναίκες σε κύηση  πρέπει να ενημερώνονται εγκαίρως από τον θεράποντα μαιευτήρα τους για τα σημάδια  και τα συμπτώματα της προεκλαμψίας και να τα αναφέρουν αμέσως σε περίπτωση εμφάνισης τους.  Επίσης πρέπει να επικοινωνούν άμεσα μαζί του σε περιπτώσεις κολπικής αιμόρροιας, εντόνου κοιλιακού άλγους, μειωμένης εμβρυικής κινητικότητας  ή συμπτωμάτων επαπειλούμενου πρόωρου τοκετού.

Ο περιορισμός της φυσικής δραστηριότητας, ίσως προλαμβάνει σε κάποιο βαθμό την επιδείνωση της αύξησης της αρτηριακής υπέρτασης.

Η προληπτική χορήγηση ακετυλοσαλικυλικού οξέος ( 160mg ασπιρίνης η salospir ), από τα πρώτα στάδια κιόλας της κύησης, σε γυναίκες με μέτριο ή υψηλό κίνδυνο εμφάνισης προεκλαμψίας, έχει πάντα  προστατευτική δράση.

Η συστηματική παρακολούθηση  της εγκύου με υπερτασική νόσο είναι επιβεβλημένη και πρέπει να γίνεται σε  χρονικά διαστήματα περί των 2 εβδομάδων και σε κάποιες περιπτώσεις ανά εβδομάδα..

Σε κάθε επίσκεψη πρέπει να μετράται η Αρτηριακή Πίεση, να ελέγχεται υπερηχογραφικά η εμβρυϊκή ανάπτυξη και να γίνεται stick ούρων.

Ο εργαστηριακός έλεγχος σε υπερτασική νόσο της κύησης πρέπει να γίνεται σε πολύ τακτική βάση και  περιλαμβάνει:

• Γενική αίματος,
• Γενική ούρων
• Ουρία
• Κρεατινίνη
• Ουρικό οξύ
• Ηλεκτρολύτες
• Τρανσαμινάσες SGOT,SGPT, ALP, γGT, LDH
• Έλεγχο παραγόντων πήξης

Παρακολούθηση του Εμβρύου

Σε υπερτασική νόσο της κύησης προτείνεται η καθημερινή καταγραφή των εμβρυϊκών κινήσεων. Ο υπερηχογραφικός έλεγχος της  εμβρυϊκής ανάπτυξης  γίνεται ανά 1-2εβδομάδες.

Η ανάπτυξη  του εμβρύου παρακολουθείται με βιοφυσικό προφίλ , έλεγχο αιματικής ροής  μητριαίων αρτηριών, υπερηχογραφικό έλεγχο όγκου αμνιακού υγρού και καρδιοτοκογράφημα  Οι εξετάσεις παρακολούθησης εμβρύου επαναλαμβάνονται τουλάχιστον κάθε  εβδομάδα, ή επί σχετικών ενδείξεων πολύ συχνότερα. Το Doppler είναι απαραίτητο για την εκτίμηση των εμβρύων με μειωμένη ενδομήτρια ανάπτυξη.

Η χορήγηση κορτικοστεροειδών (βηταμεθαζόνης –CELESTONE CHRONODOSE) για διέγερση της πνευμονικής ωριμότητας του εμβρύου πριν τις 34 εβδομάδες, είναι επιβεβλημένη σε ήπια και σοβαρή προεκλαμψία και στη περίπτωση σοβαρής αρτηριακής υπέρτασης.

Τοκετός Κολπικός ή Καισαρική Τομή;

Η οριστική θεραπεία της προεκλαμψίας είναι  η ολοκλήρωση – τερματισμός  της κύησης.

Στην επιλογή του χρόνου τερματισμού της κύησης λαμβάνονται υπ’ όψιν οι κίνδυνοι για τη μητέρα και το έμβρυο, η ηλικία κύησης και η σοβαρότητα της υπερτασικής νόσου.

Σε ήπια Αρτηριακή Υπέρταση – προεκλαμψία, χωρίς την εμφάνιση άλλων επιπλοκών, ο τοκετός μπορεί να προγραμματιστεί σε ηλικία κύησης μεγαλύτερη των 37 εβδομάδων.

Σε κάθε περίπτωση δε θα πρέπει να καθυστερεί πέραν των 40 εβδομάδων. Σε περιπτώσεις σοβαρής Αρτηριακής Υπέρτασης – προεκλαμψίας, ο τοκετός μπορεί να προγραμματιστεί σε ηλικία κύησης  34 εβδομάδων ή επί σχετικών ενδείξεων και νωρίτερα.

Η υπερτασική νόσος της κύησης, ιδίως όταν ο τράχηλος έχει ωριμάσει, δεν αποτελεί αντένδειξη για κολπικό τοκετό, αρκεί να το επιτρέπει η κατάσταση της μητέρας και του εμβρύου και να μην υπάρχουν άλλοι μαιευτικοί λόγοι για καισαρική τομή.

Ο παρατεταμένος τοκετός πρέπει να αποφεύγεται, ιδιαίτερα στη σοβαρή ΑΥ- προεκλαμψία.

Στις γυναίκες με υπερτασική νόσο της κύησης που υποβάλλονται σε τοκετό παρακολουθούμε τουλάχιστον ανά μία ώρα τα ζωτικά σημεία, τη διούρηση / λευκωματουρία και τα σημεία / συμπτώματα σοβαρής προεκλαμψίας.

Οι συνήθεις εργαστηριακές εξετάσεις επαναλαμβάνονται το λιγότερο κάθε 6 ώρες.

Η επισκληρίδιος και η ραχιαία αναισθησία φαίνεται να πλεονεκτούν, αρκεί να μην υπάρχει θρομβοπενία.

πηγή drpolyzos.gr