Τζάμπα κόπος.

Τζάμπα κόπος.

( Ή πώς μια μαμά έγραψε ένα βιβλίο για μαμάδες που όμως δεν είναι ροδαλές και χάπι αν και το βιβλίο έχει χάπι εντ)

της Μανίνας Ζουμπουλάκη

Κάθε φορά που κυκλοφορεί βιβλίο μου και μετά την αρχική ανάταση (γιεςςςς!), αισθάνομαι σα μαμά που το παιδί της μεγάλωσε, δεν την χρειάζεται πιά και την φτύνει – σαν αυτό που είμαι δηλαδή.

Μανίνα Ζουμπουλάκη (μαμά τριών παιδιών)

Το να αισθάνεσαι σαν αυτό που είσαι δεν είναι κακό αν και είναι χίλιες φορές καλύτερο να αισθάνεσαι Βασίλισσα του Χιονιού ή/και μαμά του Κούνελου Τομ: με δέκα-είκοσι άυπνες νύχτες στη σειρά τον έχεις το ρόλο. Με αμέτρητες άυπνες νύχτες στη σειρά… σκασίλα σου για το βιβλίο, να κοιμηθείς σαν άνθρωπος θέλεις. Βασικά όχι. Βασικά θα ήθελες να σκίσει το βιβλίο ώστε να προσλάβεις μία ‘γυναίκα’ να περνάει 2-3 βράδια την εβδομάδα με τα σπλάχνα σου για να κοιμάσαι σαν άνθρωπος. Αλλά ΚΑΙ να βάλει επιτέλους Skype ο μεγάλος σου γιός (αυτός που σε φτύνει) ώστε να βλέπεις σε τι κατάσταση είναι εκεί στα ξένα. Θέλεις περίπου ένα εκατομμύριο (ευρώ, ή βιβλία) μέχρι (1) να τελειώσει σπουδές ο μεγάλος και (2) να μεγαλώσουν τα μικρά που πάνε σε κινέζικο βρεφονηπιακό σταθμό άρα έχουν δρόμο ακόμα (μέχρι να γίνουν Κινέζοι). Βασικά όμως θέλεις να κοιμηθείς σαν άνθρωπος. ΚΑΙ να πάει καλά το παλιο-βιβλίο που παλιο-έγραψες.

Ευτυχία λέμε

Απ΄την αρχή: έγραψα ένα βιβλίο («Ευτυχία») όσο ήμουν έγκυος στα δίδυμα τα οποία γέννησα πριν τέσσερα χρόνια, έκανα δύο-τρία χρόνια να το τελειώσω, να το σενιάρω και να το εκδώσω και… το είχα ξεκινήσει επειδή περνούσα φρίκες με τον (προ-έφηβο τότε) μεγάλο μου γιό. Επειδή δεν ήξερα πώς να διαχειριστώ αυτές τις φρίκες – την έλλειψη επικοινωνίας, την κρυομπλαστρία, την αποστασιοποίηση και κυρίως την ροχάλα από μέρους του. Μετά όσο έγραφα (λάου λάου, γιατί άντε να γράψεις όταν έχεις δύο μωρά, έναν έφηβο κι έναν άντρα μέσα στο σπίτι)… όσο έγραφα τελοσπάντων και παράλληλα ζούσα για δεύτερη φορά το σώου ‘μωρό’ σε ντούμπλεξ φάση… άρχισα να βλέπω καθαρά την μαμαδοσύνη. Είναι μοναχική δουλειά και άχαρη: παρ΄όλο που ψοφάω να αγκαλιάζω μωρά/μικρά παιδάκια, μιλάμε για ξεπάτωμα. Το πρώτο καλοκαίρι με τα δίδυμα έπλενα δέκα με δώδεκα πισινούς την ημέρα και θήλαζα non-stop. Κάποιος ανέφερε ένα βιβλίο που διάβαζε και έσκασα από τη ζήλια μου (που ο κάποιος διάβαζε κι εγώ ούτε για πλάκα). Η Αντζελίνα Τζολί είχε γεννήσει δίδυμα λίγους μήνες πριν από μένα και ήταν ήδη ΘΕΑΑΑΑΑ ενώ εγώ σερνόμουν στους καναπέδες χωρίς να έχω κάνει ούτε μισό κοιλιακό.

Όλα αυτά, ενώ είχα δουλειά. Η πολλή πλάκα ήρθε όταν έπαψα να έχω δουλειά, δηλαδή η ‘αναγκαστική’ έξοδος από το σπίτι κάποιες ώρες κόπηκε μαχαίρι, μαζί με τα σχετικά έσοδα. Κάτι νύχτες ανάμεσα σε βήχα ενός μωρού και κλάμα άλλου (μωρού), περιμένοντας τον έφηβο να γυρίσει από πάρτι, έγραφα σελίδες της ‘Ευτυχίας’ στα τυφλά. Ενώ έστελνα θυμωμένα μηνύματα στο γιόκα μου «άντε έλα, που είσαι;», «είναι 4 το πρωί!» και τέτοια.

Ένα βράδυ έπιασα τον εαυτό μου να ουρλιάζει «ΚΟΙΜΗΘΕΙΤΕ ΑΜΕΣΩΣ ΚΩΛΟΠΑΙΔΑ!!!» σε δύο τρομοκρατημένα τρίχρονα που όμως (ζωή να΄χουν) με τσιγάριζαν εκατό ώρες (τσίσα/νερό/κακά/νερό/γάλα/κακά/μύξες/τσίσα κλπ). Τα παιδιά έβαλαν τα κλάματα, εγώ… ήθελα ν’ ανοίξει η γή να με καταπιεί. Τι να τους πώ; «σόρι, έχω προβλήματα, δεν φαντάζεστε τι περνάω, δεν φταίτε εσείς εγώ φταίω»; Το «η- μαμά-το-χάνει» είναι έργο που έχω δεί και δεν επιτρέπεται να το (ξανα)παίζω – πήγα να πώ «στην ηλικία μου» αλλά η σωστή φράση είναι «με την πείρα μου». Δηλαδή ουρλιάζεις και χτυπιέσαι όταν είσαι νέα μαμά και δεν τα βγάζεις πέρα, δεν σου έχουν ξανασυμβεί όλα αυτά, είναι καινούργια και σοκαριστικά, βγάζεις την άγνοια/απειρία μαζί με την κούραση σου στα παιδιά, αλλά όταν έχεις περάσει δια πυρός και σιδήρου στην μαμαδοσύνη οφείλεις να συγκρατείς τα νεύρα σου, δεν οφείλεις;

Οφείλεις. Αλλά δεν το καταφέρνεις πάντα.

Μήδειααααααα

Ε μετά άρχισα να σκέφτομαι την Μήδεια, άκου τώρα. Την Μήδεια που έσφαξε τα παιδιά της για να εκδικηθεί τον Ιάσονα, που σκασίλα του  – άρα του έσφαζε τα ζωντανά άρα τα παιδιά του, ένα και το αυτό. Μήδεια-Μήδεια-Μήδεια. Μου έγινε εμμονή, διάβαζα ό,τι έβρισκα μπροστά μου για αυτήν. Που ήτανε, λέει, ‘καλή μητέρα’. Χα. Πόσο καλή; Για να την βγεί στον άχρηστο άντρα της που την κεράτωνε και την περιφρονούσε, για να τον τιμωρήσει που βρήκε άλλη νεότερη γκόμενα, πήγε και σκότωσε τα παιδιά της.

Αν. Είναι. Δυνατόν….

Η περιφρόνηση όμως… δηλαδή όταν σε περιφρονεί ο μπαμπάς των παιδιών σου δεν το κάνει ξαφνικά μια μέρα, δεν ξυπνάει και σε κοιτάζει με περιφρόνηση. Το χτίζει. Ξεκινάει με θαυμασμό και καμάρι όπως ο Ιάσονας: ήταν σούπερ-περήφανος για την γυναίκα του – τα πρώτα χρόνια. Μετά άρχισε να την συνηθίζει. Της έριχνε όλο και πιο αδιάφορες ματιές, η Μήδεια περνούσε δίπλα του ντυμένη στην τρίχα και δεν την κοίταζε καν. Ισως να της έλεγε ‘πάχυνες’ ή «ένα φαί της προκοπής δεν φτιάχνεις» ή «δεν έχεις καλέσει μια φορά τους φίλους μου σπίτι», ή «καλά μη νομίζεις ότι κάνεις και τίποτα σπουδαίο, και η τελευταία βλάχα παιδί μεγαλώνει». Η Μήδεια έκανε ό,τι μπορούσε, επειδή ήτανε καλή μαμά δεν μπορούσε να κάνει και τα πάντα πιά. Κυρίως, δεν μπορούσε να γυρίσει το χρόνο πίσω και να γίνει είκοσι ή τριάντα χρονών. Δοκίμασε μαγικά κόλπα, να την ξανα-ερωτευτεί ο μαλακατές, αλλά τίποτα. Ο Ιάσονας είχε ήδη χτυπήσει το γκομενάκι που τον έκανε να αισθάνεται φρεσκαδούρα. Ετοιμαζόταν να σουτάρει την Μήδεια και να ξαναπαντρευτεί…

Ναι, δεν ξέρω γιατί κόλλησα με την Μήδεια όσο τα δίδυμα ήταν μωρά και ο μεγάλος αλλού-ξημερωμένος. Τα λατρεύω τα παιδιά μου, θα έκανα τα πάντα γι αυτά, ΕΝΝΟΕΙΤΑΙ δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό να τα πειράξω, ούτε καν να τα χαστουκίσω. Απλώς άρχισα να την καταλαβαίνω την Μήδεια με έναν περίεργο διαχρονικό τρόπο, σαν μαμά που δεν θα έκανε ποτέ των ποτών αυτό που έκανε η Μήδεια. Καταλαβαίνω πώς αισθανόταν, πως ζούσε τον τελευταίο καιρό,  πώς την έπιασε η τρέλα, πώς έχασε τελικά τον έλεγχο. Η μέση μαμά που φωνάζει ένα μεσημέρι Κυριακής στα παιδιά της «Κάντε ησυχία μη σας πνίξω!» η μέση μαμά δεν έχει τίποτα από την Μήδεια μέσα της (και δεν πρόκειται να πνίξει τα καμάρια της με την καμία).

Και η μέση μαμά όμως σε ένα βαθύτερο μη-επικοινωνίσιμο επίπεδο, την ψιλο-καταλαβαίνει ώρες ώρες…

Ερωτικές ιστορίες όμως

Τελοσπάντων η Μήδεια ήρθε κι έκατσε μέσα στο βιβλίο που έγραφα και δεν ξεκουνιόταν με τίποτα. Δεν ήθελα να γράψω για αίματα και φόνους, καμία σχέση, ερωτικές ιστορίες γράφω: μια γυναίκα που ερωτεύεται έναν άντρα κάμποσα χρόνια μικρότερό της, μια άλλη που τα είχε με τον άντρα αυτόν και τώρα ερωτεύεται τον γιό της πρώτης γυναίκας. Ακούγεται μπάχαλο αλλά δεν είναι, μπηλίβ μη. Η πρώτη γυναίκα έχει δύο γιούς κι όσο είναι μικροί ο μπαμπάς τους της τα φοράει, έχει τους λόγους του βέβαια, μόνο που δεν τους λέει ποτέ, κι η γυναίκα κυκλοφορεί τις νύχτες στο άδειο σπίτι, από την κρεβατοκάμαρά της στο δωμάτιο των παιδιών και… σκέφτεται την Μήδεια, ποιαν να σκεφτεί; Τη Χιονάτη; 

Ξαναλέω: είναι δύσκολο να είσαι μαμά. Σιγά-σιγά δικτυώνεσαι, γνωρίζεις άλλες μαμάδες, οργανώνεις «απογεύματα» με την μία και με την άλλη μαμά για να παίζουν τα παιδιά σας. Βλέπεις τα παιδιά σου να μεγαλώνουν με κάτι που είναι χωρίστρα ανάμεσα σε ανακούφιση και θλίψη – κάθε μέρα που περνάει δεν επιστρέφει (σώωωπα). Βλέπεις τα παιδιά σου να μοιάζουν ή να μην μοιάζουν με τους γονείς σου, τα αδέρφια, τα ξαδέρφια σου. Θέλεις να κάνεις γιόγκα/Πιλάτες/σεξ και δεν προφταίνεις γιατί μέχρι να ρημαδο-κοιμηθούν το βράδυ δεν σου μένει ενέργεια. Θέλεις να κάνεις κάτι ακόμα με τη ζωή και έχεις την αίσθηση-χωρίστρα πάλι ότι δεν προλαβαίνεις ή/και δεν τολμάς. Τα παιδιά σου δεν είναι πιά μωρά και (άστα να πάνε) σύντομα δεν θα είναι πιά παιδιά, καν. Για να το χωνέψεις αυτό θέλεις άλλα είκοσι-τριάντα χρόνια.

Αλλά είσαι ακόμα εδώ. Εδώ λοιπόν με τα παιδιά σου ξεχνιέσαι, λες κι είσαι ακόμα παιδί κι εσύ, και δεν είσαι. Είσαι ενήλικη, η αρχηγός, μάνα-κουράγιο, Μαμά Κουνέλα, αυτή που δεν πρέπει να «το» χάνει ποτέ, όποιο κι αν είναι «αυτό». Υπάρχει κάτι που δεν πρέπει να χάνεις και μόνον εσύ ξέρεις τι είναι.

Με όλα αυτά στην κεφάλα μου τέλειωσα την «Ευτυχία». Και μεγαλώνω τα δύο παιδάκια μου τσούκου-τσούκου, περιμένοντας να βάλει επιτέλους ο μεγάλος Skype για να αισθάνομαι πιο κοντά του τα επόμενα είκοσι-τριάντα-σαράντα χρόνια…    

—

Το βιβλίο της Μανίνας Ζουμπουλάκη «Ευτυχία«

κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος